Sağlıkta araştırma ve geliştirme harcamaları ekonomik büyümeyi ne kadar etkiler; Türkiye ve Kore örneği

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 4, 272 - 282, 01.12.2021

Gülay Ekinci

Öz

Amaç: Bu çalışma yükselen ekonomiler olarak adlandırılan Kore ve Türkiye’de Sağlık Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Harcamasının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin analiz edilmesi amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Çalışmada Kore ve Türkiye’nin 2005-2016 yıllarına ait Kişibaşı Sağlık Ar-Ge Harcaması ile Kişibaşı Gayri Safi Yurt İçi Hasılasına ait veriler kullanılarak yapılmıştır. Analizlerde değişkenler arasındaki ilişkiler panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmada Kişibaşı Sağlık Ar-Ge Harcaması ile Kişibaşı Gayri Safi Yurt İçi Hasıla arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Nedensellik açısından yapılan analizde ekonomik büyüme ve sağlık Ar-Ge harcamaları arasında nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir. En küçük kareler tahmincileri; sağlık Ar-Ge harcamalarındaki 1 birimlik artışın ekonomik büyüme üzerinde 121,6 birimlik artış yarattığını ortaya koymuştur.
Sonuç: Çalışmadan elde edilen sonuçlar, sağlık Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği literatürü ile genel Ar-Ge ve ekonomik büyüme ilişkili literatürle uyumlu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sağlıkta Araştırma ve Geliştirme Harcamaları, Panel veri analizi, GSYIH, Ekonomik Büyüme, Ekonometri

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

Syn editöre teşekkür ediyorum...

How does research and development expenditures in health effect economic growth; evidence from Turkey and Korea

Öz

Objective: The purpose of this study is to determine the impact of Research and Development Expenditures in Health on Economic Growth in Kore and Turkey that called emerging economies in the literature.
Material and Method: Health R&D Expenditures, and Gross Domestic Product between 2005-2016 was taken as variables. The variables were analyzied within the frame of Panel Data Analysis.
Results: It has been determined that health R&D expenditure has a long-term cointegration relationship with GDP. The Granger causality relationship between health R&D expenditure with GDP could not be determined. The analysis made with the Least Squares estimators revealed that the 1-unit increase in health R&D expenditures created an increase of 121.6 units on economic growth.
Conclusion: The results show that, health R&D activities has a significant role in economic growth and affects the economic growth positively.

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• 1. Yaylalı, M., Akan, Y. ve Işık, C. (2010). Türkiye'de Ar-Ge Yatırım Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eş bütünleşme ve Nedensellik İlişkisi: 1990–2009. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi,c:5 s:II, İstanbul.
• 2. TUİK. (2007). Bilim dalına ve harcama grubuna göre yükseköğretim AR-GE harcaması. tuik.gov.tr:http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=2086&tb_id=9.
• 3. Ekinci G. (2019). Sağlıkta Araştırma Ve Geliştirme Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• 4. Şanlı O. (2020). Keynesyen Model Bağlamında Covıd-19 Pandemisinin Küresel Ekonomiye Muhtemel Etkileri: ABD Ve Çin Ekonomileri Üzerine Bir Araştırma. ASEAD c:7 s:5 y:2020, S 597-634. 5. Arslanhan S. ve Kurtsal Y.,(2010). Güney Kore inovasyondaki başarısını nelere borçlu? Türkiye için çıkarımlar, TEPAV Politika Notu.
• 6. Im, K.S., M.H. Pesaran and Y. Shin (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels, Journal of Econometrics, 115:53–74.
• 7. Levin, A., C. Lin, ve C.J. Chu (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties, Journal of Econometrics, 108:1–24.
• 8. Ertek, T. (1996). Ekonometriye Giriş. İstanbul: Beta Yayınları, İkinci Basım.
• 9. Işıgıçok, E. (1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi, Birinci Baskı
• 10. Granger Granger, C.W. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Crossspectral Methods. Econometrica, V:37,No:3,424-438
• 11. Hadri K. (1999). Testing for Stationarity in Heterogeneous Panel Data, Econometrics Journal, 3:148161.
• 12. Pedroni,P.(2004). Panel cointegration :asymptotic and finite sample properties of pooled time series tests with an application to PPP hypotjesis . Econometric Theory,20,597-625.
• 13. Baltagi, Badi. H., (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, West Sussex, England: John Wiley&Sons Ltd.
• 14. Kao C. (1999). Spurious Regression and Residual-Based Tests for Cointegration in Panel Data, Journal of Econometrics, 90:1-44.
• 15. Uysal, H. A. (2010). ICT Development and Economic Growth: An Analysis of Cointegrating and Causal Relationships with Panel Data Approach. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, School of Architecture and the Built Environment Royal Institute of Technology. Stockholm, Sweden.
• 16. Amaghouss, J. ve Ibourk, A. (2013). Entrepreneurial Activities, Innovation and Economic Growth: The Role of Cyclical Factors Evidence from OECD Countries for the Period 2001-2009. International Business Research, 6(1),153-165.
• 17. Gümüs, E. ve Çelikay, F. (2015). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme: Yeni Ampirik Kanıtlar. Margin-The Journal of Applied Economic Research 9:3, s. 205–217
• 18. Aybarç, S. ve Selim, S. (2017). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Kamu Harcamalarının Karşılaştırmalı Etkinlik Analizi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, C:12 S:2, 1-15.
• 19. Guellec, D. ve Van Pottelsberghe de la Potterıe, B. (2001). Research, Development and Productivity Growth: Panel Data Analysis of 16 OECD Countries. OECD Economic Studies, V:33,103-126 20. Khan, M., Luıntel, K. B.ve Theodorıdıs, K. (2010). How Robust is the Research and Development-Productivity Relationship? Evidence From OECD Countries. WIPO Economic Research Working Paper Series, N: 1.
• 21. Wang, E. C. (2007). Research and Development Efficiency and Economic Performance: A Cross-Country Analysis Using The Stochastic Frontier Approach. Journal of Policy Modeling, 29(2),345-360.
• 22. Alene, A. D. (2010). Productivity Growth and the Effects of Research and Development in African Agriculture. Agricultural Economics, 41,223–238.
• 23. Lichtenberg, F. R. (1992). Research and Development Investment and International Productivity Differences. NBER Working Paper Series, No. 4161.
• 24. Griliches, Z. (1998). Introduction to Research,Development and Productivity: The Econometric Evidence . NBER Chapters, in: R&D and Productivity: The Econometric Evidence,1-14. içinde National Bureau of Economic Research, Inc.
• 25. Goel, R. K., Payne E.J. ve Ram, R. (2008). Research and Development Expenditures and U.S. Economic Growth: A Disaggregated Approach. Journal of Policy Modeling, V:30, No:2,237-250.
• 26. Freire-Serén, M. J. (1999). Aggregate Research and Development Expenditure and Endogenous Economic Growth. UFAE and IAE Working Papers, No.WP 436.99.
• 27. Bassanini, A.ve Scarpetta, S. (2001). The Driving Forces of Economic Growth: Panel Data Evidence For The OECD Countries. OECD Economic Studies, No.33.
• 28. Guellec, D.ve Van Pottelsberghe de la Potterie, B. (2004). From Research and Development to Productivity Growth: Do the Institutional Settings and the Source of Funds of Research and Development Matter? Oxford Bulletin of Economics and Statistics, s. 66(3),305-9049.
• 29. Zacharıadıs, M. (2001). Research And Development Induced Growth in the OECD. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.199.1678
• 30. Gyekye, A., Oseifuah, E. ve Quarshie, G. (2012). The Impact of Research and Development on Socio-Economic Development: Perspectives from Selected Developing Economies. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, V:3(6), 915-922.
• 31. Luıntel, K. B. ve Khan , M. (2005). An Empirical Contribution to Knowledge Production and Economic Growth. OECD Science, Technology and Industry Working Paper Series, N: 2005/10.
• 32. Falk, M. (2007). Research and Development Spending in the High-Tech Sector and Economic Growth. Research in Economics, V:61,140-147.
• 33. Kılavuz, E.ve Topçu, A. (2012). Export and Economic Growth in the Case ofthe Manufacturing Industry: Panel Data Analysis of Developing Countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 2(2), 201-215.
• 34. Özcan , B. ve Arı , A. (2014). Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi, Sayı 166.
• 35. Gülmez, A. ve Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi,163, s. 335-353.
• 36. Güler, N. (2014). Sağlık Ar-Ge Faaliyetleri ve Sağlık Ekonomisi Açısından Önemi. II. Sağlık Ekonomisi Kongresi, s:9. Ankara: www.sepd.org.tr.
• 37. Genç, M. C. ve Atasoy, Y. (2010). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, 5(2), 27-34.
• 38. Yu-Ming, W., Li, Z. ve Jian‐xia, L. (2007). Co‐integration and Casuality Between Research And Development Expenditure And Economic Growth In China: 1953‐2004. International Conference on Public Administration. http://web.cenet.org.cn/upfile/113225.pdf.
• 39. Güloğlu, B. ve Tekin, R. B. (2012). A Panel Casuality Analysis of the Relationship Among Research and Development, Innovation, and Economıc Growth In High- Income OECD Countries. Eurasian Economic Review, 2(1), s. 32-47.
• 40. Türedi, S. (2016). The Relationship Between Research and Development Expenditures, Patent Applications and Growth: A Dynamic Panel Casuality Analysis for OECD Countries. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, V:16 S:1, Eskişehir, 39-48.
• 41. Maradana, P.R., Pradhan, P.R., Dash, S., Gaurav, K., Jayakumar M., Chatterjee,D., (2017). Does innovation promote economic growth? Evidence from European countries, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 6:1, DOI 10.1186/s13731-016-0061-9
• 42. Korkmaz, S. (2010). Türkiye’de Ar-Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Ilişkinin VAR Modeli ile Analizi. Journal of Yasar University, 20(5), 3320-3330.
• 43. Blanco, L., Prıeger, J. ve Gu, J. (2013). The Impact of Research and Development on Economic Growth and Productivity in the US States. Pepperdine University School of Public Policy Working Paper Series, N:48.
• 44. Horvath, R. (2011). Research and Development and Growth: A Bayesian Model Averaging Analysis. Economic Modelling, 28, 2669-2673.
• 45. Kabaklarlı, E., Duran, M. S.ve Üçler, Y. (2018). High-Technology Exports And Economic Growth: Panel Data Analysis For Selected OECD Countries. Forum Scientiae Oeconomia, V: 6 Issue No. 2: Economic Growth, Innovations and Lobbying 47.
• 46. Göçer, İ., Alataş , S. ve Peker , O. (2016). Effects of Research, Development and Innovation on Income in EU Countries: New Generation Panel Cointegration and Casuality Analysis. Theoretical and Applied Economics, V:4(609),153-164.