ÇOCUK OYUNLARINDAKİ EBE ROLÜNÜN KARAKTERİSTİĞİ ÜZERİNE BİR İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2013, Sayı: 18, 123 - 133, 01.12.2013

Hatice Baysal

Öz

Çocukluk döneminin vazgeçilmez ciddi uğraşıdır oyunlar. Çocuk, yaşamsal değerleri oyun sürecinde öğrenir ve değer yargısını oluşturur. Çocuk, oynarken oyun içerisinde aktif bir rol üstlenmek, güçlü bir role sahip olmak ister. Ancak oyunların da çeşitli kuralları vardır ve bu kurallar doğrultusunda oyuncular güç oranları farklı çeşitli roller üstlenmek zorunda kalabilirler. Bu rollerden biri de “Ebe” rolüdür ki Geleneksel Türk Çocuk oyunlarının değişmeyen temel aktörlerinden biridir. Yapılan araştırmada, bu temel aktörün karakteristiği yani oyun içerisindeki yeri, konumu ve işlevi, oyunlara uygulanan içerik analizi ile ortaya çıkartılmaya çalışılmış; ebe belirleme tarzı, ebenin oyun içerisindeki konumu, oyunların niteliklerine göre ebe rolünün güç dengesindeki değişikliklerin yönünü ortaya koyan önemli verilere ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Çocuk Oyunları, Ebe, İçerik Analizi, Oyunda roller

A CONTENT ANALYSIS OF THE ROLE CHARACTERISTICS OF THE IT IN PLAYGROUNDS

Öz

Games are the indispensable pursuit of childhood period. The child learns the vital values and creates the value judgments during the games. The child desires to have an active and powerful role in the game. However, there are several rules of the games and the players in accordance with these rules power rates can be forced to a variety of different roles. One of these roles is “It” which is a main actor of the traditional Turkish children's games. In this study, the characteristic of this main actor, its place, location and function in the game, have been tried to be revealed with the applied content analysis; important data gathered about selecting the it, it’s place and role in the game, the place of the direction of the role in balance of power changes

Anahtar Kelimeler

Children's Games, It, Content Analysis, Roles in The Game

Kaynakça

• AND, Metin (2003). Oyun ve Bügü- Türk Kültüründe Oyun Kavramı, Genişletilmiş 1. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• ARSLAN, Yunus, Nefise Bulgu (2010). “Socialization Via Play”. Pamukkale Journal of Sport Sciences. 1:1: (8-22).
• AYDIN, Betül, Müge Akbağ, Semai Tuzcuoğlu, Levent Yaycı ve Meral Ağır (2005), Gelişim ve Öğrenme, B. Aydın (Ed.), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• BİLGİN, Nuri (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi- Teknikler ve Örnek Çalışmalar, 2. baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• ERIKSON, H. Erik (1963). Childhood and Society, Second Edition. New York: W. W. Norton & Co.
• GİRMEN, Pınar (2012). Eskişehir Folklorunda Çocuk Oyunları ve Bu Oyunların Yaşam Becerisi Kazandırmadaki Rolü, Milli Folklor, 24 (95): (263-273).
• GÖKÇE, Orhan (2006). İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• GUMP Paul V. & Sutton-Smith Brian (2005). Çocuk Oyunlarında Ebenin Rolü, Milli Folklor Dergisi, Çev: Ahmet Aslan, 9(67): (153- 159).
• HUİZİNGA, Johan (2006). Homo Ludens – Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme, M. A. Kılıçbay (Çev.), 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (orijinal yayın tarihi: 1938).
• LEVER, Janet (1978). Sex Dıfferences In The Complexıty Of Chıldren's Play Sociological Review, 43: (471-483). Northwestern University American
• MİLLER, H. Patricia (2008). Gelişim Psikolojisi Kuramları, Z. Gültekin (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
• NICOLOPOULOU, A. (2004). Oyun, Bilişsel Gelişim ve Toplumsal Dünya: Piaget, Vygotsky ve Sonrası. M.T. Bağlı (çev.). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 37.2: (137-164).
• OĞUZ, Öcal ve Petek Ersoy (2005). Türkiye’de 2004 Yılında Yaşayan Geleneksel Çocuk Oyunları, No:4. Ankara: Gazi Üniv. THBMER Yayını.
• ÖZBAKIR, İbrahim (2009). “Geleneksel Türk Çocuk Oyunlarında Fonksiynel Oyuncu “Ebe””, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6): (481- 492).
• ÖZDEMİR, Nebi (2006). Türk Çocuk Oyunları, 1. Baskı. I. Ve II. Cilt. Ankara: Akçağ Yayıncılık.
• PELLEGRİNİ, D. A. Ve D. F. Bjorklund, (1998). Applied Child Study- A Developmental Approach, 3 rd Edition. London: IEA Publishers.
• TELMAN, Nursel ve Anıl Adanalı (2009). Başarıya Giden Yol Oyundan Geçer- İş’te Oyun- Çalışma Hayatında Zihinsel ve Bedensel Becerileri Geliştirmeye Yönelik Oyunlar, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• TERR, Lenore (2000). Sevgi ve Çalışmanın Ötesinde Oyun Yetişkinler İçin Neden İhtiyaçtır, M. Köseoğlu (çev.), 1. basım, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• TEZCAN, Mahmut (1993). Boş Zamanlar Sosyolojisi, Ankara: Ankara Üniv. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları- No: 174.
• VERENIKINA, I., P. Harris ve P. Lysaght. (2003). Child’s Play: Computer Games, Theories of Play and Children’s Development, Australian Computer Society.
• BAŞAL, Handan Asûde, (2007). "Geçmiş Yıllarda Türkiye’de Çocuklar Tarafından Oynanan Çocuk Oyunları", Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XX (2).
• DEMİR, Necati, (2008). “Sözlü Türk Kültürünün Boyutları ve İşlevleri”, I. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri, Isparta.
• TDK, (2005). Türkçe Sözlük, 10. Baskı, Ankara. http://www.tdk.gov.tr/ index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.51ac94 ec0c1508.00605999