ÖRGÜT KÜLTÜRÜ ALGISINDA DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİN ROLÜ: META TİYATRO VE ORTATORYO METAFORU

Yıl 2015, Sayı: 21, 187 - 209, 01.06.2015

Umut Can Öztürk

Öz

İnsan ve insan ait değerler olarak kültür yüzyıllardır bir araştırma konusu olmuştur ve insan kendini çözmeye çalışmıştır. Günümüzde bu temel araştırma konusunun bir kolu da örgüt kültürü kavramını kapsamaktadır. İnsanın ve kültür kavramını bu kadar özel kılan değişken ve karmaşık yapılı olmalarıdır. Örgüt kültürü de benzer yapılıdır; oldukça farklı sosyodemografik yapıdaki üyelerden meydana gelir ve bir heterojenlik söz konudur. Örgütü bir sahne olarak kabul edersek örgüt kültürü bu boyutta meta tiyatroya benzemektedir. Fakat bu karmaşıklığa ve simgeselliğe rağmen şaşırtıcı bir şekilde genel bir kabul edilirliği vardır. Bu konuda ise oratoryal bir özellik taşımaktadır. Daha basit bir ifadeyle örgüt kültürü algısında örgüt üyelerinin sosyo-demografik özelliklerinin minimum etkisi var. Bu çalışmada örgüt kültürünün meta tiyatral ve oratoryal özelliklerinin dengesine değinilmiş ve örgüt kültürü algısında sosyodemografik özelliklerin etkisi Isparta’da Araştırma Hastanesinde 230 kişiye anket uygulanarak elde edilen verilerle test edilmiştir. Örgütte bulunma yılı, pozisyon ve eğitim düzeyi değişikliklerine bağlı olarak farklılıklar söz konusu olsa da istatiksel olarak anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, Denison Ölçeği, Demografik özellikler

THE ROLE OF DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS ON ORGANIZATIONAL CULTURE PERCEPTION: META THEATRE AND ORATORIO METAPHOR

Öz

The values of human beings and their culture, for centuries has been a subject of research and tried to solve the human self. Today, a branch of the subject of this basic research also coversthe concept of organizational culture. The thing makes The concept of man and culture is so special that being changeable and complex. Organizational culture is made up a similar, very differentsocio-demographic structure and the heterogeneity of membersthat issue occurs. Organization is considered to be a stage, organizational culture, this size is similar to meta-theater. But despite the complexity and symbolism, there is a surprisingacceptance of a general. This issue is a feature of the oratoryal. To put it more simply, socio-demographic characteristics of members of the organization have a minimal effect on the perception of organizational culture. In this study, addresed the balance of meta-theatrical and oratoryal features of organizational culture and tested the effect of socio-demographic characteristics in the perception of organizational culture with the data obtained through questionnaires on 230 people at Research Hospital in Isparta . There is some differences bepending on their working years in the organization, position and level of education. Although Significant differences is not observed as statistically

Anahtar Kelimeler

Organizational Culture, Denison Scale, Demographic Characteristic

Kaynakça

• AKSU, N. (2008), Örgüt Kültürü Bağlamında Farklılıkların Yönetimi Ve Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Bursa.
• ALP, A. (2007), İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrenen Örgüt Kültürüne İlişkin Algıları (İstanbul İli Örneği), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• BİLGİSEVEN, A. K. (1995), Genel Sosyoloji, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• CHO, H. J. (2000), The validity and reliability of the organizational culture questionnaire, http://www.denisonculture.com/culture/culture_under.html, erişim tarihi: 05.06.2011
• CLEGG, S. (1999), Modern Organizations, Sage Publications, London.
• CLOUG, D. (2008), What is Metatheatre, www.anthonymeindl.com/, erişim tarihi: 06.06.2011.
• ÇİMEN, Ş. (2010), Final Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Okulun Örgüt Kültürü Tipine İlişkin Görüşleri(Samsun, Bursa, İstanbul Florya Final Okulları Örneği), Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• DEMİR, C. ve ÖZTÜRK, U.C (2011). Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi Ve Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:26, Sayı:1, ss.17-41.
• DEMİREL, Y. ve KARADAL, H. (2007), Örgüt Kültürünün Örgüt İçi Bireysel Becerilerin Kullanımına Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3); 253-270.
• DENİSON, D. R. ve MİSHRA, A.K. (1995), Towards a theory of organizational culture and effectiveness, Organization Science, 6(2); 204-223.
• DOĞAN, B. (2007), Örgüt Kültürü, Beta Yayınları, İstanbul.
• EROĞLU, E. ve ÖZKAN, G. (2009), Örgüt Kültürü ve İletişim Doyumu İle Bireysel Özellikler Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Bir Uygulama Örneği, Selçuk İletişim Dergisi, 5(4); 50-61.
• FOLLETT, M. P.(1995), Prophet at Management. Pauline Graham: Beard Books.
• GÜNEŞ, H. (2011), Öğrencelerin Üniversite Örgüt Kültürü Algılamaları: Gazi Üniversitesi İİBF’de Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• GÜVENÇ, B. (2002), Kültür’ün ABC’si, YKB Yayınları, İstanbul.
• HASANOĞLU M. (2006), Türk Kamu Yönetiminde Örgüt Kültürü ve Önemi, Sayıştay Dergisi, 52, Ankara.
• HOFSTEDE, G. (1980), Culture’s ConsequenceBeverly Hills, CA: Sage.
• JAQUES, E. (1951), The Changing Culture Of A Factory London: Tavistock Institute Press, London.
• KAZGAN, G. (2006), İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• KÖSE, S., TETİK, S., ERCAN, C. (2001). “Örgüt Kültürünü Oluşturan Faktörler,” Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:7, Say :1, ss.219-242 KUTANİS, R. Ö. (2003), Örgütlerde Davranış Bilimleri, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• MARSHALL, G. (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• OUCHI, W.G. (1981). The Theory Z: How American Business Can Meet The Japanese Challenge. Reading Mass: Addison Wesley
• ÖZTÜRK, U.C. (2011). Örgütsel Oratoryo: Meta Tiyatro Olarak Örgüt Kültürü. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Organizasyon Bölümü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• PETERS, T. ve J., WATERMAN, R. H. (1995), Yönetme ve Yükselme Sanatı: Mükemmeli Arayış (Çev: Selami Sargut), Altın Kitaplar, İstanbul.
• SATIR, Ç. (1998), iletişim Sistemi Olarak Örgüt Kültürü ve Metaforlarla Analizi. Doktora Tezi. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• SCHEIN, H. E.(2010), Organizational Culture and Leadership, John Wiley and Sons Pub, Franciso, USA.
• SCHEIN, H. E.(1984), Coming to a New Awareness of Organizational Culture, Sloan Management Review, 25(2); 3-16.
• TAMİMİ, Y. (2005), Örgüt Kültürünün Metaforlarla Analizi (Tekstil Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir İşletme Örneği), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• TOZKOPARAN, G. ve SUSMUŞ, T. (2001), Üretim Ve Hizmet Sektörü İşletmelerinde Örgüt Kültürüne İlişkin Karşılaştırmalı Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış, 1(1); 202-223.
• TÜRK DİL KURUMU (2006), Güncel Türkçe Sözlük, TDK Yayını, Ankara.
• VURAL Z. B. A. (2005), Kurum Kültürü, İletişim Yayınları, İstanbul.
• YAHYAGİL, M.Y. (2004), Denison Örgüt Kültürü Ölçme Aracının Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ampirik Bir Uygulama, İ.Ü. İşletme İktisadı Enstitüsü, Yönetim Dergisi, İstanbul,47;3-76.