KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KARİYER YÖNETİMİ UYGULAMALARI İLE ÇALIŞANLARIN YENİLİKÇİ İŞ DAVRANIŞI İLİŞKİSİ: KAPADOKYA BÖLGESİNDE BİR ARAŞTIRMA

Year 2023, Volume: 6 Issue: 2, 327 - 354, 05.09.2023

Buse Küçük Harun Çalhan

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı otel işletmelerinde kariyer yönetimi uygulamaları ile çalışanların yenilikçi iş davranışı ilişkisini incelemektir. Ayrıca, otellerin kariyer yönetimi uygulamalarının bazı demografik ve işletme özelliklerine göre nasıl farklılaştığının incelenmesi araştırmanın bir diğer amacıdır. Bu amaçlar doğrultusunda bir alan araştırması yapılmıştır. Kapadokya bölgesinde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı otellerin çalışanlarından 01.02.2023 ile 30.04.2023 tarihleri arasında anket tekniği ile kolayda örnekleme yöntemiyle 400 veri toplanmıştır. Değişkenlerin faktör yapılarını ortaya çıkarmak için açıklayıcı faktör analizi yapılmış, kariyer yönetimi uygulamalarına dört alt boyut ve yenilikçi iş davranışına tek alt boyut elde edilmiştir. Veri analizi kapsamında, farklılıkları incelemeye yönelik parametrik analiz tekniklerinden t-testi ve ANOVA, değişkenler arası ilişkileri incelemek üzere korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Analizler sonucunda otellerin kariyer yönetimi uygulamaları ile çalışanların yenilikçi iş davranışı arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Bununla birlikte, bazı demografik ve işletme özelliklerine göre otellerin kariyer yönetimi uygulamalarının anlamlı şekilde farklılaştığı ortaya koyulmuştur.

Keywords

Kariyer Yönetimi, Kariyer Planlama, Kariyer Geliştirme, Yenilikçi İş Davranışı, Otel.

References

• Aktaş, B. N. ve Ülgen, B. (2021). Yenilikçi İnsan Kaynakları Yönetim Uygulamalarının Örgütsel Çeviklik Üzerindeki Etkisi: Savunma Sanayi İşletmelerinde Bir Araştırma. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 5(1), 49-73.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Ataoğlu, B. T. (2019). Exploring Factors to Influence Innovative Work Behavior. Yayımlanmamış Doktora tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atar, A. ve Konaklıoğlu, E. (2016). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının Örgüt İnovasyonu ve İç Girişimcilik Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi: Oteller Üzerinde Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 104-123.
• Aydın, A. (2010). İzmir'deki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Kariyer Yönetimi Uygulamaları ve Ekonomik Krizin Otel Çalışanlarının Kariyer Planlarına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Barnett, H. G. (1953). Innovation: The Basis of Cultural Change. McGraw Hill.
• Bayraktaroğlu, S. (2008). İnsan Kaynakları Yönetimi (3. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Becker, S. ve Whisler, T. (1967). The Innovative Organization: A Selective View of Current Theory and Research. Journal of Business, 40(4), 462-469.
• Bos-Nehles, A., Renkema, M. ve Janssen, M. (2017). HRM and Innovative Work Behaviour: A Systematic Literature Review. Personnel Review, 46(7), 1228-1253.
• Bysted, R. ve Jespersen, K. R. (2014). Exploring Managerial Mechanisms that Influence Innovative Work Behaviour: Comparing Private and Public Employees. Public Management Review, 16(2), 217-241.
• Ceylan, A. ve Özbal, S. (2011). Yenilikçi İş Davranışı ve Çalışanların Adalet Algıları Arasındaki İlişkiler Üzerine Bankacılık Sektöründe Yapılan Bir Çalışma. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 32, 167-184.
• Çalhan, H. (2018). İnovasyon. Karamustafa, K. Ed., Yiyecek ve İçecek Yönetimi, s. 547-579, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Çalık, T. ve Ereş, F. (2006). Kariyer Yönetimi Tanımlar Kavramlar İlkeler. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çetintürk, İ. (2017). Turizm İşlemelerinde Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Kaynağı Olarak Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 12(45), 60-75.
• De Jong, J. ve Den Hartog, D. (2007). How Leaders Influence Employees' Innovative Behaviour. European Journal of Innovation Management, 10(1), 41-64.
• De Jong, J. ve Den Hartog, D. (2010). Measuring Innovative Work Behaviour. Creativity and Innovation Management, 19(1), 23-36.
• Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer Geliştirme: Kuram ve Uygulama. Ankara: Nobel Yayınları.
• Fındıkçı, İ. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi (7. Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Goodman, M. (1995) Creative Management. London: Prentice Hall.
• Greenhaus, J., Callanan, G. ve Godshalk, V. (2010). Career Management. Los Angeles: Sage Publication.
• Gün, G. ve Derin, N. (2017). Örgüt Kültürü Tiplerinin Kariyer Yönetim Uygulamalarına Etkisi: Otel İşletmelerinde Araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(25), 349-389.
• Hashim, M. K., Ali, J. ve Fawzi, D. A. (2005). Relationship between Human Resource Practices and Innovation Activity in Malaysian SMEs. Jurnal Manajemen & Bisnis Sriwijaya, 3(6), 1-12.
• Hjalager, A. M. (2002). Repairing Innovation Defectiveness in Tourism. Tourism Management, 23(5), 465-474. İmamoğlu, S. Z., Keskin, H. ve Erat, S. (2004). Ücret, Kariyer ve Yaratıcılık ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 11(1), 167-176.
• Imran, A. I. (2015). Communication Factors Influencing Academicians Innovative Working Behavior and Its Impact on their Career Advancement. International Conference on Transformation in Communication (ICOTIC), 1-17.
• Ismail, H. N. ve Rishani, M. (2018). The Relationships among Performance Appraisal Satisfaction, Career Development and Creative Behavior. The Journal of Developing Areas, 52(3), 109-124.
• Işık, C. ve Türkmendağ, T. (2016). Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğrencilerinin Bireysel Yenilikçilik Algılarının Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 1, 70-99.
• İshakoğlu, G. (1993). Kariyerde Plato-İş Doyumu İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İrmiş, A. ve Bayrak, S. (2001). İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Kariyer Yönetimi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(1-2), 177-186
• Karamustafa, K. ve Biçkes, D. M. (2003). Kredi Kartı Sahip ve Kullanıcılarının Kredi Kartı Kullanımlarını Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma: Nevşehir Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(15), 91-113.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Khan, Z. A., Yasir, M., Majid, A. ve Afridi, S. A. (2019). Talent Management Practices, Psychological Empowerment and Innovative Work Behavior: Moderating Role of Knowledge Sharing. City University Research Journal, 9(3), 567-585.
• Kılıç, G. ve Öztürk, Y. (2009). Kariyer Yönetimi: Beş Yıldızlı Otellerde Bir Uygulama. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 45-60.
• Kılıç, G. ve Öztürk, Y. (2010). Kariyer Yönetim Sistemi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Ege Academic Review, 10(3), 981-1011.
• Kızılırmak, İ. ve Samatova, G. (2015). Otel İşletmelerinde Kariyer Planlaması Uygulamaları: Kırgizistan-Bişkek Örneği. Reforma Dergisi, 3(67), 67-48.
• Kitapçı, H. ve Sezen, B. (2002). Çalışanların Tatminini Belirleyici Unsurlar Üzerine Bir Araştırma: Kariyer Süreci Örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 219-230.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2023). Tesis İstatistikleri. URL: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201131/tesis-istatistikleri.html, [Erişim Tarihi: 10.02.2023].
• Laursen, K. ve Foss, N. (2003). New HRM Practices, Complementarities and The Impact on Innovation Performance, Cambridge Journal of Economics, 27, 43-63.
• Leede, J. ve Looise, J. K. (2005). Innovation and HRM: Towards an Integrated Framework. Creativity and Innovation Management, 14(2), 108-117.
• OECD (2005). Oslo Manual: Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data. Third Edition, Paris.
• Ottenbacher, M. ve Gnoth, J. (2005). How to Develop Successful Hospitality Innovation. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 46(2), 205-222.
• Özgür-Güler, E. ve Kanber, S. (2011). İnovasyon Aktivitelerinin İnovasyon Performansı Üzerine Etkileri: İmalat Sanayii Uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 61-76.
• Öztürk, Z. ve Teber, S. (2006). Kariyer Yönetiminin Çalışan Motivasyonuna Etkileri: Jandarma Havacılık Komutanlığı Örneği. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 67-91.
• Patton, W. A. ve McMahon, M. L. (2006). The Systems Theory Framework of Career Development and Counseling: Connecting Theory and Practice. International Journal for the Advancement of Counselling, 28, 153-166.
• Pelit, E. ve Çetin, A. (2022). İnsan Kaynakları Yönetimi İşlevi Olarak Kariyer Yönetimi ve Sorunlar: Turizm İşletmeleri Örneğinde Teorik Bir İnceleme. Çalışma İlişkileri Dergisi, 13(2), 28-54.
• Porter, M. E. (1990). The Competitive Advantage of Nations. Harvard Business Review, 73-93.
• Sağlık, D. ve Yılmaz, A. (2016). The Effect of Career Management Applications on Employee Creativity: A Research in Konya, Turkey. Journal of International Social Research, 9(47), 917-925.
• Schumpeter, J. A. (1934). The Theory of Economic Development. Harvard University Press, Cambridge, Mass.
• Scott, S. G. ve Bruce, R. A. (1994). Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Individual Innovation in the Workplace. Academy of Management Journal, 37(3), 580-607.
• Spiegelaere, S. D., Gyes, G. V. ve Hootegem, G. V. (2012). Job Design and Innovative Work Behavior: One Size Does Not Fit All Types of Employees. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 8(4), 5-20.
• Sturges, J., Conway, N. ve Liefooghe, D. G. A. (2005). Managing The Career Deal: The Psychological Contract as A Framework for Understanding Career Management, Organizational Commitment and Work Behaviour. Journal of Organizational Behaviour, 26, 821-838.
• Sung, S. Y. ve Choi, J. N. (2014). Do Organizations Spend Wisely on Employees? Effects of Training and Development Investments on Learning and Innovation in Organizations. Journal of Organizational Behavior, 35(3), 393-412.
• Tidd, J., Bessant, J. ve Pavitt, K. (2005). Managing Innovation: Integrating Technological, Market and Organizational Change. 3. Baskı, Wiley.
• Türk Dil Kurumu (2021). Kariyer. URL: https://sozluk.gov.tr/, [Erişim Tarihi: 12.07.2021].
• Veenendaal, A. ve Bondarouk, T. (2015). Perceptions of HRM and Their Effect on Dimensions of Innovative Work Behaviour: Evidence from a Manufacturing Firm. Management Revue, 6(2), 138-160.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.