Özel hastanelere talebi etkileyen faktörler

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 4, 237 - 248, 01.12.2017

Ahmet Akyürek Emine Orhaner

Öz

OzetSağlık sistemlerinin en önemli amacı, toplumun sağlığını geliştirmektir. Bu bağlamda son yıllarda sağlık hizmetlerine olan talep ve talebi etkileyen faktörlerle birlikte talep edenler daha dikkatli incelenmeye başlanmıştır. Ayrıca sağlık hizmetleri talebinin nelerden etkilendiği, bireylerin sağlık hizmetleri kullanımında nasıl davranışlar gösterdiği, sağlık hizmeti planlayıcılarının ve sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşlarının araştırma alanlarına girmiştir. Bu çalışma; bireylerin hastalık şiddeti algısıyla sağlık hizmetleri kullanımını ve kullanımı etkileyen faktörleri tespit etmek ve bu faktörlerden algılanan hastalık şiddetinin hizmet kullanımı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Diğer taraftan sağlık planlanmasında, sağlık sektörüne ayrılan sınırlı kaynakların, etkin ve verimli kullanılabilmesi için bireylerin sağlık hizmetleri kullanım eğilimlerinin bilinmesinde yarar vardır. Bu durumda bireylerin sağlık arama ve kullanma davranışlarının anlaşılması önemlilik arz etmektedir. Ulusal ve uluslararası literatürde hastaların hastane tercihine etki eden faktörleri ortaya koymak adına birçok çalışma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Talebi, Sağlık Hizmetleri Talebi, Sağlık Hizmetleri Piyasası

Factors affecting the demand for private hospitals

Öz

AbstractThe utmost aim of health services is to improve the public health. In addition to factors affecting the demand for private hospitals, demanding groups have been analyzed with more attention in recent years. Factors affecting the health demand and behaviors of individuals while receiving health services have been considered as research topics by health service planners and institutes and agencies which provide health services. This study aims to understand how individuals use health services with the perception of disease severity and influencing factors of these services, and the impact of disease severity perceived from these factors on service usage. On the other hand, in order to utilize limited resources allocated to health sector efficiently and productively, health service usage tendencies of individuals have to be understood. In this sense, it is important to understand the behaviors of search and usage of health services. In the national and international literature, various studies have been conducted to understand factors influencing the hospital choice of patients.

Anahtar Kelimeler

Health Demand, Demand for Health Services, Health Services Market

Kaynakça

• Varinli, İ., Çakır A.(2004). “Hizmet Kalitesi, Değer, Hasta Tatmini ve Davranışsal Niyetler Arasındaki İlişki Kayseri’de Poliklinik Hastalarına Yönelik Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2): 32-52.
• Adaman, F., Ardiç, O. P., Erus, B., & Tüzemen, D. (2009). Hospital choice survey evidence from Turkey. Turkish Studies, 10(3), 443-468.
• Fabnoun N., & Chaker M. (2003). Comparing the quality of public and public hospitals, Managing Service Quality, 13(4), 209-299.
• Srivastava, P., & Zhao, X. (2008). Impact of private health insurance on the choice of public versus private hospital services, health econometrics and data group (HEDG). Working Paper, 08/17, 1-40.
• Taner, T., & Antony, J. (2006). Comparing public and private hospital care service quality in Turkey. Leadership In Health Services, 19(2), 1-10.
• Camilleri, D., & O’Callaghan, M. (1998). Comparing public and private hospital care service quality. International Journal of Health Care Quality, 11(4), 127-133.
• Andaleeb, S. S. (2000). Public and private hospitals in Bangladesh: Service quality and predictors of hospital choice. Health Policy and Planning, 15(1), 95-102.
• Sloan, F. A., Picone, G. A., Taylor, D. H. & Chou, S. Y. (2001). Hospital ownership and cost and quality of care: Is there a dime’s worth of difference?. Journal of Health Economics, 20(1), 1-21.
• Kılıç, D. ve Çalışkan, Z., (2013), “Sağlık Hizmetleri Kullanımı Ve Davranışsal Model”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 2(2): 192-206.
• Aday, L. A. and Andersen, R. M. (1981), “Equity of Access to Medical Care: A Conceptual and Empirical Overview”, Medical Care, 19(12): 4-27.
• Andersen, R., (1968), “Behavioral Model of Families’ Use of Health Services” Research Series Center for Health Administration Studies, University of Chicago, 25, Chicago.
• Andersen, R., and Newman, J. F., (1973), “Societal and Individual Determinants of Medical Care Utilization in the United States”, The Milbank Memorial Fund Quarterly, Health and Society, 95-124.
• Andersen, R. and Newman, J. F., (2005), “Societal and Individual Determinants of Medical Care Utilization in The United States”, Milbank Quarterly, 83(4): 1-28.
• Andersen, R. and Aday, L. A. (1978), “Access to Medical Care in the US: Realized and Potential”, Medical Care, 16(7): 533-546.
• Andersen, R. M., (1995), “Revisiting the Behavioral Model and Access to Medical Care: Does It Matter?”, Journal of Health and Social Behavior, 36(1): 1-10.
• Dubey P. ve Sharma S. K. (2013) Factors Affecting Choıce of Hospital Services in Bilaspur City. International Monthly Refereed Journal of Research in Management & Technology 73(2): 98-104.
• Erdem, R. ve Pirinçci, E., (2003), “Sağlık Hizmetlerinde Kullanım ve Kullanımı Etkileyen Faktörler”, O. M. Ü. Tıp Dergisi, 20(1): 39-46.
• Şenol V., (2006), Kayseri İl Merkezinde Sağlık Hizmetlerinin Kullanımı ve Algılanan Sağlık İlişkisi, Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri.
• Rebhan, D. P., (2011), “Health Care Utilization: Understanding and Applying Theories and Models of Health Care Seeking Behavior”, Case Western Reserve University, 1-19.
• Thompson, H. S., Littles, M., Jacob, S. and Coker, C., (2006), “Posttreatment Breast Cancer Surveillance and Follow-Up Care Experiences of Breast Cancer Survivors of African Descent: An Exploratory Qualitative Study”, Cancer Nursing, 29(6): 478-487.
• Hoerster, K. D., Mayer, J. A., Gabbard, S., Kronick, R. G., Roesch, S. C., Malcarne, V. L. and Zuniga, M. L., (2011), “Impact of Individual Environmental and Policy Level Factors on Health Care Utilization Among US Farmworkers” American Journal of Public Health, 101(4): 685-692.
• Kısa A., (2002), “Sağlık Hizmetleri Kullanımını Etkileyen Faktörler”, N. Uzkeskici (Ed), Sağlık Kurumları Yönetimi, (1-20), 1. Baskı, Eskişehir: TC Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Hodgins, M. J. and Wuest, J., (2007), “Uncovering Factors Affecting Use of the Emergency Department for Less Urgent Health Problems in Urban and Rural Areas”, Canadian Journal of Nursing Research, 39(3): 78-102.
• Kavuncubaşı, Ş. ve Yıldırım, S., (2012), Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, 2. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Top, M., (1998), Sağlık İhtiyaçlarının Belirlenmesi: Gebe Kadınların Algıladıkları Sağlık İhtiyaçları Üzerine Bir Araştırma, Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Programı, Ankara.
• Çelik, Y., (2011), Sağlık Ekonomisi, 2. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Tengilimoğlu, D. (2001), “Hastane Seçimine Etkili Olan Faktörler: Bir Alan Uygulaması”, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1): 1-13.
• Boscarino, J., and Stelber, S. R. (1982), “Hospital Shopping and Vonsumer Choice” Journal of Health Care Marketing, 2(2): 15-23.
• Çatı, K., Bilgin Y. ve Yalman F., (2012), “Hastane Tercihlerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Arşatırma: Düzce Örneği”, içinde, R. Erdem, R. Çelik, E Akkaş ve N. Bardak, (Ed), 6. Hastane ve Sağlık İdaresi Kongresi (ss 99- 104), Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Altay, A. (2007, Ocak-Mart). Sağlık hizmetlerinin sunumunda yeni açılım lar ve Türkiye açısından değerlendirilmesi. Sayıştay Dergisi, 64, 33-58.
• Ünal, E. (2011, Eylül). Sağlık ekonomisi., M. Ateş (Editör). Sağlık işletme ciliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Hodgson, G. M. (2008, March). An institutional and evolutionary perspec tive on health economics. Cambridge Journal of Economics, 32(2), 235-256.
• Jack, W. (1999, October). Principles of health economics for developing countries. United States of America: The World Bank Institute Development Studies, 144.
• Mutlu, A., Işık, A. K. (2012, Ekim). Sağlık Ekonomisine Giriş (Üçüncü basım). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, H. H., (1999, Mart). Piyasa, sağlık bakımı ve piyasa başarısızlık ları. Amme İdaresi Dergisi, 32(1), 1-11.
• Santerre, R. E. and Neun, S. P. (2010). Health economics: theory, insights, and industry studies (Fifth edition). United States of America: South-Western Cengage Learning.
• Henderson, J. W. (2005). Health economics and policy (Third edition). Minnesota: South-Western Thomson.
• Jacobs, P. (1991). The economics of health and medical care (Third editi on). United States of America: Aspen Publishers.
• Jacobs, P. and Rapoport, J. (2004). The economics of health and medical care (Fifth edition). United States of America: Jones and Bartlett Publishers.
• Dewar, D. M. (2010). Essentials of health economics. United States of America: Jones and Bartlett Publishers.
• Getzen, T. E. (2007). Health Economics and Financing (Third edition). United States of America: John Wiley and Sons Inc.
• Folland, S., Goodman, A. C. and Stano, M. (2007). The Economics of he alth and health care. (Fifth Edition). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Tembon, A. C. (1996, January). Health care provider choice: the north west province of Cameroon. International Journal of Health Planning and Mana gement, 11(1), 53-67.
• Muriithi, M. K. (2013, March). The determinants of health- seeking behavi or in a Nairobi Slum, Kenya. European Scientific Journal, 9(8), 151-164.
• Feldstein, P. J. (2005). Health care economics (Sixth edition). United States of America: Thomson Delmar Learning.
• Owumi B. and Sakiru R. (2013) Rational Choice Theory and the Choice of Healthcare Services in the Treatment of Malaria in Nigeria. Journal of Sociological Research 4(1): 110-123.
• Elsinga J. D., Otten W., Versluijs M. M., Smeets H. J. ve Kievit J. (2010) Choosing a Hospital for Surgery: The Importance of Information on Quality of Care. Medical Decision Making 30(1): 544-555.
• Groot J. B., Otten W., Elsinga J. D., Kievit J. and Mheen P. J. (2012) Choosing Between Hospitals: The Influence of the Experiences of Other Patients. Medical Decision Making 32(6): 764-778.
• Victoor A., Delnoij D., Friele R. D. and Rademakers J. (2012) Determinants of Patient Choice of Healthcare Providers: A Scoping Review. BMC Health Services Research 12(272): 1-16.
• Doghaiter A. H., Abdelrhman B. M., Saeed A. A. ve Magzoub M. E. (2003) Factors İnfluencing Patient Choice of Hospitals in Riyadh, Saudi Arabia. The Journal of The Royal Society for the Promotion of Health 123(2): 105-109.
• Özkoç H. (2013) Hastaların Sağlık Kurumu Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Uygunluk Analizi ve Nested Logit Model. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15(2): 267-280.
• He X. (2011) Factors Affecting Rural Kentucky Patients Hospital Choice and Bypass Behavior. University of Kentucky Master’s Theses
• Liu J. J., Bellamy G. R. ve McCormick M. (2007) Patient Bypass Behavior and Critical Access Hospitals: Implications for Patient Retention. Journal of Rural Health 23(1): 17-24.
• Özdemir E., Kılıç S. ve Aydın Z. B. (2010) Sosyal Güvenlik Reformu Sonrası Tüketici Olarak Hastaların Hastane Seçimi: Pazarlama Açısından Bir Alan Araştırması. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 29(1): 1-27.