Hemşirelik Öğrencilerinin El Hijyeni Bilgi ve Tutumları ile Uygulamaları arasındaki İlişki, Tanımlayıcı Araştırma

Year 2024, Volume: 9 Issue: 3, 459 - 471, 31.12.2024

Arife Şanlıalp Zeyrek , Sümeyye Arslan , Özlem Fidan

https://doi.org/10.25279/sak.1264963

Abstract

Giriş: Hasta güvenliğinin sağlanması ve sürdürülmesinin önemli bileşenlerinden biri el hijyenidir. Amaç: Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin el hijyeni ile ilgili tutum ve bilgileri ile el hijyeni uygulamaları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntemler: Bu tanımlayıcı araştırmanın örneklemini, bir devlet üniversitesindeki 627 hemşirelik bölümü öğrencisi oluşturmuştur. Öğrenci Tanıtım Formu, El Hijyeni Bilgi Anketi, Sosyal El Yıkamaya Yönelik Tutum Ölçeği, El Hijyeni Uygulama Envanteri veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada hemşirelik öğrencilerinin el hijyeni uygulama ve sosyal el yıkamaya yönelik tutumları ile sınıfları, eğitim alma durumları, bilgi seviyeleri arasında istatistiksel yönden anlamlılık belirlenmiştir (p<0.05). Öğrencilerin el hijyeni bilgi testi ile sınıfları, uygulama yaptığı klinik ve cinsiyetleri arasında istatistiksel yönden anlamlılık olduğu belirlendi (p<0.05). Öğrencilerin sosyal el yıkamaya yönelik tutum puan ortalaması 66.39±8.33, el hijyeni uygulama puan ortalaması 66.28±4.07 ve el hijyeni bilgi testi puan ortalaması 16.33±2.30 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin el hijyeni uygulama envanteri ile sosyal el yıkamaya yönelik tutum ölçeği puanları arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (r=.342, p<0.01). Sonuç ve Öneriler: Araştırmanın bulgularına göre, öğrencilerin sosyal el yıkamaya yönelik tutumları orta, el hijyeni uygulamalarını yapma durumları yüksek ve bilgi düzeyleri orta seviyededir. Öğrencilerin el hijyeni uygulama ile sosyal el yıkamaya yönelik tutumları arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. El hijyeni uygulamalarını geliştirmeye yönelik çoklu eğitim stratejileri planlanmalı ve uygulanmalıdır.

Keywords

Bilgi, El hijyeni, Hemşirelik öğrencisi, Tutum, Uygulama

Ethical Statement

Bu araştırmanın özeti, 15-17 Eylül 2022 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilen 6. Ulusal 2. Uluslararası Temel Hemşirelik Bakımı Kongresinde sözel bildiri olarak sunulmuştur. Bu eser tez çalışmasından üretilmemiştir. Araştırmaya katılan tüm öğrencilere teşekkür ederiz. Yazarlar herhangi bir çıkar çatışması beyan etmemiştir. Çalışma Fikri (Konsepti) ve Tasarımı: SA, AŞZ. Veri Toplama / Literatür Tarama: AŞZ, SA, ÖF. Verilerin Analizi ve Yorumlanması: AŞZ, ÖF. Makalenin Hazırlanması: AŞZ, SA, ÖF. Yayınlanacak Son Haline Onay Verilmesi: AŞZ, SA, ÖF.. Bu çalışma için Pamukkale Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan izin alınmıştır (Tarih: 25.02.2022 ve Sayı No: E.175637).

Supporting Institution

-

Project Number

-

Thanks

Araştırmaya katılan tüm öğrencilere teşekkür ederiz.

The Relationship Between Nursing Students' Hand Hygiene Practices and Attitudes and Knowledge, Descriptive Study

Abstract

Introduction: One of the important components of ensuring and maintaining patient safety is hand hygiene. Aim: This research aims to examine the relationship between nursing students' attitudes and knowledge about hand hygiene and hand hygiene practices. Matherials and Methods: The sample of this descriptive study consisted of 627 nursing department students at a state university. Student Information Form, Hand Hygiene Information Questionnaire, Social Hand Washing Attitude Scale, Hand Hygiene Practice Inventory were used for data collection. Results: In the study, statistical significance was determined between nursing students' attitudes towards practicing hand hygiene and social hand washing, and their classes, educational status, and knowledge levels (p<0.05). It was determined that there was a statistically significant difference between the students' hand hygiene knowledge test and their class, clinic and gender (p<0.05). The mean score of students' social handwashing was determined as 66.39±8.33, hand hygiene practice score average 66.28±4.07 and hand hygiene knowledge test score average 16.33±2.30. A positive and significant relationship was found between the students' hand hygiene practice inventory and their scores on the social handwashing attitude scale (r=.342, p<0.01). Conclusion and suggestions: According to the findings of the study, students' attitudes towards social hand washing are moderate, their hand hygiene practices are high and their knowledge level is moderate. It was determined that there was a positive and significant relationship between students' attitudes towards social hand washing and hand hygiene practices. Multiple training strategies to improve hand hygiene practices should be planned and implemented.

Keywords

Attitude, Hand hygiene, Knowledge, Nursing students, Application

Project Number

-

References

• Alcan, A. O. ve Dolgun, E. (2019). Student nurses’ hand hygiene beliefs and practices. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 13(3), 279-286.
• AlNakhli, D. J., Baig, K., Goh, A., Sandokji, H., & Din, S. S. (2014). Determinants of hand hygiene non-compliance in a cardiac center in Saudi Arabia. Saudi Medical Journal, 35(2),147-152.
• Avşar, G., Kaşikci, M., & Yağci, N. (2015). Hand washing of nursing students: An observational study. International Journal of Caring Sciences, 8(3), 618-24.
• Barrett, R., & Randle, J. (2008). Hand hygiene practices: nursing students’ perceptions. Journal of Clinical Nursing, 17(14), 1851-1857. http://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2007.02215.x
• Bilgehan, T., Koç, A., ve İnkaya, B. (2021) Türkiye’de Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıkları, Davranış ve Tutumlarının Değerlendirildiği Çalışmalar: Sistematik Derleme. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 2-14.
• Bulut, A., Bulut, A., Yiğitbaş, Ç., & Tuncay, S. (2017). Bir Devlet Hastanesinin Yoğun Bakımında Çalışan Sağlık Personelinde El Hijyeni Davranışları. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 74(2), 139-146.
• Ceylan, B., Gunes, U., Baran, L., Ozturk, H., & Sahbudak, G. (2020). Examining the hand hygiene beliefs and practices of nursing students and the effectiveness of their handwashing behaviour. Journal of Clinical Nursing, 1–9. https://doi.org/10.1111/jocn.15430
• Cruz, J. P., & Bashtawi, M. A. (2016). Predictors of hand hygiene practice among Saudi nursing students: A cross-sectional self-reported study. Journal of Infection and Public Health, 9(4), 485-493. https://doi.org/10.1016/j.jiph.2015.11.010
• Foote, A., & El-Masri, M. (2016). Self-perceived hand hygiene practices among undergraduate nursing students. Journal of Research in Nursing, 21(1), 8-19. https://doi.org/10.1177/1744987115606959
• Gürefe, N., & Kan, A. (2013). The study of validity and reability of the attitude scale on the subject of geometric objects for the prospective teachers. Elementary Education Online, 12(2): 356-366.
• Gürlek Kısacık, Ö., Sönmez, M. & Ciğerci, Y. (2020). Hemşirelik Öğrencilerinin El Hijyenine İlişkin İnanç ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı Bir Çalışma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 10(3), 549-558. https://doi.org/10.5961/jhes.2020.415
• Hernández-García, I., & Cardoso, A. (2013). Hand hygiene compliance and determining factors among Spanish nursing students. American Journal of Infection Control, 41(10), 943-944. https://doi.org/10.1016/j.ajic.2013.01.012
• Jeong, S. Y., & Kim, K. M. (2016). Influencing factors on hand hygiene behavior of nursing students based on theory of planned behavior: A descriptive survey study. Nurse Education Today, 36: 159-164. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2015.09.014
• Kalkan, N., ve Karadağ, M. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin sosyal el yıkamaya yönelik tutumları ölçeği geliştirme çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3), 258-268. https://doi.org/10.30569.adiyamansaglik.926156
• Karadag, M., Iseri, O. P., Yildirim, N., & Etikan, I. (2016). Knowledge, beliefs and practices of nurses and nursing students for hand hygiene. Jundishapur Journal of Health Sciences, 8(4): e36469. https://doi.org/10.17795/jjhs-36469.
• Karadağ, M., Yıldırım, N., & İşeri, Ö. P. (2016). El hijyeni inanç ölçeği ve el hijyeni uygulamaları envanterinin geçerlilik ve güvenirliliği. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 41(2), 271-284. https://doi.org/10.17826/cutf.206317
• Karaoglu, M. K., ve Akin, S. (2019). Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(1), 33-41. https://doi.org/10.5222/HEAD.2019.033
• Kelcíkova, S., Skodova, Z., & Straka, S. (2012). Effectiveness of hand hygiene education in a basic nursing school curricula. Public Health Nursing, 29(2), 152-159. https://doi.org/10.1111/j.1525-1446.2011.00985.x
• Labrague, L. J., McEnroe-Petitte, D. M., van de Mortel, T., & Nasirudeen, A. M. A. (2018). A systematic review on hand hygiene knowledge and compliance in student nurses. International Nursing Review, 65(3), 336–348. https://doi.org/10.1111/inr.12410
• Nair, S. S., Hanumantappa, R., Hiremath, S. G., Siraj, M. A., & Raghunath, P. (2014). Knowledge, attitude, and practice of hand hygiene among medical and nursing students at a tertiary health care centre in Raichur, India. International Scholarly Research Notices, 2014. https://doi.org/10.1155/2014/608927
• Nguyen, T. N. H., Hoang, T. T. A., Mai, T. K. D., Phan, T. D., Ho, T. H. D., Nguyen, T. T., Lu, T. D., & Duong, T. T. T. (2023). Knowledge, attitude, and practice of hand hygiene among nursing students at Can Tho Unıversity of Medicine and Pharmacy. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, 5, 120-125. https://doi.org/10.58490/ctump.2023i5.650
• Nguyen, H. T. N., Duong, T. T. T., Lu, D. T., Ngo, D. T., Nguyen, T. T. T., & Tudpor, K. (2022). Assessment of knowledge, attitude, and practices of hand hygiene among nursing students in the south of Vietnam. International Journal of Health Sciences, 6(S6), 11145– 11153. https://doi.org/10.53730/ijhs.v6nS6.13059
• Sağlık Hizmeti İlişkili Enfeksiyonların Önemi: Sağlık Bakanlığı [İnternet]. [Erişim tarihi: 22 Şubat 2023]. Erişim linki: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/shie/shie-liste/shie.html
• Salama, M. F., Jamal, W. Y., Al Mousa, H., Al-AbdulGhani, K. A., & Rotimi, V. O. (2013). The effect of hand hygiene compliance on hospital-acquired infections in an ICU setting in a Kuwaiti teaching hospital. Journal of Infection and Public Health, 6(1), 27-34. https://doi.org/10.1016/j.jiph.2012.09.014
• Sickbert-Bennett, E. E., DiBiase, L. M., Willis, T. M. S., Wolak, E. S., Weber, D. J., & Rutala, W. A. (2016). Reduction of healthcare-associated infections by exceeding high compliance with hand hygiene practices. Emerging Infectious Diseases, 22(9), 1628. https://doi.org/10.3201/eid2209.151440
• Škodová, M., Gimeno-Benítez, A., Martínez-Redondo, E., Morán-Cortés, J. F., Jiménez-Romano, R., & Gimeno-Ortiz, A. (2015). Hand hygiene technique quality evaluation in nursing and medicine students of two academic courses. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 23, 708-717. https://doi.org/10.1590/0104-1169.0459.2607
• Şensoy, E. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin el hijyeni ve eldiven kullanma alışkanlıklarının belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(2), 353-363. https://doi.org/10.31020/mutftd.876950
• Turan, G. B., Mankan, T., & Polat, H. T. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin el hijyenine ilişkin bilgi düzeyleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 65-70.
• van de Mortel, T. (2009). Development of a questionnaire to assess health care students' hand hygiene knowledge, beliefs and practices. The Australian Journal of Advanced Nursing, 26(3), 9-16.
• Ward, D. J. (2011). The role of education in the prevention and control of infection: a review of the literature. Nurse Education Today, 31(1), 9-17. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2010.03.007
• World Health Organization (WHO). (2009). WHO guidelines on hand hygiene in health care. Retrieved from (12.02.2019): https://www.who.int/publications/i/item/9789241597906
• Zimmerman, P.A.P., Sladdin, I., Shaban, R. Z., Gilbert, J., & Brown, L. (2020). Factors influencing hand hygiene practice of nursing students: A descriptive, mixed-methods study. Nurse Education in Practice, 44, 102746. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2020.102746