Noktalama işaretleri kullanma güçlüklerinin yapay zekâ yöntemiyle modellenmesi Romeo-Juliet örneği (I.Perde)

Year 2023, Issue: 35, 176 - 185, 21.08.2023

Neşe Aydın Karaaslan Şerife Sazak İbiş

https://doi.org/10.29000/rumelide.1342103

Abstract

Konuşmanın yazıya aktarılması konusunda kelimeler ve cümleler arasındaki anlam boşluklarının tamamlanmasını sağlayan en önemli unsurların başında noktalama işaretleri gelmektedir.Bununla birlikte yazılı metinlerde metne açıklık getirmek ve metindeki anlatımı kuvvetlendirmek için de uyulması gerekli bazı kurallar vardır. Noktalama işaretleri de bu kuralların başında gelmektedir ama hangi seviyede ve ne şekilde olursa olsun yazılı anlatım metinleri incelendiğinde noktalama işaretleri ile ilgili kullanım hatalarına rastlanmaktadır. Tiyatro metinlerinde noktalama işaretleri kullanma sıklığı oldukça fazladır. Bu çalışmada da diyalog örneklerinin yoğunlukta olduğu ve noktalama işaretlerinin net olarak görülebildiği bir tiyatro metni olan Shakespeare’in Romeo ve Juliet isimli eseri tercih edilmiştir. Tiyatro metninin yalnızca birinci perdesi çalışmaya dâhil edilmiştir. Toplamda 17 adet noktalama işareti çalışma kapsamında incelenmiştir. Metnin birinci perdesinde bulunan bütün tümceler yapay zekâ kavramı çerçevesinde önce noktalama işaretsiz şekliyle ChatGPT programında bulunan sohbet çubuğuna kopyalanmış programdan yanıt alındıktan sonra metnin aslı ile bu yanıtlar noktalama işaretlerinin kullanımı bakımından karşılaştırılmıştır. Asıl metinde ve ChatGPT’de hangi noktalama işaretinin toplamda kaç kez kullanıldığı bilgisi sonuç verilerine eklenmiştir. Bu veriler kıyaslandıktan sonra ChatGPT’nin bu metindeki noktalama işaretlerini kullanma hususu tespit edilmiştir. Araştırmada veri toplamak için Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan yazım kılavuzu, Shakespeare’in ‘Romeo ve Juliet’ isimli eseri ve bir yapay zekâ programı olan ChatGPT kullanılmıştır.

Keywords

Noktalama işaretleri, Romeo-Juliet, ChatGPT

References

• Atasoy, F. O. (2010). Noktalama İşaretlerinin Tarihi.TurkishStudies International PeriodicalFortheLanguages, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic,5(2), 823-861.
• Durukoğlu, S. ve Büyükelçi, B. (2018). Türk Dilinde Noktalama İşaretlerinin Kullanımı ve Tarihi Gelişimi.Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi,14(6), 11-26.
• Shakespeare, W. (2006). Romeo ve Juliet. (Çev. Özdemir Nutku). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• https://chat.openai.com/ (Erişim Tarihi: 02.05.2023)
• https://www.tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/noktalama-isaretleri-aciklamalar/(ErişimTarihi: 02.05.2023)