THE FORMATION AND DEVELOPMENT OF THE SOVIET UNION’S REPRESSIVE POLICY IN IDEOLOGICAL AND HISTORICAL CONTEXT (1917-1953)

Year 2024, Issue: 12, 75 - 96, 30.12.2024

Nurullah Çetin

https://doi.org/10.48068/rusad.1566210

Abstract

After the October Revolution in Russia in 1917, the Bolsheviks adopted the socialist idea as the achievement of a classless society and the construction of a communist order in which the means of production would be under the control of the working class. In line with these socialist ideals, the Bolshevik government prioritised the establishment of a strong and centralised state organ based on the dictatorship of the proletariat. Accordingly, the Bolsheviks aimed to destroy the old state apparatus and replace it with a centralised system of government under the control of the proletariat. The use of state organs of repression and the creation of temporary structures to protect the revolution was adopted as a strategy consistent with socialist doctrine. However, these repressive structures soon became permanent elements that consolidated the authority of the Soviet state. These structures, which were initially seen as temporary, gained permanence on the grounds of protecting the revolution and became one of the main pillars of the Soviet regime. These structures also became a critical tool in ensuring the ideological control of the Bolshevik regime. These policies implemented in the early period of the Soviet Union not only suppressed social opposition, but also enabled Bolshevik ideals to penetrate the social structure by accelerating the spread and adoption of socialist thought. This broad ideological transformation profoundly influenced the Bolshevik leaders’ strategic choices in shaping the future of the state. This process is important for understanding how the repressive structure of the Soviet regime was institutionalised and how effective ideological tools were in maintaining the power of the state. This study aims to examine the historical background, and the development process of the Soviet Union’s punitive policies shaped within an ideological framework. The study will analyse the institutionalisation process of the repressive organs used after the Soviet revolution and the role of these structures in ensuring the ideological control of the state and suppressing the opposition. It will also examine why punitive policies became a permanent and central element for the Soviet regime. The role of the Bolshevik administration’s efforts to maintain the revolution in making state repression permanent and the impact of these repressive structures in ensuring ideological control will be comprehensively evaluated. The study will also examine the impact of the transformations in this process on socialist ideology and the strategic choices of the Bolshevik leadership.

Keywords

Russian History, Soviet Union, repressive organs, penal system, Marxism-Leninism, Stalinism

SOVYETLER BİRLİĞİ’NİN İDEOLOJİK VE TARİHSEL BAĞLAMDA BASKI POLİTİKASININ OLUŞUMU VE GELİŞİMİ (1917-1953)

Abstract

Rusya’da 1917 Ekim Devrimi’nden sonra Bolşevikler, sosyalist düşünceyi toplumun sınıfsız bir yapıya ulaşması ve üretim araçlarının işçi sınıfı kontrolünde olacağı bir komünist düzenin inşası olarak benimsemişlerdir. Bolşevik yönetimi, bu sosyalist idealler doğrultusunda, proletaryanın diktatörlüğüne dayalı güçlü ve merkezi bir devlet organını kurmayı öncelik olarak belirlemiştir. Bu doğrultuda, Bolşevikler eski devlet aygıtını yıkmayı ve yerine proletaryanın kontrolünde merkezi bir yönetim sistemi kurmayı amaçlamışlardır. Devletin baskı organlarının kullanılması ve devrimi korumaya yönelik geçici yapılar oluşturulması, sosyalist öğretiyle uyumlu bir strateji olarak benimsenmiştir. Ancak, bu baskı yapıları kısa sürede Sovyet devletinin otoritesini pekiştiren kalıcı unsurlar haline gelmiştir. İlk başta geçici olarak görülen bu yapılar, devrimi koruma gerekçesiyle süreklilik kazanarak Sovyet rejiminin temel dayanakları arasında yer almıştır. Bu yapılar aynı zamanda Bolşevik yönetiminin ideolojik kontrolünü sağlamada kritik bir araç olmuştur. Sovyetler Birliği’nin erken döneminde uygulanan bu politikalar, sadece toplumsal muhalefeti bastırmakla kalmamış, aynı zamanda sosyalist düşüncenin yayılmasını ve benimsenmesini hızlandırarak Bolşevik ideallerin toplumsal yapıya nüfuz etmesine de olanak sağlamıştır. Bu geniş ideolojik dönüşüm, Bolşevik liderlerin devletin geleceğini şekillendirme sürecindeki stratejik tercihlerini derinden etkilemiştir. Bu süreç, Sovyet rejiminin baskıcı yapısının nasıl kurumsallaştığını ve devletin gücünü sürdürmek için ideolojik araçların ne derece etkili olduğunu anlamak açısından önem arz etmektedir. Bu çalışma, Sovyetler Birliği’nin ideolojik çerçevede şekillenen cezalandırıcı politikalarının tarihsel arka planını ve gelişim sürecini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Sovyet devrimi sonrasında kullanılan baskı organlarının kurumsallaşma süreci ve bu yapıların, devletin ideolojik kontrolü sağlamadaki ve muhalefeti bastırmadaki rolü analiz edilecektir. Ayrıca, cezalandırıcı politikaların Sovyet rejimi için neden kalıcı ve merkezi bir unsur haline geldiği incelenecektir. Bolşevik yönetiminin, devrimi sürdürme çabalarının devlet baskısını kalıcı hale getirmesindeki rolü ve bu baskıcı yapıların ideolojik kontrolün sağlanmasındaki etkisi kapsamlı bir şekilde değerlendirilecektir. Çalışmada ayrıca, bu süreçteki dönüşümlerin sosyalist ideoloji ve Bolşevik liderliğin stratejik tercihleri üzerindeki etkileri de ele alınacaktır.

Keywords

Rusya Tarihi, Sovyetler Birliği, baskı organları, ceza sistemi, Marksizm-Leninizm, Stalinizm

ФОРМИРОВАНИЕ И РАЗВИТИЕ ПОЛИТИКИ РЕПРЕССИЙ СОВЕТСКОГО СОЮЗА В ИДЕОЛОГИЧЕСКОМ И ИСТОРИЧЕСКОМ КОНТЕКСТЕ (1917-1953)

Abstract

После Октябрьской революции 1917 года в России большевики взяли на вооружение социалистическую идею. Это предполагало построение бесклассового общества и коммунизма, при котором средства производства будут находиться под контролем рабочего класса. В соответствии с этими социалистическими идеалами Советское правительство поставило во главу угла установление сильной централизованной власти. Большевики стремились разрушить старый государственный аппарат и заменить его новым, основанным на диктатуре пролетариата. Использование государственных органов подавления и создание временных структур для защиты революции рассматривались как стратегия, соответствующая социалистической доктрине. Однако вскоре эти репрессивные структуры превратились в постоянные элементы, укреплявшие власть Советского правительства. Изначально временные учреждения стали одной из главных его опор. Эти структуры также были важнейшим инструментом обеспечения идеологического контроля над административными органами. Проводимая в ранний период существования Советского Союза политика не только подавляла оппозицию, но и позволяла коммунистическим идеалам проникать в общество, ускоряя распространение и внедрение социалистической мысли. Широкая идеологическая трансформация оказала глубокое влияние на стратегический выбор большевистских лидеров при формировании будущего государства. Этот процесс важен для понимания того, как институционализировалась репрессивная структура советского режима и насколько эффективными были идеологические инструменты для поддержания власти государства. Цель данного исследования — изучить исторические предпосылки и процесс развития карательной политики Советского Союза, формировавшейся в идеологических рамках. Будет проанализирован процесс институционализации репрессивных органов, использовавшихся после большевистской революции, и роль этих структур в подавлении инакомыслия и обеспечении идеологического контроля над государственным управлением. Будет всесторонне рассмотрена роль советского руководства в придании государственным репрессиям постоянного характера и влияние этих репрессивных структур на обеспечение идеологического контроля и саму социалистическую идеологию.

Keywords

История России, Советский Союз, репрессивные органы, Пенитенциарная система, Марксизм-Ленинизм, Сталинизм

References

• Arhiv Prezidenta Rossiyskoy Federatsii (APRF), F. 3, Op. 58, D. 212.
• Gosudarstvennıy Arkhiv Rossiyskoy Federatsii (GARF), F. 9401, Op. 12, D. 130.
• Rossiyskiy Gosudarstvennıy Arkhiv Sotsialno-Politicheskoy Istorii (RGASPI), F. 89, Op. 16, D. 1.
• Rossiyskiy Gosudarstvennıy Istoricheskiy Arkhiv (RGIA), F. 2, Op. 1, D. 27066.
• Tsentralnıy Gosudarstvennıy Arkhiv Kyrgyzskoy Respubliki (TGA KR), F. 145, Op. 4, D. 21.
• TGA KR, F. 1132, Op. 4, D. 672.
• Arkhiv VCHK: Sbornik Dokumentov, Otvetstv. Red. V. Vinogradov, A. Litvin, V. Khristoforov; Sost. V. Vinogradov, N. Peremyshlennikova. Moskva: Kuchkovo Pole, 2007.
• Dokumenty Svidetelstvuyut. Iz Istorii Derevni Nakanune i v Khode Kollektivizatsii 1927-1932 gg. Moskva: Nauka, 1989.
• Istoriya Sovetskogo Gosudarstva i Prava. Kt. 3. Moskva: Yuridicheskaya Literatura, 1985.
• Sbornik Dokumentov Po Istorii Ugolovnogo Zakonodatelstva SSSR i RSFSR, 1917-1952 gg.. Sost.: A. A. Gertsenzon, Pod. Red. I. T. Golyakova. Moskva: Gosyurizdat, 1953.
• Sbornik Zakonodatelnykh i Normativnykh Aktov o Repressiyakh i Reabilitatsii Zhertv Politicheskikh Repressiy. Moskva: Yuridicheskaya Literatura, 1993.
• Soviet Criminal Law and Procedure; the RSFSR Codes. Ed. Harold J. Berman. Cambridge: Harvard University Press, 1972.
• Ugolovnyy Kodeks RSFSR. Moskva: Gosudarstennoye Izdatelstvo Yuridicheskoy Literatury, 1950.
• V. I. Lenin i VCHK: Sbornik Dokumentov (1917-1922 gg.). Sost. YU. A. Akhapkin i dr. Moskva: Politizdat, 1975.
• Applebaum, Anne. Gulag: A History. New York: Doubleday, 2003.
• Babatürk, Semih. “Sovyet Rejiminin Baskıcı Politikası ve Şor Türklerinde Repressiya.” Türk Dünyasında Repressiya: Sovyetler Döneminde Türk Halklarına Yapılan Baskı ve Zulümler içinde, Ed. İbrahim Dilek, 605-619. Ankara: YTB Yayınları, 2023.
• Canpolat, Mukaddes. “Türk Diplomatların Raporlarına Göre SSCB’de Büyük Temizlik Dönemi’nde Eski Bolşeviklerin ve Kızıl Ordu’nun Tasfiyesi (1936-1938).” Rusya Araştırmaları Dergisi 10 (2023): 103-131.
• Conquest, Robert. The Harvest of Sorrow: Soviet Collectivization and the Terror-Famine. New York: Oxford University Press, 1986.
• Çağlak, Aykut. “Modern İstihbarata Geçiş Dönemi Türk ve Rus İstihbarat Organizasyonları- Karşılaştırmalı Bir Çözümleme.” Rusya Araştırmaları Dergisi 7 (2022): 95-122.
• Çetin, Nurullah “Arşiv Belgelerine Göre Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin Kazakistan’daki Repressiya Siyaseti (1930-1940).” Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2023.
• Çetin, Nurullah & İlyas Topsakal. “Sovyetler Birliği’nin Kazakistan’da Büyük Tasfiye Dönemi (1937-1938).” Avrasya İncelemeleri Dergisi 12/1 (2023): 1-18.
• Dugin, A. “Govoryat arkhivy: Neizvestnyye Stranitsy GULAGa.” Sotsialno-Politicheskiye Nauki 7 (1990): 90-101.
• Ercilasun, Güljanat Kurmangaliyeva. “Kazakistan ve Kırgızistan’da Kolektifleştirme: Sözlü Tarih Çerçevesinden Bir Bakış.” Gazi Türkiyat 19 (2016): 11-22.
• Figes, Orlando. A People’s Tragedy: The Russian Revolution 1891-1924. Londra: Penguin Books, 1996.
• Fitzpatrick, Sheila. Everyday Stalinism: Ordinary Life in Extraordinary Times: Soviet Russia in the 1930s. Oxford: Oxford University Press, 1999.
• Getty, A. J. & O. V. Naumov. The Road to Terror: Stalin and the Self-Destruction of the Bolsheviks, 1932-1939. New Haven: Yale University Press, 1999.
• Güngör, Ebubekir. Repressiya: Kazakistan’da Açlık, Sürgün ve Büyük Tasfiye (1930-1940). Ankara: Bengü Yayınları, 2018.
• Hudoborodov, Aleksandr Leonidoviç & Marina Anatolyevna Yaşina. “Repressivnaya Politika Sovetskogo Gosudarstva v Otnoshenii Russkoy Pravoslavnoy Tserkvi (1920-1930-ye gg.).” Vestnik Yuzhno-Uralskogo Gosudarstvennogo Universiteta 30/247 (2011): 61-65.
• Jansen, Marc & Nikita Petrov. Stalin’in Baş Celladı: Halk Komiseri Nikolay Yezhov. Çev. Önder Seçkin. İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2014.
• Kropachev, S. Khronika Kommunisticheskogo Terrora 1917-1940 gg.. C. 1. Krasnoda, 1995.
• Khlevniuk, Oleg V. The History of the Gulag: From Collectivization to the Great Terror. Translated by Vadim A. Staklo, Edited by David J. Nordlander. New Haven: Yale University Press, 2004.
• Kuzmin, S. I. “Lagerniki,” Molodaya Gvardiya 5/6 (1993): 173-182.
• Latsis, Martin Ivanoviç. Chrezvychaynyye Komissii Po Borbe s Kontrrevolyutsiyey. Moskva: Gos. izd-vo, 1921.
• Leggett, George. The Cheka: Lenin’s Political Police: The All-Russian Extraordinary Commission for Combating Counter-Revolution and Sabotage, December 1917 to February 1922. Oxford: Clarendon Press, 1981.
• Lenin, V. I. Polnoye Sobraniye Sochineniy. T. 37. Moskva: Politizdat, 1974.
• Malygin, A. Ya. Gosudarstvenno-Pravovoy Status Militsii RSFSR v Period Provedeniya Novoy Ekonomicheskoy Politiki (20-e gody). Moskva: Nauka, 1992.
• Mawdsley, Evan. The Russian Civil War. New York: Pegasus Books, 2008.
• Özel, Merve Suna. “Stalin Dönemi Rus Milliyetçiliği ve Politikaları,” Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4/2 (2015): 99-122.
• Pipes, Richard. The Russian Revolution. New York: Vintage Books, 1990.
• Plamper, Jan. The Stalin Cult: A Study in the Alchemy of Power. New Haven: Yale University Press, 2012.
• Rasskazov, L. P. Karatelnyye Organy v Protsesse Formirovaniya i Funktsionirovaniya Administrativno-Komandnoy Sistemy v Sovetskom Gosudarstve. (1917-1941gg.). Ufa: Bashkirskiy Gosudarstvennyy Universitet, 1994.
• Sadıgov, Ramin. Kanlı Dört Yıl: Rus İç Savaş Tarihi (1917-1920). İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık, 2020.
• Service, Robert. The Bolshevik Party in Revolution: A Study in Organisational Change 1917-1923. Londra: Macmillan, 1979.
• Solzhenitsyn, Aleksandr I. The Gulag Archipelago, 1918-1956: An Experiment in Literary Investigation. Translated by Thomas P. Whitney. New York: Harper & Row, 1973.
• Stalin, I. V. “Golovokruzheniye ot Uspekhov: K Voprosam Kolkhoznogo Dvizheniya.” Pravda, (02.03.1930): 1-2.
• Teğin, Emre “SSCB’de Büyük Terör ve Türk Dünyasına Etkileri.” Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2022.
• Teğin, Emre. “Kazakistan’da 1930-32 Büyük Kıtlığı’nın Nedenleri: Kasıt mı, Kaza mı?.” Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi 4/8 (2022): 889-908.
• Zemskov, V. N. “Zaklyuchennyye, Spetsposelentsy, Ssylnoposelentsy, Ssylnyye i Vyslannyye (Statistiko-Geograficheskiy Aspekt).” Istoriya SSSR 5 (1991): 141-157.