Akşemsettinzâde Hamdullah Hamdî’nin “Yusuf ve Leyha” Mesnevisi Üzerine Biçimbilimsel Bir İnceleme

Year 2014, Issue: 12, 117 - 142, 01.11.2014

İlknur Ay

Abstract

Biçimbilimsel çözümleme yöntemi, yazar ve dönem gibi metin dışı bütün unsurları bir tarafa bırakarak sadece metin içi unsurlarla ilgilenen bir inceleme yöntemidir. Bu sebeple biçimbilimsel yöntemle yapılan incelemelerde anlatıyı meydana getiren unsurların her birisinin metin içindeki değerinin ve bu unsurların birbirleriyle ilişkilerinin tespit edilmesi büyük önem taşır. Biz de bu çalışmamızda anlatma esasına dayalı bir metin örneği olan “Yusuf ve Züleyha” mesnevisini biçimbilimsel yöntemle inceleyerek, mesnevinin yapısını meydana getiren unsurların metin içindeki işlevlerini ayrı ayrı ortaya koymaya çalıştık

Keywords

Yapı, anlatı, mesnevi, biçimbilimsel yöntem, Yusuf ve Züleyha

References

• Akşemsettinzâde Hamdullah Hamdî (1991). Yusuf u Züleyha (Haz: Naci Onur), Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akşemsettinzâde Hamdullah Hamdî (2005). Yusuf ve Züleyha (Haz: Yılmaz Tombak-M. Ahmet Özyapıcı), İstanbul: Ve Edebiyat Yayınları.
• Ayşegül Yüksel (1995). Yapısalcılık ve Bir Uygulama (2. Basım), Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Elmalılı Hamdi Yazır (1971). Hak Dini Kur’an Dili C.4., İstanbul: Eser Kitabevi.
• Fatma Erkman-Akerson (2005). Göstergebilime Giriş, İstanbul: Multilingual.
• İslâm Ansiklopedisi C. 13 (1993), İstanbul: Millî Eğitim Yayınları.
• Mehmet Rifat (2008). Yaklaşımlarıyla Eleştiri Kuramları (2. Baskı), İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Nihad Sâmi Banarlı (1983). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
• Nurullah Çetin (2003). Şiir Çözümleme Yöntemi (1. Baskı), Ankara: Öncü Basımevi.
• Rasim Deniz (1998). Haliloğlu Ali’nin Yusuf ve Zeliha Kıssası, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Roland Barthes (2005). Göstergebilimsel Serüven (Çev: Mehmet Rifat-Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Şaban Sağlık (2000). “Parodiden Varoluş’a Öykünün Evrensel Dili (Yapısı)”, Hece Dergisi, (Öykü Özel Sayısı), 138-151.
• Tahsin Yücel (1993). Anlatı Yerlemleri (2. Baskı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tzvetan Todorov (2008). Poetikaya Giriş (2. Basım), İstanbul: Metis Yayınları.
• Vladimir Propp (2008). Masalın Biçimbilimi (Çev: Mehmet Rifat-Sema Rifat), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yavuz Bayram (2009). Anlatma Esaslı Metinlerin Çözümünde Biçimbilimsel Yöntem ve Hüsn ü Aşk örneği, Türklük Bilgisi Araştırmaları Dergisi, 33 (Cem Dilçin Özel Sayısı), s. 87-103.