UYGULAMADA ORTAYA ÇIKAN FARKLI REFAH DEVLETİ MODELLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2015, Sayı: 21, 151 - 175, 01.06.2015

Düriye Toprak

Öz

Ulus devletlerin ekonomik, kültürel ve tarihsel geleneklerine göre farklı refah devleti yapılarının ortaya çıktığı ve refah devletlerinin uygulamada birbirinden farklı kriterlere dayalı olarak geliştiği görülmektedir. Çalışmanın amacı, refah devleti konusundaki literatüre dayanılarak, gelişmiş ülkelerin sosyal refah hizmetleri açısından, belirli nitelik ve kriterlere göre sınıflandırılması ve farklı refah devleti kategorilerine ayrılmasıdır. Bu sınıflandırma yapılırken, kaç tür refah rejimi olduğu, hangi ülkelerin hangi refah rejimi altında yer aldığı belirlenmeye çalışılmış ve farklı ülkeler tarafından izlenen refah politikaları analiz edilerek, bu ülkeler rejim türlerine göre gruplandırılmıştır

Anahtar Kelimeler

Refah Devleti, İskandinavya Modeli, Bismark Modeli, Anglo-Sakson Ülkeleri Modeli, Güney Avrupa Ülkeleri Modeli, Sosyal Harcamalar, Türkiye

A RESEARCH ON DISTINCT WELFARE STATE MODELS EMERGED DURING PRACTICE PHASE

Öz

It is seen that distinct welfare state structures have emerged according to the economic, cultural and historical traditions of nation-states and also these welfare states have evolved based on different criterion in the practice phase. Based on the welfare state literature, the purpose of the study is to classify the social welfare services of developed countries according to certain qualifications and criterion and assign different welfare states to categories. During the classification, how many types of welfare regime there are is mentioned, the types of welfare regimes which countries apply are tried to be determined and by analysing the welfare policies followed by different countries these countries are grouped.

Anahtar Kelimeler

Welfare State, Scandinavian Model, Bismarck Model, Anglo-Saxon Countries Model, South European Countries Model, Social Expenditures, Turkey

Kaynakça

• AKGÜL YILMAZ, Gülay (2006), OECD Ülkeleri ve Türkiye’de Sosyal Devlet ve Sosyal Harcamalar, Arıkan Yayıncılık, İstanbul.
• ALPAR, Erol, “Yönetimi Etkileyen Anayasal ve Diğer İlkeler, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi”, Dergi no: 13, http://www.msb.gov.tr/ayim/Ayim_makale_ detay.asp?IDNO=35, (Erişim Tarihi: 15.08.2013).
• ARIN, Tülay (1993), “Refah Devleti: Bir Analiz Çerçevesi”, IX. Türkiye Maliye Sempozyumu, Türkiye’de Bütçe Harcamaları, 6-8 Mayıs 1993, Silifke-Mersin.
• BAKAN, Murat (2003), “Türkiye’de Sosyal Devlet ve Harcamalarının Seyri”, Marmara Üniversitesi S. B.E. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• BİLEN, Mahmut (2002), “Piyasa Ekonomisinde Devletin Değişen Rolü”, İ.Ü. SBE., Doktora Tezi, İstanbul.
• BRIGGS, Asa (1961), “The Welfare State At Historical Perspective”, Archives Européennes de Sociologie, 2 (2), pp.221-59.
• BUĞRA Ayşe ve KEYDER, Çağlar (2003), New Poverty and the Changing Welfare Regime of Turkey (Yeni Yoksulluk ve Türkiye’nin Değişen Refah Rejimi)”, UNDP.
• EBBINGHAUS, Bernhard; MANOW, Philip (2001), “Introduction: Studying Varieties of Welfare Capitalism”, Comparing Welfare Capitalism: Social Policy and Political Economy in Europe, Japan and the USA, London: Routledge.
• ESPING-ANDERSEN, Gøsta (1990), The Three Worlds of Welfare Capitalism, Princeton, N.J.: Princeton University Press.
• ESPING-ANDERSEN, Gøsta (1996), “After the Golden Age? Welfare State Dilemmas in a Global Economy”, Welfare States in Transition: National Adaptations in Global Economies, (Ed.: Gøsta Esping– Andersen), London: Sage Publ., p. 1-31.
• EUROSTAT, http://ec.europa.eu/eurostat/data/database, (25.01.2015)
• GOUGH, Ian (2003), “Refah Devleti”, (Çev.: Kamil Güngör), New Palgrave Dictionary of Economics, Vol.: 4, 2003, http://www.canaktan.org/politika/ anti_leviathan/digeryazilar/gungor-refah-devleti.pdf, (Erişim Tarihi: 20.11.2013).
• GÜNAL, Pınar (2009), “Avrupa Birliği’nin Sosyal Politikası Çerçevesinde Güney Avrupa Sosyal Devlet Modeli ve Türkiye”, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, (Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi), Ankara, Mayıs.
• KORAY, Meryem (2002), Avrupa Toplum Modeli, İstanbul: TÜSES Yayınları.
• LEIBFRIED, Stephan (1993), “Towards a European Welfare State”, New Perspectives on the Welfare State in Europe, (Ed.: C. Jones), London: Routledge Press, p. 133–156.
• MARANGOZ, Şermin (2001), “Refah Devleti: Gelişimi, Oluşumu, Modelleri ve Güncel Değişimler”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İ.Ü. SBE.
• ÖZBEK, Nadir (2002), “Osmanlı’dan Günümüze Sosyal Devlet”, Toplum ve Bilim, Bahar.
• ÖZDEMİR, Süleyman (2007), Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti, İTO, Yayın No: 2007-57, İstanbul.
• ÖZDEMİR, Süleyman “Refah Devleti ve Üstlendiği Temel Görevler Üzerine Bir İnceleme”, http://www.sosyalsiyaset.net/documents/refah_devleti_ustlendigi_go rvlr.htm, (Erişim Tarihi: 11.01.2014).
• PIERSON, Christopher (1998), “Contemporary Challenges to Welfare State Development”, Political Studies, Issue: XLVI, p. 777–794.
• SARICA, Şermin (2008), “Farklı Refah Devleti Modellerinde Sosyal Harcamaların Niteliği: Emekgücünün Meta Niteliği Açısından Bir Değerlendirme”, İ.Ü. SBE., Doktora Tezi, İstanbul.
• SERTER, Nur (1994), Devlet Görevlerindeki Gelişmelerin Sonucu Olarak Sosyal Devlet, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayını, İstanbul.
• SOYSAL, Mümtaz (1997), 100 Soruda Anayasanın Anlamı, 11.baskı, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
• SÖZER, Ali Nazım (1994), Türkiye’de Sosyal Hukuk, Ankara: Kamu–İş Yayınları.
• SPICKER, Paul, An Introduction to Social Policy, http://www2.rgu.ac.uk/publicpolicy/introduction/state.htm, (Erişim Tarihi: 18.10.2013)
• ŞENKAL Abdulkadir ve SARIİPEK, Doğa Başar (2007), “Avrupa Birliği’nin Karşılaştırmalı Refah Modelleri ve Sosyal Politikada Devletin Değişen Rolü”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Kocaeli, C.2, S.14, ss. 146-175.
• THERBORN, Göran (1987), “Welfare State and Capitalist Markets”, Acta Sociologica, Vol.30/3-4. TITMUSS, Richard (1958), Essays on the Welfare State, London: Allen and Unwin Publ.
• TITMUSS, Richard (1974), Social Policy, London: Allen and Unwin Publ
• VOORHIS, Rebecca A. Van (2002), “Different Types of Welfare States? A Methodological Deconstruction of Comparative Research”, Journal of Sociology and Social Welfare, Vol.: XXIX, No: 4, December.
• WORLD BANK, http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.PP.CD, (25.01.2015)
• YENTÜRK, Nurhan (2012), STK’lar İçin Sosyal Koruma Harcamalarını İzleme Kılavuzu, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.