Kültür Varlıklarının Korunmasının ve Algılanabilirliklerinin Sağlanmasının Yönetsel ve Hukuksal Boyutu: Malatya Karakaş Konağı

Year 2018, , 121 - 141, 22.06.2018

Yüksel Göğebakan

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.435651

Abstract

Neolitikten Tunç Çağına, Asurlulardan Hititlere, Urartulardan Bizanslılara kadar birçok farklı toplulukların/

devletlerin yaşandığı ve kültürel izlerinin taşındığı Malatya ve çevresinde Anadolu Selçuklularla başlayan Türk

hâkimiyeti Osmanlılarla devam etmiş ve Cumhuriyetle birlikte de günümüze kadar gelmiştir. Kentte tarihsel

geçmişin izlerini taşıyan kültür varlığı konumunda olan eserlerin büyük bir çoğunluğu Geç Osmanlı ve Erken

Cumhuriyet dönemine aittir. Osmanlı dönemine ait olan eserlerden birisi de 1875-1880 tarihleri arasında inşa

edilen, dönemin kültürel izlerini taşıyan ve mimari yapılanması hakkında önemli bilgiler veren sivil mimarlık

örneği olarak tescillenen Karakaş Konağı’dır. Tescilli kültür varlığı konumunda bulunan bu yapının korunması

ve algılanmasının sağlanması ile ilgili olarak yapılan yönetsel ve hukuksal çalışmaların ortaya konulması, bu

araştırmanın ana sorununu ve amacını oluşturmaktadır. Karakaş Konağı’nın fiziki yapısının korunması ve sağlıklı

bir şekilde algılanabilmesi için yapılan yönetsel ve hukuki yaklaşımlar, hem bölge hem de ülke olarak bu tür yapılara bakış bakımından aydınlatıcı bilgiler vermekte olup, örnek niteliği taşımaktadır.

Keywords

Koruma, Kültür Varlığı

References

• Ahunbay, Z. (2014). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: YEM Yayın.
• Bektaş, C. (2001). Koruma Onarım. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Burra Tüzüğü: Kültürel Öneme Sahip Yerlerin Korunması Amaçlı Avustralya-ICOMOS Tüzüğü. (1999). Erişim Adresi: http://australia.icomos.org/wp-content/uploads/The-Burra- Charter-2013-Adopted-31.10.2013.pdf
• Erder, C. (1975) Tarihi Çevre Bilinci, Ankara.
• Harvey, J. (1972). Conservation of Buildings, Londra.
• Kamusal veya Özel Yapım Çalışmalarınca, Tehdit Edilen Kültürel Varlıkların Korunmasına İlişkin Tavsiye Kararı. (1968). Erişim Adresi: http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ ID=13085&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html
• Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelik. (2012). T.C. Resmî Gazete, 28232, 13 Mart 2012.
• Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu. (1999). 664 No.lu İlke Kararı, 05.11.1999.
• Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu. (1983). T.C. Resmi Gazete, 18113, 21 Temmuz 1983.
• Lahey Sözleşmesi: Silahlı Çatışma Halinde Kültürel Varlığın Korunması Sözleşmesi. (1954). T.C. Resmi Gazete, 12145, Kasım 1965.
• Malatya Kültür Envanteri (2014). Malatya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Malatya.
• Miras Yapılarının, Ören Yerlerinin ve Alanlarının Muhafaza Edilmesi ile İlgili Xi’an Deklarasyonu. (2005). Erişim Adresi: https://www.icomos.org/xian2005/xian-declaration. htm
• Restorasyon Tüzüğü. (1931). Erişim Adresi: http://www.restoraturk.com/index.php/ilgilikanun- ve-mevzuat/345-carta-del-restauro-icomos-1931
• Tont, S.A. (1999). Sulak Bir Gezegenden Öyküler. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. Yeni Zelanda: Kültürel Miras Değeri Taşıyan Yerlerin Korunması ile İlgili Tüzük (1992).
• Erişim Adresi: http://docplayer.biz.tr/37522326-Icomos-yeni-zelanda-kulturel-mirasdegeri- tasiyan-yerlerin-korunmasi-ile-ilgili-tuzuk-icomos-1992.html
• İnternet Kaynakları
• İnternet: Kara Bahtlı Konak (2017) Web: http://tayproject.org/haberarsiv20142.html adresinden 06.07.2017’de alınmıştır.
• İnternet: Karakaş Konağı Yandı (2017). http://www.malatyasonsoz.com.tr/ haber-34590-_Karakas_Konagi_yandi.html adresinden 06.07.2017’de alınmıştır.
• İnternet: Karakaş Konağı Aslına Uygun Restore Ediliyor http://www.malatya.bel.tr/icerik/18/2969/karakas-konagi-aslina-uygun-restore-ediliyor. aspx adresinden 06.07.2017’de alınmıştır.
• İnternet: Venedik Tüzüğü. (1964). Erişim Adresi: http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_0612886001496825607.pdf adresinden 06.07.2017’de alınmıştır.
• Görsel Kaynakları
• Görsel 1: http://malatyahaber.com/haber/karakas-konaginda-onarim-basladi/ adresinden 18 Ekim 2017 tarihinde alınmıştır.
• Görsel 2: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 3: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 4: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 5: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 6: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 7: http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=92416&start=25 adresinden 20 Ekim 2017 tarihinde alınmıştır.
• Görsel 8: http://siu2015.inonu.edu.tr/ adresinden 15 Aralık 2017 tarihinde alınmıştır.
• Görsel 9: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 10: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 11: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 12: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 13: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 14: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017
• Görsel 15: Yazar tarafından çekilen fotoğraf, 2017