Yabancılara Türkçe öğretiminde dinleme eğitimi kitapçıklarındaki noktalama işaretlerinin kullanımı / işlevleri: A1-A2

Year 2023, Issue: 35, 186 - 206, 21.08.2023

Muammer Şehitoğlu

https://doi.org/10.29000/rumelide.1342106

Abstract

Çalışmada, Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanmış olan A1-A2 Yabancılara Türkçe öğretimi setinde yer alan dinleme kitapçıkları metinlerindeki noktalama işaretlerinin eksik kullanımı ve onların metindeki doğru anlamlandırma açısından işlevlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, anlatım bozukluğu oluşturan ve yazımı yanlışı olan bazı cümle ve sözcüklere de dikkat çekilecektir. Yöntem olarak, çalışmada nitel araştırma yöntemine bağlı belge incelemesi tekniği kullanılmıştır. Teknikle her iki düzeydeki dinleme metinlerinden elde edilen veriler, noktalama işaretlerinin türlerine göre kullanımları temel alınarak sınıflandırılmıştır. Elde edilen bulgularda, A1 düzeyi dinleme metinlerinde, toplam 40 cümle örneğinde virgül işareti eksik kullanılmıştır. Kullanımlarda, sözcük türü bakımından en çok ad / zamirlerden sonraki eksiklik tespit edilmiştir. Bu sözcük türlerine ait 22 cümlede eksiklik olduğu bulgularla sabitlenmiştir. Söz dizimi açısından ise, virgül işaretinin en çok özne ögesinden sonra eksik kullanıldığı tespit edilmiş ve 14 cümlede özne ögesinden sonra virgülün eksik kullanıldığı görülmüştür. A2 düzeyinde ise, toplam 45 cümle içerisinde virgül işareti eksik kullanılmıştır. Yine A1 düzeyinde olduğu gibi ad / zamir türündeki sözcüklerden sonra virgül işareti eksik kullanılmıştır ve bu kullanımlar 24 cümlede tespit edilmiştir. Söz dizimi açısından ise, yine özne ögesinden sonra 23 cümlede virgül işaretinin eksik kullanıldığı görülür. Böylelikle çalışmada, virgül işaretinin yoğun olarak ad / zamir sözcüklerinden ve özne ögelerinden sonra eksik kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Yabancılara Türkçe öğretimi, dinleme, noktalama işaretleri

References

• Abukan, M. ve Tandilava, L. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Gürcistan’daki A2 düzey Türkoloji bölümü öğrencilerinin yazılı anlatımlarının noktalama, yazım ve dil yönünden incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(2), 544-560.
• Brent, R. ve Anderson, P. (1993). Developing Children’s Clasroom Listening Strategies. The Reading Teacher, Vol. 47, No: 2, October.
• Bowen, A. G. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9 (2), 27-40.
• Bulut, B. (2013). Etkin dinleme eğitiminin dinlediğini anlama, okuduğunu anlama ve kelime hazinesi üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Caferoğlu, A. (1984). Türk dili tarihi I-II. İstanbul: Enderun Kitabevi.
• Council of Europe (2020). Common Europen Framework of Reference for Languages: learning, teaching, assessment-Companion Volume, Council of Europe Publishing, Strasbourg, www.coe.int/lang-cefr.
• Doğan, Y. (2010). Dinleme becerisini geliştirmede etkinliklerden yararlanma. TÜBAR-XXVII, 264-274.
• Epçaçan, C. (2013). Temel bir dil becerisi olarak dinleme ve dinleme eğitimi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 331-352.
• Ergin, M. (1989). Dede Korkut Kitabı I, Giriş-metin-faksimile. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Genç, N. H (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma eğitimi bağlamında yazım ve noktalama. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 168(2), 31-42.
• Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi, yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Hamilton, R. J. (2011). İyi ve Kötü Prens Öyküsü: Dunhuang Mağarası’nda bulunmuş Buddhacılığa ilişkin Uygurca el yazması. (Çev., V. Köken), (2.Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Kalfa, M. (2000). Noktalama işaretlerinin Türkçenin öğretimindeki yeri ve önemi. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kalfa, M. (2020). Türkçe öğretiminde virgül ve noktalı virgül işareti kullanımı sorunu. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 905-915.
• Kansızoğlu, B. H. & Memiş, M. (2022). Türkçe öğrenenlerin noktalama işaretlerinin kullanımı konusundaki yetkinlik düzeyleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (33), 54-72.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2009). Diller için Avrupa ortak başvuru metni, öğrenme-öğretme-değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Bşk.
• Müller, W, K, F. (1908). Uigurica. Abhandlungen der Königlich Preußischen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-historische Klasse 2. Akademie der Wissenschaften, Berlin.
• O’Leary, Z. (2017). The essential guide to doing your research project. SAGE Publication Inc.
• Tansel, A. F. (1996). Şair evlenmesi, Şinasi. İzmir: Akademi Kitabevi.
• Tekin, Ş. (1976). Uygurca Metinler II, Maytrısimit, Burkancıların Mehdisi Maitreya ile Buluşma İptidaî Bir Dram, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Tekin, T. (2010). Orhon yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Tekin, T. (2013). Irk bitig. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2021). Yazım Kılavuzu.
• Yunus Emre Enstitüsü (2018). Yedi İklim Türkçe Ders Kitabı ve Dinleme Becerisi Kitapçıkları, Türkçe öğretim seti.
• Yıldız, N. (2015). Dinleme stratejileri öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.