Çanakkale Muharebe Meydanlarından İstanbul Hastanelerine:Sağlık Hizmetleri

Year 2012, Issue: 15, 91 - 113, 01.06.2012

Lokman Erdemir

Abstract

Çanakkale Muharebelerinin, sene-i devriyelerinde milletimizin kaderinde önemli bir yeri olduğunun belirtilmesi veya askerlerin cesaret ve kahramanlığı ile ilgili bazı hususların yeniden hatırlatılması bugüne kadar uygulana gelen bir teamül olmuştur. Hâlbuki cephede başarı ya da başarısızlık, birliklerin lojistik hizmetlerinin yerine getirilmesi ile de orantılıdır. Bu hizmetlerden biri de sağlıktır. Zira muharebeler sırasında yaralıların öncelikli olarak sargı mahallerine, oralardan ise seyyar, menzil veya çevre illerdeki hastanelere bir an önce nakli gerekmiştir. Bu hizmetlerin, askerin moral ve motivasyonu üzerindeki müspet tesiri ise asla inkâr edilemeyecek bir husustur. Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’na fiilen katılmadan önce ilan ettiği seferberlik sonrası hemen hazırlıklara başlamış, cephede sağlık birimleri oluştururken cephe gerisinde de muhtemel yaralı ve hasta nakilleri için tedbirler alınmıştır. İstanbul’da bu amaçla kullanılacak resmi kurumlar belirlenmiş, bu hizmetlerin ifası için planlar da yapılmıştır. Mevcut hastanelerin kapasitelerinin artırılması hususları ile açılacak yeni hastanelerin yönetimi ve ihtiyaçlarının karşılanması unutulmamıştır

Keywords

Tıp Tarihi, Sağlık, Hastaneler, I. Dünya Savaşı, Çanakkale Savaşı

FROM THE BATTLEGROUNDS OF ÇANAKKALE TO THE HOSPİTALS OF ISTANBUL: HEALTH SERVICES

Abstract

To show that the battles at Çanakkale take an important place in the fate of our people or in other words to bring again to attention some general aspects on their anniversary is a task that until today falls to those who focus on military and political topics. Success or failure of the fighting units is linked to the supply of logistical services. One of these services is the health service. During battles the wounded first of all need to be transported from the firing line to the bandage places in the back and then need to be conveyed as soon as possible from there to the hospitals in the ambulant, way station or region It is an undeniable fact that these services have a positive effect on the morale and motivation of the soldiers. During the battles at Çanakkale this aspect was not neglected. When the government announced mobilisation it also began with preparations for the health service. In this context front-line health service units were formed and measures were taken concerning the transport behind the front of soldiers who might be wounded or become ill. The paper will be based on Ottoman archival documents and on the recollections of persons who found themselves in these services either as representatives of the press or as active participants

Keywords

Medical History, Health, Hospitals, World War I, Çanakkale Wa