XX. yüzyılın ikinci yarısında Rusya’da geleneksel sanatların gelişimi

Year 2023, Issue: 34, 1306 - 1329, 22.06.2023

Zoya Şengüder

https://doi.org/10.29000/rumelide.1317434

Abstract

El sanatlarının ilk örnekleri insanoğlunun varlığıyla birlikte doğanın şartlarına bağlı şekilde insanların ihtiyaçlarını karşılamak ve korumak amacıyla verilmiştir. İlerleyen zamanlarda gelişerek tabiat şartlarına göre değişimler göstermiş, ortaya çıktığı toplumun duygularını, sanatsal beğenilerini ve kültürel niteliklerini yansıtır duruma gelmiş ve "geleneksel" özellik kazanmıştır. Bir ülkenin gelenek ve göreneklerinin nesilden nesle aktarılmasında en büyük önemi el sanatları taşımakta ve taşıdığı bu önemle de geçmişten geleceğe aktarılan bir kültür hazinesi olarak korunmaktadır. Rusya’nın sanat tarihinde geleneksel el sanatları her zaman önemli bir yer tutmaktadır. Geleneksel Rus el sanatları, binlerce yıllık tarihten gelen kültürel mirasla kendi öz değerlerini birleştirerek zengin bir mozaik oluşturmuştur. Geleneksel Rus el sanatları başlangıcından bugüne kadar gerek Hristiyanlık öncesi gerekse Hristiyanlık sonrasında, Rus halkının günlük yaşamıyla doğru orantılı bir şekilde gelişip değişerek bugünkü halini almıştır. Binlerce yıllık geçmişe sahip olan Rusya’da, nesiller boyunca birbirine aktarılarak günümüze kadar gelmeyi başarmış pek çok el sanatı bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, XX. yüzyılın ikinci yarısındaki Rus el sanatlarının gelişimini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda geçmişten günümüze kadar ulaşan geleneksel Rus el sanatları sınıflandırılacak, özellikleri saptanacak ve örnekleri tanıtılacaktır. Ayrıca günümüzdeki el sanatlarına da değinilecektir. Çalışmamızın konusunun güncelliği Rusya’nın köklü bir geçmişe dayalı el sanatlarının Türkiye’de ilk kez ele alınmasına dayanmaktadır.

Keywords

Geleneksel Rus El Sanatları, Kültürel Miras, Değişim

References

• Allenov, M.M. (1989). İstoriya russkogo i sovetskogo iskusstva. Moskva : Vısşaya şkola.
• Gamşina, G. V., Çaus, N.V., (2014). “Harodnıye hudojestvennıye promıslı v prostranstve Rossiyi” , Sovremenıye problemı servisa i turizma. Sayı: 1, 89-96.
• İlyina, T.V. (2000). Oteçestvennoye iskusstvo. İstoriya iskusstv. Moskva: Vısşaya şkola.
• Kagantsov M. (2014). Russkoe do mozga kostey. (15.5.2023) tarihinde https:// https://semnasem.org/posts/2014/06/12/russkoe-do-mozga-kostej adresinden erişildi.
• Kisileva M.S. (2021). Narodnıye hudojestvennıye promıslı Rossiyi v XXI veke: osnıvnıye problemı i potensial razvitiya. (15.5.2023) tarihinde https://eef2021.tilda.ws/promysly-rossii-v-xxi-veke adresinden erişildi.
• Mayorova, K., Dubinina, K. (1990). Russkoye Narodnoye Prikladnoye İskusstvo. Moskva: Russki Yazık.
• Lavrentyeva, L.S., Smirnov, Y.İ. (2005). Kultura russkogo naroda. Sankt - Peterburg: Paritet.
• Ölmez, F. N., Etikan, S., (2008). “Kavramsal açıdan el sanatları sorunsalı” , I. Ulusal El Sanatları Sempozyumu. Ankara: Gazi Üniversitesi Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları – 1.
• Öztürk, İsmail (2010). Türk el sanatlarının günümüzdeki durumu (tarihçe, sorunlar, öneriler). Sanat Dergisi, Sayı: 7, 67-75 .
• Popova O.S., Kaplan N.İ. (1984). Russkiye hudojestvennıye promıslı. Moskva: Znaniye.
• Şindina, O.V. (2014). Hudojestvennıye remesla Rossiyi. Saratov: Saratovskı Devlet Üniversitesi.