Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri

Oğuz Tunçel

Research Article

Year 2020, Issue: 25, 305 - 321, 10.06.2020

Oğuz Tunçel

Abstract

References

Kaynakça
Bordreuil, P., Chatonnet, F. ve Michel, C. (2015). Tarihin Başlangıçları. İstanbul: Alfa Basım Yayın.
Bottero, J. (2012). Mezopotamya Yazı, Akıl ve Tanrılar. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Charpin, D. (2010). Writing, Law, and Kingship in Old Babylonian Mesopotamia. Chicago: University of Chicago Press.
Crawford, H. (2015). Sümer ve Sümerler. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Faulmann, C. (2001). Yazı Kitabı, Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Frahm, E. (2004). “Royal Hermeneutics: Observation on the Commentaries from Ashurbanipal’s Libraries at Nineveh. British Institute for the Study of Iraq”, 49th Rencontre Assyriologique Internationale, 66 (1), 45-50.
Friedrich, J. (2000). Kayıp Yazılar Ve Diller. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Gnanadesikan, A. E. (2009). The Writing Revolution: Cuneiform to the Internet. West Sussex: Wiley-Blackwell Publishing.
Hırçın, S. (1995). Çiviyazısı. İstanbul: Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları. No:2. İnuğur, M. N. (1993). Basın ve Yayın Tarihi. İstanbul: Der Yayınları.
Kilgour, F. G. (1998). The Evolution of the Book. New York: Oxford University Press. Kramer, S. N. (2002). Sümerler. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Köroğlu. K. (2012). Eski Mezopotamya Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Labarre, A. (1994). Kitabın Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Lerner, F. (2009). Kütüphanelerin Hikâyesi (çev. D. Çenkciler). İstanbul: Bileşim Yayınları.
Lyons, M. (2011). Books a Living History. London: Thames & Hudson Ltd.
Meggs, P. B., & Purvis, A. W. (2012). Meggs’ History of Graphic Design. Canada: John Wiley & Sons, Inc.
Mieroop, M. V. (1999). Cuneiform Texts and the Writing of History. London and New York: Routledge.
Mülayim, S. (2009). “Kutsal Yazılar”, Hat ve Tezhip Sanatı. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Robson, E. (2007). The Clay Tablet Book in Sumer, Assyria, and Babylonia. Malden: Blackwell Publishing.
Salvini, M. (2006). Urartu Tarihi ve Kültürü. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Taylor, J. (2011). Tablets as Artefacts, Scribes as Artisans. Oxford: Oxford University Press.
Tolzmann, D.H. (2001). The Memory of Mankind: The Story of Libraries since the Dawn of History. New Castle: Oak Knoll Press.
Yıldız, N. (2000). Eskiçağda Yazı Malzemeleri ve Kitabın Oluşumu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Görsel Kaynakları
Görsel 1: https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_books Erişim: 19 Şubat 2020.
Görsel 2: https://research.britishmuseum.org/research/collection_ online/collection_ object_details/collection_image_gallery. aspx?assetId=232611001&objectId=327222&partId=1 Erişim: 17 Kasım 2019.
Görsel 3: https://brewminate.com/the-materiality-of-writing-in-the-world-of-cunei form- culture/ Erişim: 15 Ocak 2020.
Görsel 4: https://research.britishmuseum.org/research/collection_ online/collection_ object_details/collection_image_gallery. aspx?partid=1&assetid=139274001&objectid=323644 Erişim: 17 Kasım 2019.
Görsel 5: https://ccp.yale.edu/print/15 Erişim: 07 Şubat 2020.
Tablo 1: Çivi yazısının biçimsel ve içerik olarak gelişimi. (Hırçın, S. (1995). Çiviyazısı. İstanbul: Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları. S.11’den alınmıştır).

Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri

Year 2020, Issue: 25, 305 - 321, 10.06.2020

Oğuz Tunçel

Abstract

İnsanlığın bilgi üretme ve ürettiği bilgiyi kalıcı hale getirerek başkalarına aktarma gayreti, tarihin her döneminde karşımıza çıkar. Mağara duvarlarına çizilen resimlerle başlayan bu iletişim süreci, M.Ö. 3 bine gelindiğinde, konuşulan dili çeşitli yüzeylere aktaran yazının icadıyla farklı bir boyut kazanır. İlk olarak Sümerler yazının en eski şekli olan resimsel (piktografik) yazıyı kullanır. Alfabetik yazıma geçilinceye kadar Eski Mezopotamya’da kullanılan çivi yazılı kil tabletler, insanlığın bilgiyi kalıcı hale getirme çabasının en somut örneklerini oluşturur. Sümerler tarafından bilginin kayıt altına alınması, saklanması, taşınması ve aktarılması için kullanılan kil tabletler; geçmişten günümüze çeşitli biçim- lerle karşımıza çıkan kitabın ilk formunu oluşturur. Kil tabletleri grafik sanatlar açısından değerlendir- mek, insanoğlunun iletişim pratiğini anlamamıza yardımcı olur. Bu amaçla makale, insanlık tarihinin ilk yazılı belgeleri olan kil tabletleri biçimsel açıdan ele alarak, birer tasarım ürününe dönüşen bu ürünlerin malzeme, teknik ve içeriğe bağlı olarak değişen formlarını inceler.

Keywords

Kil Tablet, Çivi Yazısı, Kitabın Tarihi, Grafik Tasarım, Sayfa Düzeni

References

Kaynakça
Bordreuil, P., Chatonnet, F. ve Michel, C. (2015). Tarihin Başlangıçları. İstanbul: Alfa Basım Yayın.
Bottero, J. (2012). Mezopotamya Yazı, Akıl ve Tanrılar. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Charpin, D. (2010). Writing, Law, and Kingship in Old Babylonian Mesopotamia. Chicago: University of Chicago Press.
Crawford, H. (2015). Sümer ve Sümerler. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Faulmann, C. (2001). Yazı Kitabı, Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Frahm, E. (2004). “Royal Hermeneutics: Observation on the Commentaries from Ashurbanipal’s Libraries at Nineveh. British Institute for the Study of Iraq”, 49th Rencontre Assyriologique Internationale, 66 (1), 45-50.
Friedrich, J. (2000). Kayıp Yazılar Ve Diller. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Gnanadesikan, A. E. (2009). The Writing Revolution: Cuneiform to the Internet. West Sussex: Wiley-Blackwell Publishing.
Hırçın, S. (1995). Çiviyazısı. İstanbul: Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları. No:2. İnuğur, M. N. (1993). Basın ve Yayın Tarihi. İstanbul: Der Yayınları.
Kilgour, F. G. (1998). The Evolution of the Book. New York: Oxford University Press. Kramer, S. N. (2002). Sümerler. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Köroğlu. K. (2012). Eski Mezopotamya Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Labarre, A. (1994). Kitabın Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Lerner, F. (2009). Kütüphanelerin Hikâyesi (çev. D. Çenkciler). İstanbul: Bileşim Yayınları.
Lyons, M. (2011). Books a Living History. London: Thames & Hudson Ltd.
Meggs, P. B., & Purvis, A. W. (2012). Meggs’ History of Graphic Design. Canada: John Wiley & Sons, Inc.
Mieroop, M. V. (1999). Cuneiform Texts and the Writing of History. London and New York: Routledge.
Mülayim, S. (2009). “Kutsal Yazılar”, Hat ve Tezhip Sanatı. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Robson, E. (2007). The Clay Tablet Book in Sumer, Assyria, and Babylonia. Malden: Blackwell Publishing.
Salvini, M. (2006). Urartu Tarihi ve Kültürü. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Taylor, J. (2011). Tablets as Artefacts, Scribes as Artisans. Oxford: Oxford University Press.
Tolzmann, D.H. (2001). The Memory of Mankind: The Story of Libraries since the Dawn of History. New Castle: Oak Knoll Press.
Yıldız, N. (2000). Eskiçağda Yazı Malzemeleri ve Kitabın Oluşumu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Görsel Kaynakları
Görsel 1: https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_books Erişim: 19 Şubat 2020.
Görsel 2: https://research.britishmuseum.org/research/collection_ online/collection_ object_details/collection_image_gallery. aspx?assetId=232611001&objectId=327222&partId=1 Erişim: 17 Kasım 2019.
Görsel 3: https://brewminate.com/the-materiality-of-writing-in-the-world-of-cunei form- culture/ Erişim: 15 Ocak 2020.
Görsel 4: https://research.britishmuseum.org/research/collection_ online/collection_ object_details/collection_image_gallery. aspx?partid=1&assetid=139274001&objectid=323644 Erişim: 17 Kasım 2019.
Görsel 5: https://ccp.yale.edu/print/15 Erişim: 07 Şubat 2020.
Tablo 1: Çivi yazısının biçimsel ve içerik olarak gelişimi. (Hırçın, S. (1995). Çiviyazısı. İstanbul: Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları. S.11’den alınmıştır).

There are 30 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Journal Section	Makaleler
Authors	Oğuz Tunçel This is me 0000-0002-6697-1454
Publication Date	June 10, 2020
Published in Issue	Year 2020 Issue: 25

Cite

APA	Tunçel, O. (2020). Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri. Sanat Ve Tasarım Dergisi(25), 305-321.
AMA	Tunçel O. Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri. Sanat ve Tasarım Dergisi. June 2020;(25):305-321.
Chicago	Tunçel, Oğuz. “Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri”. Sanat Ve Tasarım Dergisi, no. 25 (June 2020): 305-21.
EndNote	Tunçel O (June 1, 2020) Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri. Sanat ve Tasarım Dergisi 25 305–321.
IEEE	O. Tunçel, “Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri”, Sanat ve Tasarım Dergisi, no. 25, pp. 305–321, June 2020.
ISNAD	Tunçel, Oğuz. “Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri”. Sanat ve Tasarım Dergisi 25 (June 2020), 305-321.
JAMA	Tunçel O. Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri. Sanat ve Tasarım Dergisi. 2020;:305–321.
MLA	Tunçel, Oğuz. “Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri”. Sanat Ve Tasarım Dergisi, no. 25, 2020, pp. 305-21.
Vancouver	Tunçel O. Kitabın İlk Formu: Eski Mezopotamya’nın Kil Tabletleri. Sanat ve Tasarım Dergisi. 2020(25):305-21.

Download Cover Image

Article Files

Full Text