The Nature Of Spırıtual Beıngs In The Qur'an: A Revıew On Meals

Yıl 2023, Sayı: 12, 79 - 92, 25.10.2023

Muhammet Karaosman

https://doi.org/10.53336/rumeli.1335344

Öz

The Qur’an, which was revealed as a guide to humanity, is being shared with readers in non-Arabic speaking countries through translations. For this reason meanings have an important place for societies whose language is not Arabic to be aware of the meanings of the Qur’an. Due to this need, many translations of the Qur’an have been made in different languages until today. The translation activity of the Qur’an into Turkish continues to increase. This intense meaning activity also brings with it some problems. Some of these problems are related to issues such as language, style, and translation techniques. In addition, it is seen that the pre-acceptances and ideological approaches of the translation author also cause some problems in meaning. Since these negative examples exist among the translations that aim to bring the Qur’an closer to the reader, it highlights the importance of selecting a translation carefully for the reader of the translation. Our study was conducted through document examination and content analysis methods. According to the statement, the translations of Hakkı Yılmaz and R. İhsan Eliaçık have been central in the study. These meanings have been preferred because they contain many examples related to our subject.

Anahtar Kelimeler

Tafsir, Qur’ân, Meaning, Spiritual Beings, Angel, Iblis/Satan, Jinn

Kur’ân’da Ruhani Varlıkların Mahiyeti: Mealler Üzerinden Bir İnceleme

Öz

İnsanlığa hidayet rehberi olarak nâzil olan Kur’ân, ana dili arapça olmayan ülkelerde tercümeler yoluyla okuyucuyla buluşmaktadır. Bu yüzden mealler, Kur’ân’ın manalarından haberdar olma amacına matuf olarak ana dili Arapça olmayan toplumlar için önemli bir yere sahiptir. Bu ihtiyaca bağlı olarak günümüze kadar Kur’ân’ın farklı dilde pek çok çevirisi yapılmıştır. Kur’ân’ın Türkçeye çeviri faaliyeti de artarak devam etmektedir. Bu yoğun meal faaliyeti aynı zamanda birtakım problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu problemlerden bir kısmı dil, üslup, tercüme teknikleri gibi hususlarla alakalıdır. Bunun yanında, meal yazarının ön kabullerinin, ideolojik yaklaşımlarının da meallerde birtakım sorunlara yol açtığı görülmektedir. Kur’ân’ı okuyucuyla buluşturması arzulanan mealler arasında bu tür olumsuz örneklerin olması, okur açısından meal seçiminin son derece önemli bir husus olduğunu ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda Kur’ân’ın ele aldığı konulardan biri olan “ruhani varlıklar” Kur’ân’da ve meallerde yer almaları itibarıyla incelenmiştir. Bu vesileyle meallerde işlenen ruhani varlıkların ne derece Kur’ân’ı yansıttığı ve Kur’ân’ı anlama yöntemlerine ne derece riayet edildiği ortaya konulmuştur. Kur’ân’da yer alan iblis/şeytan, melek ve cin kavramları; örnek olarak ele alınan meallerde te’vil, anlambilim ve yorumbilim gibi Kur’ân’ı doğru anlama ilkeleri çiğnenerek anlaşıldığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede melekler bereket, sevgi, merhamet; iblis/şeytan düşünce yetisi; cin ise ışın, radyasyon, ajan ve casus olarak açıklanarak çağdaş paradigmaların Kur’ân’a dayatılmaya çalışıldığı gözlemlenmektedir. Çalışmamız doküman incelemesi ve içerik analizi yöntemi ile yapılmıştır. Buna göre çalışmada Hakkı Yılmaz ve R. İhsan Eliaçık’ın mealleri merkeze alınmıştır. Bu mealler konumuzla ilgili çokça örnek içermeleri nedeniyle tercih edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur’ân, Meal, Ruhani Varlıklar, Melek, İblis/şeytan, Cin

Kaynakça

• Abdülbâkî, Muhammed Fuâd. el-Mu’cemü’l-müfehres li-elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1990.
• Cebeci, Lütfullah. “İsrâfil”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 180-181. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2001.
• Cebeci, Lütfullah. “Mîkâil”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 45-46. Ankara, 2020.
• Cevherî, İsmail b. Hammâd el-. es-Sıhah tâcü’l-luğa ve sıhâhu’l-Arabiyye. thk. Ahmed Abdulğafûr Attar. 6 Cilt. Beyrut: Daru’l-İlm li’l-Melâyin, 4. Basım, 1987.
• Çelebi, İlyas. “Kur’ân’ı Kerîm’de İnsan-Cin Münasebeti”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13, 14, 15 (1997).
• Çelebi, İlyas. “Şeytan”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 39/99-101. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2010.
• Deniz, Gürbüz. “Meleklere İman Neden Önemlidir?” Journal of Islamic Research 32/3 (2021).
• Dindi, Emrah. İlahi Kelamın Kendine Yabancılaşması Hermeneutik Bir Soruşturma. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1. Basım, 2021.
• Düzenli, Yaşar. Kur’an ve Şefaat Üslub ve Semantik Açıdan. İstanbul: Pınar Yayınları, 2008.
• Erbaş, Ali. “Melek”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 37-39. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
• Esed, Muhammed. Kur’an Mesajı: Meal Tefsir. çev. Cahit Koytak - Ahmet Ertürk. İstanbul: İşaret Yayınları, 1997.
• Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed b. el-Herevî. Tehzîbu’-luğa. ed. Muhammed Avd Mi’rab. Beyrut: Dâru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, 2001.
• İbn Kesir, Ebu’l-Fida İsmail b. Ömer. Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-aẓîm. ed. Sâmî bin Muhammed Selâme. Beyrut: Dâru Tayyibe, 1420.
• İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Muhammed b. Mukerrem b. Alî Cemâluddîn b. Manzûr er-Ruveyfî. Lisânü’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdir, 1993.
• Karaman, Hayrettin vd. Kur’ân Yolu : Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2014.
• Karataş, Şuayip. Kur’ân’ın Konusu Olarak Melekler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018.
• Kılınçlı, Sami. “Hz. Âdem-İblîs Kıssasını Nüzûl-Sîret Bağlamında Okumak”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20/2 (2020).
• Macdonal, M.C. “Melâike”. İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1988.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed el-. Te’vîlâtü’l-Kur’ân. thk. Mecdî Bâsellûm. 1-10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2005.
• Mukâtil b. Süleymân. et-Tefsîr. I-V Cilt. Beyrut: Müessesetü’t-Tarîhi’l-Arabiyyi, 2002.
• Özbek, Durmuş. “Melek ve Cin Risalesi”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (1999).
• Özervarlı, M. Sait. “Melek”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 37-39. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
• Polat, Muhyettin. Kur’ân Âyetleri Işığında Nefs Ve Şeytan Kavramları. Van: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora, 2022.
• Râgıp el İsfehânî, Ebû’l-Kâsım el Hüseyn b. Muhammed, Safvân Adnân ed-Dâvûdî. el-Müfredât fî Ğarîbi’l-Kurân. Dimeşk, Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1412.
• Râzi, Fahreddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn er-. Mefâtihu’l-gayb. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1421.
• Sinanoğlu, Mustafa. “Seneviyye”. Türkiye Diyanet Vakfı Diyanet İslam Ansiklopedisi. 36/521-522. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2009.
• Şahin, M. Süreyya. “Cin”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 5-8. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr et-Taberî. Câmiu’l-beyân fî teʾvîli âyi’l-Kur’ân. ed. Abdullâh b. Abdilmuhsin et-Turkî. Beyrut: Dâru Hicr, 1422.
• Yılmaz, Hakkı. Nüzul Sırasına Göre Necm Necm Kur’ân’ın Türkçe Meâli. İstanbul: İşaret Yayınları, 4. Basım, 2015.