Gürcistan’da Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Gürcü öğrencilerin konuşma (sözlü anlatım) becerilerinin değerlendirilmesi

Year 2023, , 151 - 171, 26.04.2023

Memet Abukan Liana Tchkonia

https://doi.org/10.29000/rumelide.1283686

Abstract

Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde öğrenenlerin gelişimi farklı beceri alanlarında aynı düzeyde olmamaktadır. Bu durumu Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin ana dillerinin Türkçeyle benzerlik ya da farklılıkları, ders kitaplarındaki etkinlik dağılımları, öğreticilerin konuya dair yeterlilikleri, öğrencinin yetiştiği çevre gibi birçok husus etkileyebilmektedir. Nitekim yapılan çalışmada Gürcüce ve Türkçe arasındaki alfabe, dilbilgisi gibi birçok farklılığın öğrencilerin Türkçe öğrenmelerindeki etkisi konuşma becerisi üzerinden örneklendirilmeye çalışılmıştır. Konuşma becerisinin ele alınmasındaki gerekçe ise Gürcistan’da Türkçe öğrenen Gürcü öğrencilerin en çok zorlandıkları beceri alanının konuşma becerisi olmasından kaynaklandığı söylenebilir. Araştırma, 2022-2023 eğitim-öğretim yılının bahar yarıyılı döneminde Batum Shota Rustaveli Devlet Üniversitesi Türkoloji Bölümünde öğrenim gören B2 düzey öğrencilerinin konuşma becerisinde karşılaştıkları sorunları tespit edip zorlandıkları konulara çeşitli çözüm önerileri sunmaya yöneliktir. Covid 19 salgını nedeniyle uzaktan eğitimle sürdürülen derslerin ön test ve son testleri de çevrim içi alınmıştır. Verilerin toplanmasında hikâye haritası tekniğinden yararlanılan bu çalışmada araştırma verileri, iki alan uzmanı akademisyen tarafından değerlendirilmiş ve deneysel uygulamadan kaynaklı tek gruplu ön test son test deseni dikkate alınarak incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre ise ön test ve son testler arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Böylece bu çalışmayla öğrencilerin sözlü anlatım becerilerinde karşılaştıkları sorunların genel olarak benzer ya da yakın olduğu sonucuna varılmıştır. Ana dili Gürcüce olan öğrencilerin hedef dil olan Türkçeyi öğrenirken söylemsel, sözcük, dilbilgisi ve sesletim yetilerindeki hata veya eksikliklerin giderilmesinde hangi tür dilsel çalışmaların yapılması gerektiği hususu dikkate alınarak çeşitli öneriler geliştirilmiş ve bunlar alanyazınla desteklenerek sunulmuştur.

Keywords

Gürcistan’da Türkçe öğretimi, B2 düzey, sözlü anlatım becerisi

References

• Abukan, M. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Yazmak İçin Konuş Modeli’nin üretici becerilere etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Abukan, M., and Chkonia, L. (2021). The words used commonly both in Turkish and in Georgian. African Educational Research Journal, 9(2), 290-319.
• Abukan, M. ve Tandilava, L. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Gürcülere kalıplaşmış sözlerin öğretimi. E. Y. Şahin (ed.), Türkçe öğretiminde yaklaşım ve yöntemler üzerine araştırmalar (ss. 115-148) Paradigma Akademi.
• Akça, G. (2002). Hikâye haritası yönteminin 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama beceri düzeyleri üzerine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akyol, H. (1999). Hikâye haritası yöntemiyle metin öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 142(2), http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/medergi/15.htm. [Erişim Tarihi: 31. 01. 2023].
• Avcı, Y. ve Küçük, S. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisi öğretimi. Turkish Studies (Elektronik), 12(35), 49 - 67.
• Avrupa Konseyi (2013). Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi: öğrenim, öğretim ve değerlendirme. Frankfurt: Telc, MEB Yayınları.
• Beck, I. & McKeown, M. (1981). Developing questions that promote comprehension: The story map. Language Arts, 58(8), 913-918.
• Ergenç, İ. ve Bekar, P. İ. (202o). Türkçenin ses dizgesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Corbett, P. & Strong, J. (2016). Talk for writing in the early years: how to teach story and rhyme, involving families 2-5 years. Milton Keynes: Open Unıversty Press.
• Demirel, Ö. (2014). Yabancı dil öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yay.
• Demir, E., Saatçioğlu, Ö. ve İmrol, F. (2016). Uluslararası dergilerde yayımlanan eğitim araştırmalarının normallik varsayımları açısından incelenmesi. Current Research in Education, 2(3), 130-148.
• Duman, N. ve Tekinarslan, İ. Ç. (2007). Hikâye haritası yönteminin hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 33-55.
• Emiroğlu, S. (2013). Konuşma eğitimi (ss. 277-291), Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı (Ed. Durmuş, M. ve Okur A.). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (and sex and drugs and rock ‘n’ roll) (3nd ed.). London: SAGE Publications.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: Mc Graw Hill.
• Gliner, J. A., Morgan, G. A., & Leech, N. L. (2017). Research methods in applied settings an ıntegrated approach to design and analysis (3nd ed.). United States: Taylor & Francis.
• Gömleksiz, M. N. & Bozpolat, E. (2014). Hikâye haritası ölçeğine ilişkin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 73-82.
• Green, S. B. & Salkind, N. J. (2005). Using SPSS for Windows and macintosh: analyzing and under standing data (4nd ed.). United States: Pearson Prentice-Hall.
• Hayes, A. F. & Krippendorff, K. (2007). Answering the call for a standard reliability measure for coding data. Communication Method sand Measures, 1(1), 77-89.
• Howell, D. C. (2012). Statistical methods for Psychology (8nd ed.). United States: Wadsworth Cengage Learning.
• Idol, L. & Croll, V. J. (1987). Story-mapping training as a means of improving reading comprehension. Learning Disability Quarterly, 10(3), 214-229.
• Işıkdoğan, N. (2009). Hikâye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Keser, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma becerisinin geliştirilmesinde karşılaşılan güçlükler. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
• Krippendorff, K. (2004). Measuring the reliability of qualitative text analysis data. Humanities, Social Sciences and Law, 38(6), 787-800.
• Maden, S., Altunbay, M. ve Dinçel, Ö. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi uygulamaları: kavram haritası örneği . Milli Eğitim Dergisi, S. 210, 477-488.
• Melanlıoğlu, D. ve Demir, T. (2013). Türkçe öğrenen yabancılar için konuşma kaygısı ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 389-404
• Memiş, M. R. ve Erdem, M. D. (2013). Yabancı dil öğretiminde kullanılan yöntemler, kullanım özellikleri ve eleştiriler. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/9 297-318.
• Onursal, İ. (2003). Türkçe metinlerde bağdaşıklık ve tutarlılık. A. Kıran, E. Korkut, S. Ağıldere (der.), Günümüz dilbilim çalışmaları 1 (ss. 121-132). Multilingual Yayınları.
• Özmen, C., Güven, E. ve Dürer, Z. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma becerisi: sesletime yönelik bir uygulama ve etkinlik önerisi. Turkish Studies (Elektronik), 12(28), 593 - 634.
• Reutzel, D. R. (1985). Story maps comprehension. The Reading Teacher, 38(4), 400-404.
• Sorrell, A.L. (1990). Three reading comprehension strategies: tells, story mapping and qars. Academic Therapy, 25(3), 359-368.
• TMV (2023). Türkiye Maarif Vakfı. https://turkiyemaarif.org/page/553-DUNYADA-MAARIF-16. [Erişim Tarihi: 29. 01. 2023].
• Ünal, F. T. ve Özden, M. (2018). Diksiyon ve konuşma eğitimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Yazıcı, H. M. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin sözlü iletişim stratejileri: konuşma becerisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• YEE (2023). Yunus Emre Enstitüsü. https://www.yee.org.tr/tr/kurumsal/yunus-emre-enstitusu. [Erişim Tarihi: 29. 01. 2023].