Kahramanmaraş Depremlerinde Adli Hemşirelik Hizmetleri: Geleneksel Derleme

Year 2025, Volume: 15 Issue: 1, 151 - 154, 03.01.2025

Mehtap Sönmez , Feyza Nazik

Abstract

Afetler; deprem, salgın gibi toplumsal yıkımlara yol açabilen olağanüstü olaylar olarak tanımlanabilir. Örneğin ülkemizde yaşanan son depremlerde yaralanmalara bağlı hastanelerde bir yığılma olmuş ve sağlık bakım hizmetlerine olan ihtiyaç artmıştır. Hemşireler afetlerde sağlık bakım hizmetlerinin sunulmasında en fazla ihtiyaç duyulan insan kaynağı olarak yer almaktadır. Türkiye’de yaşanan 6 Şubat depremi sonrası akut dönemde hastanelerde yaşanan önemli bir sorunda hastaneye gelen hasta/yaralıların ve ölen depremzedelerin kayıt altına alınması, kimlik tespitlerinin yapılması, kimsesiz çocuk ve yaralıların kayıt ve tespiti, değerli eşyaların alınması işlemlerinde görev yapacak personelin bulunmamasıdır. Adli hemşirelik hizmetleri kapsamında bulunan bu hizmetlerin hastanelerde istihdam edecek adli hemşirelik alanında eğitim almış hemşireler tarafından yürütülmesi önemlidir. Bu çalışmanın amacı depremlerde adli hemşirelik hizmetleri ile ilgili geleneksel bir derleme hazırlamaktır.

Keywords

Adli Hemşirelik, Deprem, Hastane, Hemşirelik hizmetleri, Depremzede

Ethical Statement

Derleme çalışması olması nedeni ile Etik kurula gerek yoktur. Çalışma açık erişim literatür bilgilerinden oluşmaktadır.

Supporting Institution

yoktur.

Thanks

Kahramanmaraş depremlerinde teşhis edilemeyen, aile üyelerini bulamayan depremzedelerin adli tıp ve adli hemşirelik alanında ihtiyaç olduğu fikrinin gelişmesine katkıda bulunmalarından dolayı teşekkür ederiz.

Forensic Nursing Services in Kahramanmaras Earthquakes: A Traditional Review

Abstract

Disasters; It can be defined as extraordinary events that can lead to social destruction such as earthquakes and epidemics. For example, in the recent earthquakes in our country, there has been a backlog in hospitals due to injuries and the need for health care services has increased. Nurses are the most needed human resource in the provision of health care services in disasters. An important problem experienced in hospitals in the acute period after the February 6 earthquake in Turkey is the lack of personnel to take part in the registration of the sick and injured and the deceased earthquake victims, their identification, and the removal of valuables. It is important that these services, which are within the scope of forensic nursing services, are carried out by nurses trained in forensic nursing who will be employed in hospitals. The aim of this study is to prepare a narrative review on forensic nursing services in earthquakes.

Keywords

Forensic nursing, Eartquake, Hospital, Earthquake victim, nursing services

References

• Afad gov.tr. [İnternet]. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, AFAD TAMPTürkiye afet müdahale planı 2023. [Son güncelleme tarihi:2023; Erişim tarihi: 19.02.2024] Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Planlar/TAMP.pdf
• Şimşek P, Gündüz A. Türkiye’ de afet hemşireliği. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Derg. 2021; 47(3): 469-76. https://doi.org/10.32708/uutfd.981301
• Dülger Ş. Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN) 2009-2018 Temaları özelinde küresel sorumluluk farkındalığı: Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesi hemşireleri. [ Yüksek Lisans Tezi]. Bursa: Uludağ Üniversitesi, 2021.
• Resmi Gazete.gov.tr. [İnternet]. Hemşirelik yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik, 19 Nisan 2011 Salı Sayı: 27910 [Son güncelleme tarihi:2011; Erişim tarihi: 09.03.2024] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm
• Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER).org. [İnternet]. Hatay ili saha raporu, 2023.[ Son güncelleme tarihi:2023; Erişim tarihi: 19.03.2024] Erişim adresi: https://hasuder.org/Duyurular/EkIndir/38df2904-d548-1df3-73df-3a098be7d1cf
• Valentine JL, Sekula K, Lynch V. Evolution of forensic nursing theory-introduction of the constructed theory of forensic nursing care: a middle-range theory. J Forensic Nurs. 2020; 16(4): 188-98. https://doi.org/10.1097/JFN.0000000000000287.
• Lynch V.A. Forensic nursing science. Forensic Nursing. Editors: Rita M. Hammer; Barbara Moynihan; Elaine M. Pagliaro. Jones & Barlett Learning. 2013 [Erişim Tarihi: 22.02.2024] Erişim Linki:http://samples.jbpub.com/9780763792008/92008_CH01_Chapter1.pdf
• Lynch V.A. Enrichment of theory through critique, restructuring, and application. J Forensic Nurs. 2014; 10(3): 120-1. https://doi.org/10.1097/JFN.0000000000000042
• Valentine J.L. Why we do what we do: a theoretical evaluation of the integrated practice model for forensic nursing science. J Forensic Nurs. 2014; 10(3): 113-9. https://doi.org/10.1097/JFN.0000000000000041
• Donaldson A.E. Forensic professional’s thoughts on New Zealand emergency nurse’s forensic science knowledge and practice. Int Emerg Nurs. 2022; 62: 101151. https://doi.org/10.1016/j.ienj.2022.101151
• Yelken N, Tunalı N, Gültekin G. Adli Hemşireliğin Türkiye’deki durumu, değerlendirme raporu, Sted, 2004; 13(5): 171.
• Türk Tabipler Birliği.org.tr [İnternet]. Deprem Gözlem Raporu 2023, [Son güncelleme tarihi:2023; Erişim tarihi: 17.03.2024] Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/udek/userfiles/files/ATUD_Deprem_Gozlem_Rapor.pdf
• Li W.S, Chan S.Y, Chau W.W, Law S.W, Chan, K.M. Mobility, prosthesis use and health-related quality of life of bilateral lower limb amputees from the 2008 Sichuan earthquake. Prosthetics and Orthotics International. 2019; 43(1): 104-11. https://doi.org/10.1177/0309364618792720
• Taskiran G, Baykal U. Nurses’disaster preparedness and core competencies in Turkey: a descriptive correlational design. International Nursing Review. 2019; 66(2): 165-75. https://doi.org/10.1111/inr.12501
• Eşiyok B, Hancı H, Özdemir Ç, Yelken N, Zeyfeoğlu Y. Adli tıp hemşireliği. Sted. 2004; 13(5): 169-71. https://doi.org/10.17986/blm.201616599
• Çevik S.A, Başer M. Adli tıp hemşireliği ve çalışma alanları. Health Science Journal. 2012; 21(2): 143-52.
• TTB Türk Tabipler Birliği, Deprem ikinci ay raporu 2023, [Erişim Tarihi: 09.03.2024] Erişim Linki: https://www.ttb.org.tr/userfiles/files/ttb_deprem_ikinciay_raporu.pdf
• Williams, J, Williams D. Multi-causaltyscenes. In: Lynch VA, Duval JB, editors. Forensic nursing science. Elsevier Health Sciences. 2010, pp:168–76.
• Kara, U. Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi: Olası İstanbul Depreminde Adli DNA Laboratuvarı Yapılanması ve Adli Genetik Uzmanının Önemi. [Yüksek Lisans Tezi], İstanbul:İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı, 2013.
• Silva T.A.S.M.D, Haberland D.F, Kneodler T.D.S, Duarte A.C.D.S, Williams J, Oliveira A.B.D. Forensic Nursing competencies in disasters situations: scoping review. Revista da Escola de Enfermagem da USP. 2023; 57: e20220486. https://doi.org/10.1590/1980-220X-REEUSP-2022-0486en
• Resmi gazete.gov.tr. [İnternet]. Hastane Afet ve Acil Durum Planları (HAP) Yönetmeliği [Son güncelleme tarihi:2020; Erişim tarihi: 12.02.2024]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200318-2.htm
• Erkin Ö, Aslan G, Öztürk M, Çam B, Ödek Ş. Hemşirelerin genel afete hazırlık durumları ve etkileyen faktörler. Forbes Journal of Medicine. 2023; 4(3): 305-14. https://doi.org/10.4274/forbes.galenos.2023.32659
• National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine (NASEM) 2021. The future of nursing 2020–2030: Charting a path to achieve health equity. The National Academies Press. https://doi.org/10.17226/25982