Çocuk Kitabı Resimlemelerinde Ölüm Kavramı: Kavram Öğretimi ve Resimleme Bağlamında Çocuk Kitabı İncelemeleri

Yıl 2021, Sayı: 28, 99 - 126, 27.12.2021

Banu Bulduk Türkmen

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1048583

Cited By: 1

Öz

Okul öncesi dönemdeki çocuklara soyut kavramların öğretilmesi, resimleme alanıyla desteklenerek ele alınan
bir süreç ile gerçekleştirilir. Bu araştırma makalesinde soyut kavramların tematik olarak işlendiği çocuk kitabı
örneklerinden hareketle, özellikle ölüm kavramı, resimlenmiş çocuk kitaplarındaki ele alınış biçimleri, yöntem,
içerik ve resimlemelerinin incelenmesiyle temellenir. Bu çalışmanın yöntemi, soyut kavramlardan ölüm kavramının
çocuk kitaplarında ele alınış biçimlerinin kavramsal vurgu, anlamsal yorumlama, biçimsel yapıda resimleme
açısından incelenmesini esas alır. Kavramın öğretilmesine yönelik materyallerin hazırlanması, doğru içerik ve
yaklaşımla öğretim sürecinin yaşanması ve çocuk kitaplarındaki kavram temelli yaklaşımlar makalenin başlıca
sorunsalıdır. Kavram öğretimi stratejisi çerçevesinde aşamalar, kitap tasarımı ilkeleri kapsamında iç yapı ve dış yapı
bağlamında içerik ve resimleme ilişkileri, resimlemelerde biçim ve içerik özellikleri temel alınarak incelenmiştir.
İnceleme ve değerlendirme yönteminde nitel araştırma ekseninde veri toplanarak döküman analizi yapılmaktadır.
Örnek incelemeleri belirlenen kavram çerçevesinde oluşturulmakta, amaçsal örneklendirme yapılmakta, çocuğa
görelik yaklaşımıyla değerlendirmekte ve resimlemelerin geliştirilmesi sürecinde söz konusu tasarım biçim-içerik
ilişkisi göz önünde bulundurularak sonuçlandırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Kitabı Resimlemesi, Ölüm Kavramı, Çocuk Kitaplarında İçerik ve Biçim İlişkisi, Resimleme, Kavram Öğretimi.

Kaynakça

• Cüceloğlu, D. (2002). İletişim Donanımları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (2013). İnsan ve Davranışı Psikolojinin Temel Kavramları. (27. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çer, E. (2016). Çocuk Edebiyatı 0-6 Yaş Çocuk Kitaplarında Çocuk Gerçekliği ve Çocuğa Görelik.Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Erkmen, N. (1996). Çağdaş Bir Ders Kitabı Nasıl Olmalı? Ders Kitabını Mükemmel Yapan Nitelikler. H. Coşkun., İ. Kaya., J. Kuglin. (Ed.). Türkiye ve Almanya’da İlköğretim Ders Kitapları. s. 37-46. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• Ertan, G. ve Sansarcı, E. (2016). Görsel Sanatlarda Anlam ve Algı. İstanbul: Alternatif Yayıncılık.
• Guiraud, P. (2016). Göstergebilim.(3. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Hest, A. ve Bates, A. (2016). Eski Dostum Lodos. İstanbul: Kva Çocuk Yayınları.
• Hulse, S. H., Deese, J. E. ve Egeth, H. (1975). The Educational Psychology of Learning. USA: McGrow Hill.
• Karataş Coşkun, M. (2011). Kavram Öğretimi. Adana: Karahan Kitabevi.
• Lukens, R.., Smith, J. J. ve Coffel, C. M. (2018). Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: Erdem Yayınları.
• Male, A. (2017). Illustration A Theoretical and Contextual Perspective. (2. Ed.). New York: Bloomsbury Visual Arts.
• Oskay, Ü. (2001). İletişimin Abc’si. İstanbul: Der Yayınevi.
• Senemoğlu, N. (2018). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. (26. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sever, S. (2019). Çocuk ve Edebiyat. (10. Baskı). İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe Sözlük. (11. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ülgen, G. (2001). Kavram Geliştirme. (3. Baskı). Ankara Pegem A Yayınları.
• Yükselen, A. İ. (2019). Yaş Gruplarına Göre Çocuk Kitapları. M. Gönen (Ed.). Erken Çocukluk Döneminde Çocuk Edebiyatı, s. 57-75. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
• İnternet: Gönen, M., Uludağ, G., Fındık Tanrıbuyurdu, E. ve Tüfekçi, E. (2014). 0-3 Yaş Çocuklarına Yönelik Resimli Çocuk Kitaplarının Özelliklerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 29 (1), s. 126 - 139. Web:http://www.efdergi. hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1959-published.pdf adresinden 14 Aralık 2020’de alınmıştır.
• İnternet: Piaget, J. (1929). The child’s conception of the world. London: Redwood Press Limited. Web: https://archive.org/details/childsconception01piag adresinden 09 Ekim 2020’de alınmıştır.
• Görsel 1. Maclear, Kyo., Turnham, Chris. (2020). Dilek Ağacı / The Wish Tree. (4. Baskı). Redhouse Kidz Çocuk Kitapları. İstanbul: Sev Yayıncılık, s. 12-13, 20-21, 24-25.
• Görsel 2. Yarlett, Emma. (2017). Orion ve Karanlık / Orion and the Dark. Redhouse Kids Yayınları, İstanbul: Sev Yayıncılık, s. 4-5, 26-27, 28-29.
• Görsel 3. Sharon King – Chai. (2020). Uğur Böceği Uç Uç Lusi / Lucy Lady Bird. (6. Baskı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, s. 3-4, 7-8, 14-15, 24-25.
• Görsel 4. Davies, Benji. (2015). Dedemin Adası / Grandad’s Island. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları, s. 4-5, 10-11, 20-21, 22-23, 30-31.
• Görsel 5. Erlbruch, Wolf. (2019). Ördek, Ölüm ve Lale / Ente, Tod und Tulpe. İstanbul: Hep Kitap Yayınları, s. 2-3, 4-5, 10-11, 19, 23, 25, 27.
• Görsel 6. Hest, Pimm van., Bruyn, Sassafras De. (2020). Annem Her Yerde / Overal en Ergens. İstanbul: Gergedan Yayınları, s. 2-3, 10-11, 18-19, 20-21, 24-25.
• Görsel 7. Nilsson, Ulf., Tidholm, Anna-Clara. (2017). Elveda Bay Muffin / Adjö, herr Muffin. İstanbul: Can Çocuk Yayınları, s. 3, 20-21, 28-29, 36-37, 38-39.
• Görsel 8. Hest, Amy., Bates, Amy. (2016). Eski Dostum Lodos / My Old Pal, Oscar. İstanbul: KVA Çocuk Yayınları, s. 8-9, 12-13, 20-21, 24-25, 28-29