Oscar Schlemmer'in hareketli tasarım yaklaşımının Robert Wilson'ın sahne tasarımı üzerindeki etkisi

Year 2023, Issue: 35, 345 - 355, 21.08.2023

Mehmet Ali Zeren

https://doi.org/10.29000/rumelide.1342111

Abstract

20. yüzyılın önemli öncü sanatçılarından biri olan Oscar Schlemmer, Bauhaus sanat ve tasarım hareketine sanatsal, performatif ve teorik alanlardaki katkılarıyla bilinmektedir. Sanatçı performans sanatında, geleneksel hikâye anlatımı yerine görsel ve sembolik unsurlara dayanan, anti-Aristotelesçi bir yaklaşım gösterir. Bununla birlikte anlatısal olmayan bir ifade biçiminin yaratılmasını vurgulayan, zamanına göre yenilikçi bir sanatçı ve tasarımcıdır. Sanatçının performans sanatındaki temel yaklaşımı, insan bedeninin uzaydaki hareketine odaklanmaktır. Schlemmer, oyuncuları ve mekânın canlı tasvirini kullanarak temsili olmayan ve anti-mimetik bir tiyatro yaratmayı amaçlar. İnsan bedenini geometrik bir alanda yapay bir figür haline getirerek insanlığın evrensel bir sembolü olarak resmedip, kendi çağına yenilikçi bir yaklaşım getirmiştir. Bu yaklaşımıyla sahne sanatlarına yeni bir bakış açısı sunarak kendinden sonra gelen birçok sanatçıyı etkilemiştir. 1970’lerde yükselen yeni performans temsillerinin yanı sıra günümüz performanslarında da Schlemmer’in etkisi devam etmektedir. Schlemmer’in bu yenilikçi yaklaşımından etkilenerek kendi özgün performatif estetiğini oluşturan çağdaş sanatçılardan birisi de Robert Wilson’dır. Bu çalışmada, Oscar Schlemmer'in hareket ve tasarım teorilerinin Robert Wilson'ın sahne tasarım stili üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu bağlamda nitel araştırma yöntemlerinden içerik ve yapı analizi kullanılarak Schlemmer’in önemli performanslarından biri olan Triadic Ballet'nin sahnelenme biçiminin Wilson'ın sahne tasarımı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bunun yanı sıra Wilson’ın günümüz çağdaş sahne tasarımdaki yaklaşımı hakkında derinlemesine araştırma yapılmıştır. Araştırmanın amacı günümüz sanatına önemli etkisi olan Wilson’ın, Schlemmer’in teorilerini kendi pratiğine nasıl dahil ettiğini göstermek ve sanatçının iki boyutlu sahneleme anlayışının çözümlemesini yapmaktır.

Keywords

Oscar Schlemmer, Robert Wilson, sahne tasarımı, performans sanatları, Triadic Ballet

References

• Bathrick, D. (2006, 6 15). Robert Wilson, Heiner Müller, and the Preideological. New German Critique 98, 2(33), s. 65-76.
• Delgado, M. (1996). In Contact With the Gods?: Directors Talk Theatre. Manchester: Manchester University Press.
• Ebrahimian, B. (2004). The Cinematic Theate. Scarecrow Press.
• Gropius, W. (1961). Theater of the Bauhaus. Wesleyan University Press.
• Lahusen, S. (1986, 10 5). Oskar Schlemmer: Mechanical Ballets? Dance Research: The Journal of the Society for Dance Research, s. 65. https://www.jstor.org/stable/1290727 adresinden alındı
• Pilinszky, J. (1992). Conversations with Sheryl Sutton: The novel of a Dialogue. Manchester: Caranet Press.
• Schlemmer , O. (1978). The Mathematics of Dance. Massachusetts Institute of Technology.
• Schlemmer, O. (1987). The Theatre of The Bauhaus. Wesleyan University Press.
• Schlemmer, O. (1990). The Letters and Diaries of Oskar Schlemmer. Northwestern University Press.
• Sutil, N. S. (2014). Mathematics in Motion: a Comparative Analysis of the Stage Works. Dance Research,, s. 29-30.
• Theartstory. (2023, 05 03). The Art Story. 2023 tarihinde theartstory.org: https://www.theartstory.org/artist/schlemmer-oskar/ adresinden alındı
• https://images.squarespacecdn.com/content/v1/52797371e4b0f7d3b5b349c7/1388789032384-PURWNHIT3VGE2SK4SP3N/EOB_Storyboard003.jpg
• https://slcvisualresources.tumblr.com/post/25022994404/oskar-schlemmer-triadic-ballet-set-and-costume