THE USE OF NATURAL STONE IN FURNITURE DESIGN WITHIN THE CONTEXT OF LIMITATIONS AND CREATIVITY

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 61 - 85, 28.06.2024

İrem Bekar , Tolga Cürgül

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1505760

Öz

The interaction of the individual with the environment contains boundaries. The phenomenon
of creativity, which is revealed by the consciousness of the individual and the interaction
of the environment, creates a tense situation with the limitations he is in and encounters.
The study focuses on the correspondence of the boundaries created by the material in the
design and the creative processes. The chain of choices that starts with the designer’s reaction
to the limits of the material determines the direction of the design. In the study, the use
of natural stone in design is handled through furniture and it is aimed to investigate the
direction it finds in furniture as a design input and the direction it gives to design. For this
purpose, firstly, furniture samples designed using natural stone were researched and 24 furniture
were determined. Then, the type of natural stone materials used in the furniture was
determined, the characteristics of the material used (physical, chemical, mechanical), how
it directed the furniture design (functional, technical, aesthetic) were examined and analysis
graphics were created for each furniture. Based on the data obtained, the advantages and
disadvantages of using natural stone materials in furniture design have been revealed. As
a result of the study, the importance of natural stone can have creative or guiding effects on
design and while doing this, it is emphasized that it can display a beneficial and sustainable
approach to the environment with the use of natural materials. At the same time, it is
among the most important benefits of the research that it paves the way for other research
on different materials and creative constraints in design.

Anahtar Kelimeler

Limitations, Creativity, Creative limitations, Natural stone, Furniture design

SINIRLAR VE YARATICILIK BAĞLAMINDA MOBİLYA TASARIMINDA DOĞAL TAŞ KULLANIMI

Öz

Bireyin çevresiyle karşılıklı etkileşimi, sınırlar barındırmaktadır. Bireyin bilinci ve çevre
etkileşimi ile açığa çıkan yaratıcılık olgusu, içinde bulunduğu ve karşılaştığı kısıtlamalarla
gerilimli bir durum yaratır. Çalışmada malzemenin yarattığı sınırların tasarımda bulduğu
karşılığa ve yaratıcı süreçlere odaklanılmaktadır. Malzemenin ortaya koyduğu sınırlara
tasarımcının verdiği tepki ile başlayan seçimler zinciri tasarımın yönünü belirlemektedir.
Çalışmada doğal taşın tasarımda kullanımı mobilya üzerinden ele alınarak doğal taşın
yarattığı sınırların bir tasarım girdisi olarak mobilyada kendine bulduğu karşılık ve tasarıma
verdiği yönü araştırmak amaçlanmaktadır. Bu amaçla öncelikle doğal taş kullanılarak
tasarlanmış mobilya örnekleri araştırılmış ve 24 mobilya belirlenmiştir. Ardından
mobilyalarda kullanılan doğal taş malzemelerin türü tespit edilerek kullanılan malzemenin
özelliklerinin (fiziksel, kimyasal, mekanik), mobilya tasarımını ne şekilde yönlendirdiği
(işlevsel, teknik, estetik) incelenmiş ve her bir mobilya için analiz grafikleri oluşturulmuştur.
Elde edilen verilerden hareketle mobilya tasarımında doğal taş malzeme kullanımına
yönelik avantajlar ve dezavantajlar ortaya konmuştur. Çalışmanın sonucunda doğal taş
malzemenin, tasarıma yaratıcı veya yönlendirici etkilerde bulunabileceği, bunu yaparken
de doğal malzeme kullanımı ile çevreye faydalı ve sürdürülebilir bir yaklaşım sergileyebileceğinin
önemine dikkat çekilmektedir. Aynı zamanda farklı malzemeler ve tasarımda
yaratıcı kısıtlamalara yönelik yapılacak diğer araştırmaların önünü açması araştırmanın
hedeflediği en önemli yararlar arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Sınırlar, Yaratıcılık, Yaratıcı kısıtlamalar, Doğal taş, Mobilya tasarımı

Kaynakça

• Aktamış, H and Ergin, Ö. (2006). Fen eğitimi ve yaratıcılık. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 77-83.
• Alptekin, G. (2021). Sürdürülebilirlik bağlamında marmara mermeri ve güncel tasarım örnekleri. Online Journal of Art & Design, 9(4), 303-318.
• Aydın, D. and Uysal, M. (2009). Mimari program verilerinin mekan performansinin değerlendirilmesi yoluyla belirlenmesi:eğitim fakültesi örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 25 (1), 1-23.
• Becer, E. (2006). İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost.
• Bekar, İ., Erbay, M. (2023). Küreselleşme ve mobilya etkileşiminde yerel kavramlar. M. E. Başar ve İ. Acar Ata (Editörler), Mimarlık, planlama ve tasarımda öncü ve çağdaş çalışmalar içinde (s. 243-258). İzmir: Duvar Yayınları.
• Bevlin, E. M. (1977). Design through discovery. Newyork: Holt Rinehart and Winston.
• Bilton, C. (2007). Management and creativity: from creative industries to creative management. Oxford: Blackwell.
• Çelik, M.,Y. (2003). Dekoratif doğal yapı taşlarının kullanım alanları ve çeşitleri. Madencilik Dergisi, 42 (1), 3-15.
• Çetinkaya, Ç. (2011). Tasarım ve kavram ilişkisinin iç mimarlık temel tasarım eğitimi kapsamındaki yeri: farklı iki üniversite örneği üzerinden temel tasarım eğitimi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Çiçek, Y. E. (2002). Pişmiş toprak tuğla, bimsbeton, gazbeton ve perlitli yapı malzemelerinin fiziksel, kimyasal ve mekanik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniveristesi.
• Çorbacı, F. (2015). Yapı malzemelerinin kullanımında mimari faktörler. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı.
• Felekoğlu B. (2003). Kendiliğinden yerleşen betonun fiziksel ve mekanik özelliklerinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Kılınçarslan, Ş., Başyiğit, C. and Aktaş, H., (2016). Yalvaç Pisidia Antiocheia kentinde kullanılan tuğla ve bağlayıcı malzemelerin kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerinin araştırılması. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 3(2), 1-6.
• Kömürcüoğlu Turan, N. and Altaş, N. E. (2003). Tasarım sürecinde kavram. İtüdergisi, 2(1), 15-26.
• Kumral, M., Şans, G., Yalçın, C., Kaya, M. and Budakoğlu, M. (2019). Çatalca (İstanbul) civarindaki tarihi küfeki taşinin oluşumunda fiziksel ve kimyasal özelliklerin etkileri. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8(1), 278-287.
• Kurtoğlu, A., Koç, H. K. And Erdinler, S. (1997). Mobilya-kullanici ilişkileri ile mobilya seçiminde dikkat edilecek hususlar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 47, 13-28.
• May, R. (1975). The courage to create. New York: Norton.
• Onsekiz, D. and Sezer, O. (2009). Kumarlı semt parkında tasarım özelliklerinin değerlendirilmesi, itüdergisi/a mimarlık, planlama, tasarım, 8(2), 3-14.
• Önlü, N. (2010). Tasarimda yaraticilik ve işlevsellik tekstil tasarimindaki konumu. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 85-95.
• Şahin, G & Balcı Akova, S., (2019). Türkiye’nin coğrafi işaret niteliğindeki jeolojik değerleri. Asia Minor Studies, 7(2), 335-354.
• Türkeri, İ. (2022). Dinî mimaride doğal taş kullanimi: sancaklar camii ve beylikdüzü fatma ana cemevi. Tasarım Mimarlık ve Mühendislik Dergisi, 2(1), 1-9.
• Ulu, M., İ. (2009). Türkiyede doğal taş kullanım kültürü ve kireçtaşının önemi, İstanbul.
• Uğur, A (2020). Ceramic material as a means of artistic expression.Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.