Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yazma etkinlikleri: Yazmayı nasıl öğretiyoruz?

Year 2022, , 15 - 35, 21.07.2022

Fidan Geçici

https://doi.org/10.29000/rumelide.1146483

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinde, farklı seviyelerde yazma becerisinin hangi aşamalarına göre etkinliklere yer verildiğini ve yazma etkinliklerinde yazma süreciyle ilgili uygulamaların neler olduğunu belirlemektir. Bu doğrultuda, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe ders kitaplarının bütün seviyelerindeki (A1-A2, B1-B2 ve C1) kitaplarda yer alan yazma etkinlikleri doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada kitaplardaki yazma etkinlikleri iki ana tema açısından analiz edilmiştir: Temalardan birincisi, yazma etkinliklerinin farklı seviyelerde yazma becerisinin hangi aşamalarına göre (kelime, cümle, paragraf, metin) düzenlendiğidir. İkincisi ise yazma etkinliklerinde farklı seviyelerde aşamalara göre yazma sürecinin düzenlenmesine yönelik uygulamaların neler olduğudur. Verilerin kodlanması için araştırmacı tarafından her bir seviye için bir kodlama formu oluşturulmuştur. Her düzeydeki kitap için hazırlanan forma etkinlik numarası ve sayfa numarası, etkinliğin hangi aşamaya yönelik olduğu, metin oluşturma süreciyle ilgili uygulamanın ne olduğu ayrı ayrı kaydedilmiştir. Araştırma sonucunda, A1 seviyesinde kelime, cümle ve paragraf yazma etkinliklerinin olduğu ve metin yazma etkinliklerine yer verilmediği; A2 seviyesinde ise bütün aşamalara göre etkinliklerin düzenlendiği görülmüştür. B1 seviyesinde cümle, paragraf ve metin yazma, B2 seviyesinde ise kelime, paragraf ve metin yazma etkinliklerinin düzenlendiği görülmüştür. C1 seviyesindeki etkinliklerin tamamı metin yazma çalışmasıdır. Yazma süreciyle ilgili olarak farklı seviyelerde çeşitli yazma aşamaları ya da boyutlarıyla ilgili yönlendirici uygulamalara yer verildiği görülmüştür.

Keywords

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, yazma becerisi, ders kitapları, yazma etkinlikleri

Writing activities in Turkish teaching course books for foreigners: How do we teach writing?

Abstract

The aim of this research was to determine according to which stages of writing skills activities are included at different levels and what the practices related to the writing process are in writing activities in Turkish teaching textbooks for foreigners. In this direction, the writing activities in the New Istanbul Turkish for International Students Course Book at all levels (A1-A2, B1-B2, and C1) were examined through the document analysis method. Writing activities in the books were analyzed in terms of two main themes: The first theme was according to which stages of the writing skill (word, sentence, paragraph, and text) the writing activities were organized at different levels. The second theme was what the practices are for organizing the writing process according to the stages at different levels in writing activities. A coding form was created for each level by the researcher for coding the data. The activity number and page number, the stage of the activity, and the application related to the text creation process were recorded separately on the form prepared for the book at each level. As a result of the research, it was seen that there are word, sentence and paragraph writing activities at A1 level and that there were no writing activities at the text level. At the A2 level, it was seen that the activities were organized according to all stages. It was seen that there are sentence, paragraph and, text writing activities at B1 level and there are word, paragraph, and text writing activities at B2 level. All of the activities at the C1 level were at the text writing. Regarding the writing process, it was seen that there were guiding practices related to various writing stages or dimensions at different levels.

Keywords

Teaching Turkish as a foreign language, writing skill, course books, writing activities

References

• Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 1, 19-30.
• Baş, B. ve Turhan, O. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde yazma becerisine yönelik web 2.0 araçları: Poll everywhere örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1233-1248. https://doi.org/10.17860/mersinefd.344695
• Doğan, Y. (2020). Süreç temelli yazma eğitiminin bir boyutu olarak “hazırlık”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 326-342. https://doi.org/10.16916/aded.677716
• Ekinci, M. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan yazma etkinliklerinin incelenmesi: Bir ders kitabı analizi. International Journal of Language Academy, 8(5), 65-75. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.46507
• Fidalgo, R., Harris, K. R., & Braaksma, M. (2018). Design principles for teaching effective writing: An introduction. In R. Fidalgo, K. R. Harris,& M. Braaksma (Eds.), Studies in writing series: vol. 34. Design principles for teaching effective writing (pp. 3-12). Brill.
• Göçer, A. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 137, 30-48.
• Gün, M., Akkaya, A. ve Kara, Ö. T. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının Türkçe öğretim merkezlerinde görev yapan öğretim elemanları açısından değerlendirilmesi. Turkish Studies, 9(6), 1-16.
• Kalaycı, D. ve Durukan, E. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretimi ders kitaplarının öğrenme alanları bakımından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(4), 2162-2177.
• Karababa, Z. C. ve Üstünsoy Taşkın, S. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 157, 65-80.
• Karatay, H. (2011). Süreç temelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. İçinde M. Özbay (Ed), Yazma eğitimi (ss.21-43). Pegem Akademi.
• McCutchen, D. (2008). Cognitive factors in the development of children‘s writing. In C. A. MacArthur, S. Graham, & J. Fitzgerald, (Eds.), Handbook of writing research (pp.115-130). The Guilford Press.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded source book: Qualitative data analysis (2nd ed.). SAGE Publications.
• Öncül, E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinin diller için Avrupa ortak başvuru metni kapsamında değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
• Şimşek, R. ve Erdem, İ. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisi ve kazanım ilişkisi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 22, 267-279.
• Tanrıverdi, A. E. ve Tüm, G. (2016). Yabancılar için Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinde özgünlük. Turkophone, 3(2), 18-36.
• Tiryaki, E. N. ve Bilgili, S. (2020). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının tür odaklı yazma yaklaşımı bağlamında karşılaştırılması. İçinde A. Okur, İ. Güleç ve B. İnce (Ed.) Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yeni yönelimler (ss. 78-100). Beşiz Yayınları.
• Yaylı, D. ve Yaylı, D. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yazma etkinliklerinin değerlendirilmesi (Yedi İklim Türkçe örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 132-145.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, F. (2014). Yeni hitit yabancılar için Türkçe 2 ders kitabı yazma etkinlikleri üzerine bir inceleme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 37-48.