Bir eğitim ve araştırma hastanesinde sosyodemografik özelliklerin kurumsal sessizlikle ilişkisinin incelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 73 - 81, 01.03.2022

Hamza Küçüktepe Mehmet Çetin , Mehmet Yıldırım

Öz

Özet
Giriş
Örgütsel sessizlik; çalışanların örgüt içerisindeki problemler ve işle ilgili konulara ilişkin endişe ve fikirlerini bilinçli olarak ifade etmemesi olgusudur. Çalışmamızın amacı, bir eğitim ve araştırma hastanesinde, hemşire ve sağlık teknisyen/teknikerlerinin kurumsal sessizliklerinin sessizlik düzeyi ve alt boyutlarına ait seviyenin belirlenmesi ve sosyo-demografik özelliklerinin kurumsal sessizlik davranışı ile ilişkisinin incelenmesidir.
Metod
Çalışmaya bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan 174 teknisyen/tekniker ve 126 hemşire katılmıştır. Katılımcılara demografik özellikler ve kurumsal sessizlik davranışı ölçeğini kapsayan bir anket gönderilmiştir. Katılımcıların demografik verilerinin kurumsal sessizlik davranışı sergileme düzeyleri üzerindeki etkilerini tespit edebilmek amaçlı bağımsız örneklem T testi (Independent-Sample T test) ve tek yönlü varyans analizi (one way ANOVA) uygulanmıştır.
Bulgular
Araştırmaya katılan hastane personelinin %51.7’si kadın, %48,3’ü erkek olduğu bunların %31,7’ sinin 20-30 yaş aralığında, %45,3’ünün 31-40 yaş aralığında, %23’ünün ise 41-50 yaş aralığında olduğu görülmektedir.
Yönetsel ve Örgütsel nedenler ile Gelir durumu (t= -3,38; p<0,05) arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Geliri 4821,00 TL ve üzeri grupta olan personelin Yönetsel ve Örgütsel nedenler ile sessiz kalma düzeyi ortalaması (3,27±0,96), geliri 1501,00-4821,00 TL arası olan personele göre (2,65±0,89) daha yüksektir. Bir diğer anlamlı fark İşle İlgili nedenler ile Gelir durumu (t= -2,60; p<0,05) arasında tespit edilmiştir.
Sonuç
Sosyo-demografik özelliklerden eğitim durumu ve meslek ile sessizlik düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Aylık geliri 4821,00 TL ve üzeri grupta olanların geliri daha az olanlara göre her iki boyutta daha yüksek derecede sessizlik davranışı sergilediği görülmüştür. Örgütsel sessizlik üzerine yapılan çalışmalar incelendiğinde, Harbalioğlu ve Kılınç (2014) tarafından yapılan çalışmalarda da benzer sonuçların çıktığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

sağlık hizmetleri, kurumsal sessizlik, demografik özellikler, yönetim organizasyon

Teşekkür

Çalışmaya katılan tüm katılımcılara bilime yaptıkları katkıdan dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1. http://www.tdk.gov.tr/, 10.07.2017
• 2. Turhan R., Ayyıldız A., İliç D., Çapraz B., Kesken J., (2016) Çalışanların Sessizlik Davranışlarında Kültürün Etkisi: Atasözleri Üzerinden Nitel Bir Analiz Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi 7 (1) “S.1 – 15 cilt 7 sayı 1
• 3. Van Dyne, L. and Lepine, J.A. (1998). Helping and voice extra-role behaviors: Evidence of construct and predictive validity. Academy of Management Journal,
• 4. Çakıcı, A. (2010). Örgütlerde işgören sessizliği, neden sessiz kalmayı tercih ediyoruz?. Ankara: Detay Yayıncılık.
• 5. Van Dyne, L., Ang, S. ve Botero, I.C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice As Multidimensional Constructs. Journal Of Management Studies, 40 (6), 1359-1372.
• 6. Morrison, E.W., Milliken, F.J. 2000. Organisational silence: A barrier to change and development in pluralistic world, Academy of Management Review. 25 (4), pp.706-725.
• 7. Pinder, K.P. Harlos Employee Silence: Quiescence and Acquiescence As Responses to Perceived InjusticeResearch in Personnel and Human Resources Management, 20 (2001), 331-369
• 8. Ruçlar, K. (2003): Örgüt Kültürü Ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı Yüksek lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sakarya s.66-68
• 9. Bendersky, C. (2005). Organizational Influence on Disputants. The Handbook of Dispute Resolution‟ın içinde, Editör: Moffitt M. L. ve Bordane R. C., USA: Jossey-Bass Publ., 239
• 10. Brinsfield, C.T., Edwards, M.S., Greenberg, J. (2009). Voice and Silence in Organizations Historical Review and Current Conceptualizations‟ın içinde. Editör: Greenberg, J., Edwards M.S., Voice and Silence in Organizations, UK.: Emerald Group Publishing Limited
• 11. Harbalıoğlu M. (2014) Örgütsel sessizlik ve örgütsel vatandaşlık Davranışı arasındaki ilişki: konaklama işletmeleri Üzerine bir araştırma Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Eğitimi Ana Bilim Dalı
• 12. Yalçın, B., Baykal, Ü. (2012). “Özel Hastanelerde Görevli Hemşirelerin Sessiz Kaldığı
• 13. Alioğulları, Z.D. (2012). “Örgütsel Sessizlik Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• 14. G Bayın, G Yeşilaydın, A.E Esatoğlu (2015)” Hemşirelerde örgütsel sessizlik nedenlerinin belirlenmesi” İşletme Araştırmaları Dergisi 7/1 248-266
• 15. Çakıcı, A. (2008),“Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri Algılanan Sonuçlar Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1): 117-134
• 16. Premeaux Sonya F. (2001) “Breaking The Silence: Toward an Understanding of Speaking up in the Workplace”, Doktora tezi, Louisiana State University.
• 17. Dutton, J. E., Ashford, S. J., O’Neil, R. M., Hayes, E. ve Wierba, E. E. (1997). “Reading the wind: How Middle Managers Assess the Context for Selling Ġssues to Top Managers”. Strategic Management Journal, 18 (5), 407-425.
• 18. Tangırala, S., Ramanujam R. (2008), “Employee Silence On Critical Work Issues: The Cross Level Effects Of Procedural Justice Climate”, Personnel Psychology, (April 1) 61, s. 37–68
• 19. Can, A., Alparslan, A.M. (2012). “Hemşireler Neden Sessiz Kalırlar? Bir İçerik Analizi Çalışması”, 6. Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 261-266, Isparta.
• 20. Milliken, F.J. ve Morrison, E.W. (2003), “Shades Of Silence: Emerging Themes And Future Directions For Research On Silence İn Organizations”, Journal Of Management Studies, 40 (6), s.1565
• 21. Vakola, M., D. Bouradas, “Antecedents and consequences of organisational silence: an empirical investigation”, Employee Relations, Cilt 27 Sayı 5, s. 441-458, 2005.
• 22. Hofstede, G. (1984), The Cultural Relativity Of The Quality Life Concept, The Academy Of Management Review,
• 23. Nakane, I. (2006). Silence and politeness in intercultural communication in university seminars. Journal of Pragmatics, 38 (11), 1811-1835
• 24. Afşar, L. (2013), Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Güven İlişkisi: Konuya İlişkin Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 25. Erigüç, G., Özer, Ö., Turaç, İ.S., Sonğur, C. (2014). “Organizational Silence Among Nurses: A Study of Structural Equation Modeling”, International Journal of Business, Humanities and Technology, Vol: 4, No: 1, 150-162.
• 26. Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 145 -162.
• 27. Erenler, E. (2010). Çalışanlarda Sessizlik Davranışının Bazı Kişisel ve Örgütsel Özelliklerle ilişkisi: Turizm Sektöründe Bir Alan Araştırması (Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• 28. Özdemir, L. ve Uğur, S.S. (2013)," Çalışanların “Örgütsel Ses ve Sessizlik” Algılamalarının Demografik Nitelikler Açısından Değerlendirilmesi: Kamu ve Özel Sektörde Bir Araştırma" Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 1, s.257-281
• 29. Kılıçlar, A. ve Harbalioğlu, M. (2014) “Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Antalya’daki Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6 (1): 328-346
• 30. Alpar, R. (2003). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlere Giriş 1. Ankara: Nobel Yayınevi.