Determination of the relationship between level of coping with stress and medical malpractice tendency in nurses

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 288 - 294, 31.12.2019

Arzu Yüksel , Tuğçe Akbulut , Emel Bahadır Yılmaz

Öz

Aim: This study had performed to determine the relationship between level of coping with stress and medical malpractice tendency in nurses. 
Method: The sample of the descriptive and analytical study was consisted of 197 nurses who worked in a training and research hospital between February and March 2018 and volunteered to participate in the study. The data were collected by ”Nurse Information Form”,”Ways of Coping Determination of the Relationship Between Level of Coping with Stress and Medical Malpractice Tendency in Nurses Inventory (WCI)”, “Medical Malpractice Tendency in Nursing Scale (MMTNS)”. In the evaluation of the data, descriptive statistics, Mann-Whitney U Test and Spearman’s Correlation Test were used. 
Findings: Nurses’ mean scores of WCI were 1.84±0.43 for self-confident approach, 1.80±0.40 for optimistic approach, 1.27±0.47 for helpless approach, 1.27±0.54 for submissive approach and social support seeking approach 1.79±0.42.  The mean scores of nurses from the MMTNS were 4.65±0.36 for drug and transfusion applications, 4.52±0.48 for fall prevention, 4.47±0.44 for infection prevention, 4.31±0.53 for patient monitoring and material device safety, and 4.11±0.69 for communication. The difference between the mean scores of the nurses who were educated about medical errors (9.33±1.91) and not (8.48±2.14) was statistically significant (p<0.05). It was determined that there was a relationship between medical malpractice tendency and self confidence coping style of nurses (p<0.05).
Conclusion: It was determined that nurses used problem-focused coping ways and their medical malpractice tendency was low.

Anahtar Kelimeler

Coping Ways, Nurse, Stress, Medical Malpractice Tendency

Hemşirelerde stresle baş etme ve tıbbi hataya eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Öz

Giriş ve Amaç: Bu çalışma, hemşirelerde stresle baş etme ve tıbbi hataya eğilim düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve analitik olarak yapılan çalışmanın örneklemini, Şubat-Mart 2018 tarihleri arasında bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 197 hemşireyle gerçekleştirilmiştir. Veriler, “Hemşire Bilgi Formu”, “Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ)” ve “Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği (HTHEÖ)” ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U Testi ve Spearman Korelasyon Testi kullanılmıştır. 
Bulgular: Hemşirelerin SBÇTÖ puan ortalamaları; kendine güvenli yaklaşım için 1,84±0,43, iyimser yaklaşım için 1,80±0,40, çaresiz yaklaşım için 1,27±0,47, boyun eğici yaklaşım için 1,27±0,54 ve sosyal destek arama yaklaşımı için 1,79±0,42’dir.  Hemşirelerin HTEHÖ’den aldıkları puan ortalamaları; ilaç ve transfüzyon uygulamaları için 4,65±0,36, düşmelerin önlenmesi için 4,52±0,48, enfeksiyonların önlenmesi için 4,47±0,44, hasta izlemi ve malzeme cihaz güvenliği için 4,31±0,53 ve iletişim için 4,11±0,69’dur. Tıbbi hatalar konusunda eğitim alan (9,33±1,91) ve almayan (8,48±2,14) hemşirelerin iyimser yaklaşım puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0,05).  Hemşirelerin tıbbi hata eğilimleri ile kendine güvenli yaklaşım başa çıkma biçimi arasında bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0,05). 
Sonuç: Hemşirelerin sorun odaklı başa çıkma yöntemlerini kullandıkları ve tıbbi hata yapma eğilimlerinin düşük olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Baş etme, hemşire, stres, tıbbi hata eğilimi

Kaynakça

• Doğan, B., & Eser, M. (2013). Üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma yöntemleri: Nazilli MYO örneği. Electronic Journal of Vocational Collages, 3(4), 29-39.
• Lazarus, R.S. (2006). Emotions and interpersonal relationship: toward a person-centered conceptualization of emotions and coping. Journal of Personality, 74(1), 9-46, doi:10.1111/j.1467-6494.2005.00368.x
• Laal, M., & Aliramaie, N. (2010). Nursing and coping with stress. International Journal of Collaborative Research on Internal Medicine & Public Health, 2(5), 168-181.
• Altıntoprak, A.E., Karabilgin, S., Çetin, Ö., Kitapçıoğlu, G., & Çelikkol, A. (2008). Hemşirelerin iş ortamlarındaki stres kaynakları; depresyon, anksiyete ve yaşam kalitesi düzeyleri: yoğun bakım ve yataklı birimlerde hizmet veren hemşireler arasında yapılan bir karşılaştırma çalışması. Türkiye’de Psikiyatri, 10(1), 9-17.
• Khamisa, N., Oldenburg, B., Peltzer, K., & Ilic, D. (2015). Work related stress, burnout, job satisfaction and general health of nurses. International Journal of Environmental Research and Public Health, 12, 652-666, doi:10.3390/ijerph120100652
• Onan, N., Ünsal-Barlas, G., Karaca, S., Kocaman-Yıldırım, N., Taşkıran, Ö., & Sümeli, F. (2015). The relations between perceived stress, communication skills and psychological symptoms in oncology nurses. MÜSBED, 5(3), 170-177, doi:10.5455/musbed.20150602021515
• Dede, M., & Çınar, S. (2008). Dahiliye yoğun bakım hemşirelerinin karşılaştıkları güçlükler ve iş doyumlarının belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 1(1), 3-14.
• Üzen, Ş., Karabacak, Ü., Doğu, Ö., & Duyan, A. (2015). Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin örgütsel stres düzeylerinin belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 19(1), 15-20.
• Moustaka, E., & Constantinidis, T.C. (2010). Sources and effects of work-related stress in nursing. Health Science Journal, 4(4), 210-216.
• Dagget, T., Molla, A., & Belachew, T. (2016). Job related stress among nurses working in Jimma Zone public hospitals, South West Ethiopia: a cross sectional study. BMC Nursing, 15(39), 1-10, doi:10.1186/s12912-016-0158-2
• Kwiecień-Jaguś, K., Mędrzycka-Dąbrowska, W., Chamienia, A., & Kielaite, V. (2018). Stress factors vs. job satisfaction among nursing staff in the Pomeranian Province (Poland) and the Vilnius Region (Lithuania). Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 25(4), 616-524, doi:10.26444/aaem/75801
• Önder, G., Aybas, M., & Önder, E. (2014). Hemşirelerin stres seviyesine etki eden faktörlerin öncelik sırasının çok kriterli karar verme tekniği ile belirlenmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 21-35.
• Koç, S., Özkul, A.S., Ürkmez, D.Ö., Özel, H.Ö., & Çevik, L.Ç. (2017). Bir sağlık kuruluşunda görev yapmakta olan hemşirelerin stres kaynaklarının ve düzeylerinin analizi. Okmeydanı Tıp Dergisi, 33(2), 68-75, doi:10.5222/otd.2017.1100
• Kanbay, Y, & Üstün, B. (2009). Kars ve Artvin illerinde hemşirelerin iş ortamı ile ilgili stresörleri ve kullandıkları başetme yöntemlerinin incelenmesi. DEUHYO ED, 2(4), 155-161.
• Küçük, S., & Yağmur, B. (2018). Yenidoğan yoğun bakım ünitesi hemşirelerinin iş stresini etkileyen faktörler ve algılanan iş stresi düzeyleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(72), 142-152.
• Coffey, M., & Coleman, M. (2001). The relationsihip between support and stres in forensic community health nursing. Journal of Advanced Nursing, 34(3), 397-407.
• Healy, M., & McKey, M.F. (2000). Nursing stres: the effects of coping strategies and job saticfaction in a sample of Australasian nurses. Journal of Advanced Nursing, 31(3), 681- 688.
• Payne, N. (2000). Occupational stressor and coping as detreminants of burnout in female hospice nurses. Journal of Advanced Nursing, 33(3), 396-405.
• Stordeur, S., D’hoore, W., & Vandanberg, C. (2001). Leadership, organizational stres, and emotional exhaustıon among hospital nursing staff. Journal of Advanced Nursing, 35(4), 533- 542.
• Karadağ, G., Sertbaş, G., Güner, İ.C., Taşdemir, H.S., & Özdemir, N. (2002). Hemşirelerin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri ile bunları etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi, 5(6), 8-15.
• Lee, J.K.L. (2002). Job stress, coping and health perceptions of Hong Kong primary care nurses. International Journal of Nursing Practice, 9(2), 86-91.
• Özgür, G., Gümüş, A.B., & Gürdağ, Ş. (2011). Hastanede çalışan hemşirelerde ruhsal belirtilerin incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24, 296-305, doi:10.5350/DAJPN2011240405
• Sarafis, P., Rousaki, E., Tsounis, A., Malliarou, M., Lahana, L., Bamidis, P., Niakas, D., & Papastavrou, E. (2016). The impact of occupational stress on nurses’ caring behaviors and their health related quality of life. BMC Nursing, 15(56), 1-9, doi: 10.1186/s12912-016-0178-y
• Gündüz, B. (2000). Hemşirelerde Stresle Başa Çıkma Biçimleri İle Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon, Türkiye: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Aygin, D., & Cengiz, H. (2011). İlaç uygulama hataları ve hemşirenin sorumluluğu. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni, 45(3), 110-114.
• Işık, O., Akbolat, M., Çetin, M., & Çimen, M. (2012). Hemşirelerin bakış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(4), 421-430, doi:10.5455/pmb.1336393506
• Karaman-Özlü, Z., Eskici, V., Aksoy, D., Özer, N., Yayla, A., & Avşar, G. (2015). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin ilaç uygulama hatalarına yönelik görüş ve deneyimlerinin belirlenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Degisi, (1-2-3), 83-103.
• Akgün-Şahin, Z., & Kardaş-Özdemir, F. (2015). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 210-214, doi:10.5222/HEAD.2015.210
• Er, F., & Altuntaş, S. 2016 (). Hemşirelerin tıbbi hata yapma durumları ve nedenlerine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(3), 132-139, doi:10.5222/SHYD.2016.132
• Folkman, S., & Lazarus, R.S. (1980). An analysis of coping in a middle aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21, 219-239.
• Sahin, N.H., & Durak, A. (1995). Ways of coping ınventory: Application for the university students. Turk Psikoloji Dergisi, 10, 56-73.
• Özata, M., & Altunkan, H. (2010). Hemşirelikte tıbbi hataya eğilim ölçeğinin geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenilirlik analizinin yapılması. Tıp Araştırmaları Dergisi, 8(2), 100-111.
• Tatar-Yüksel, Ç., & Özgür, G. (2008). Hemşirelerin stresle baş etme tarzları ile depresyon belirti düzeyleri arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 24(1), 67-82.
• Mert-Boğa, S., İlter, G., Aydın-Sayılan, A., Kersu, Ö., & Baydemir, C. (In press). Hemşirelik bakımını olumsuz etkileyen etmenler ile hemşirelerin stresle başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, https://www.turkiyeklinikleri.com/inpress_article/en-hemsirelik-bakimini-olumsuz-etkileyen-etmenler-ile-hemsirelerin-stresle-basa-cikma-yontemleri-arasindaki-iliskinin-incelenmesi-85147.html.
• Akbar, R.E., Elahi, N., Mohammadi, E., & Khoshknab, M.F. (2016). What strategies do the nurses apply to cope with job stress?: a qualitative study. Global Journal of Health Science, 8(6), 55-64, doi:10.5539/gjhs.v8n6p55
• Martins, M.C., Chaves, C., & Campos, S. (2014). Coping strategies of nurses in terminal ill. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 113, 171-180.
• Ribeiro, R.M., Pompeo, D.A., Pinto, M.H., Riberio, & R.C.H.M. (2015). Coping strategies of nurses in hospital emergency care services. Acta Paul Enfermagem,28(3), 216-223, doi:10.1590/1982-0194201500037
• Başar, S., & Manav, G. (2018). Çocuk hemşirelerinin ilaç hatası yapma durumları ve eğilimlerinin incelenmesi. GÜSBD, 7(3), 41-49.
• Cebeci, F., Gürsoy, E., & Tekingündüz, S. (2012). Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(3), 188-196.
• Demir-Dikmen, Y., Yorgun, S., & Yeşilçam, N. (2014). Hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 44-56.
• Işık-Andsoy, I., Kar, G., & Öztürk, Ö. (2014). Hemşirelerin tıbbi hata eğilimlerine yönelik bir çalışma. HSP, 1(1), 17-27.
• Avşar, G., Atabek-Armutçu, E., & Karaman-Özlü, Z. (2016). Hemşirelerin tıbbi hata eğilim düzeyleri ve tıbbi hata türleri: bir hastane örneği. HSP, 3(2), 115-122.
• Aydın-Sayılan, A., & Mert-Boğa, S. (2018). Hemşirelerin iş stresi, iş yükü, iş kontrolü ve sosyal destek düzeyi ile tıbbi hataya eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 20(1), 11-22.
• Topcu, İ., Türkmen, A.S., Şahiner, N.C., Savaşer, S., & Şen, H. (2017). Physicians’ and nurses’ medical errors associated with communication failures. JPMA, 67(4), 600-604.
• Hall, L.H., Johnson, J., Watt, I., Tsipa, A., & O’Connor, D.B. (2016). Healthcare staff wellbeing, burnout, and patient safety: a systematic review. Plos ONE, 11(7), e0159015, doi:10.1371/journal.pone.0159015
• Narumoto, J., Nakamura, K., Kitabayashi, Y., Shibata, K., Nakamae, T., & Fukui, K. (2008). Relationships among burnout, copng style and personality: study of Japanese Professional caregivers for elderly. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 62, 174-176, doi:10.1111/j.1440-1819.2008.01751.x
• Sasaki, M., Kitaoka-Higashiguchi, K., Morikawa, Y., & Nakagawa, H. (2009). Relationship between stress coping and burnout in Japanese hospital nurses. Journal of Nursing Management, 17(3), 359-365.
• Güveli, H., Anuk, D., Oflaz, S., Guveli, M.E., Yildirim, N.K., Ozkan, M., & Ozkan, S. (2015). Oncology staff: burnout, job satisfaction and coping with stress. Psychooncology, 24(8), 926-931, doi: 10.1002/pon.3743
• Ayorinde, M.O., & Alabi, P.I. (2019). Perception and contributing factors to medication administration errors among nurses in Nigeria. IJANS, 11, 100153, doi:10.1016/j.ijans.2019.100153