HASTANELERİN TARİHSEL GELİŞİMİ

Yıl 2017, Sayı: 27, 7 - 21, 31.07.2017

Sevil Aslan Ramazan Erdem

Öz

Bu makalenin amacı, hastanelerin kuruluşunu ve tarihsel süreç içerisindeki gelişimini incelemektir. Hastanelerin, ortaya çıkışı tıbbın doğuşundan sonra gerçekleşmiş ve günümüze kadarki gelişimi tıbbın gelişimiyle paralellik göstermiştir. Bundan dolayı çalışma içerisinde öncelikle Dünya’da ve Türkiye’de tıbbın ve sağlık hizmetlerinin tarihsel süreci incelenmiştir. Daha sonra, hastanelerin/kliniklerin ortaya çıkış nedenleri ve gelişim aşamaları aktarılmaya çalışılmıştır. Son olarak, Türkiye’de hastanelerin kuruluşuna, sağlık sisteminin değişimine ve hastanelerin gelişimine değinilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda sağlık sisteminin gelişim süreci ve işleyişinin kıtadan kıtaya, bölgeden bölgeye ve hatta ülkeden ülkeye farklılık gösterdiği görülmüştür. Buna bağlı olarak hastanelerin (kliniklerin) de kuruluş yerleri, işleyiş şekilleri, kullanım amaçları ve gelişim süreçleri bakımından bölgelere ve ülkelere göre farklılık gösterdiği görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Hastane, Tıp, sağlık merkezleri, tedavi

Kaynakça

• KAYNAKÇA Acıduman, A. (2010), Darüşşifalar Bağlamında Kitabeler, Vakıf Kayıtları ve Tıp Tarihi Açısından Önemleri-Anadolu Selçuklu Darüşşifaları Özelinde, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 63(1): 9-15. Akdağ, R., (2012), Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011), Sağlık Bakanlığı. Akdur, R. (2008), Cumhuriyetten Günümüze Türkiye'de Sağlık, 12 Ulusal Halk Sağlığı Kongresi 21-25 Ekim, Ankara. Aktan, C.C., Sağlık Bakanlığı Organizasyon ve Yönetiminde Yaşanan Sorunlar ve Mevcut Durum Analizi, http://www.canaktan.org/ekonomi/saglik-degisim-caginda/anasayfa-saglikek.htm, Erişim Tarihi: 22.03.2015. Aslan, R. (2011), Erenköy Hastanesi ve Troia Kazıları, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 10-1(1): 87-94. Ateş, M., (2012) Sağlık İşletmeciliği, Beta Yayınları, İstanbul. Cantay, G. (1992), Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Darüşşifaları, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, 61, Ankara. Casey, E.S. (1987), The Place of Space in The Bırth of The Clinic, The Journal of Medicine and Philosophy, (12): 351-356. Çavdar, N. ve Karcı, E. (2014), XIX. Yüzyıl Osmanlı Sağlık Teşkilatlanması’na Dair Bibliyografik Bir Deneme, International Sevil ASLAN – Ramazan ERDEM Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(4): 255-286. Doğan, S. ve Sezgin, F. (2012), Bergama’nın Tıp Tarihindeki Öneminden Türkiye Ne Kadar Haberdar?, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2): 271-279. Erkoç, Ş., Kardeş, F. ve Artvinli, F. (2011), Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Kısa Tarihi, Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, (25) (Özel Sayı): 1-12. Evans, D.B., Tandon, A., Murray, C.JL. ve Lauer, J.A., (2000), The Comparative Efficiency of National Health Systems in Producing Health: An Analysis of 191 Countries (GPE Discussion Paper Series, No. 29), EIP/GPE/EQC Genova: World Health Organization. Foucault, M.. (2006), Deliliğin Tarihi: Akıl ve Akıl Bozukluğu: Klasik Çağda, 2. Baskı, Çeviren Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitapevi. Foucault, M, (1963), Kliniğin Doğuşu, Çeviren: İnci Malak Uysal, 2006, 2. Baskı, Epos Yayınları, Ankara. Gedik, S. (2009), Tarihi Hastanelerin Unutulmuş Hikayeleri, Novartis Kitap Basın Bülteni, Editörler: Zehra Tonbul ve Özgün Forta. Godiwalla, Y.H., Batra, H.C., Johnson, J. A. and Charleston, C., (1997), Managing hospitals in dynamic environments, International Journal of Health Care Quality Assurance, 10(5): 202-207. Güntöre, S.Ö. (2005), Tıp ve Felsefe, Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul. Humphreys, C. (2001),Waiting for the Last Summons: the Establishment of the First Hospices in England 1878–1914, Mortality, 6(2): 146-165. Illich, I. (1981), Sağlığın Gaspı, Penguin Books, Çeviren: Süha Sertabiboğlu, 2014, 3. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Kavuncubaşı, Ş. ve Yıldırım, S. (2012), Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, Siyasal Yayınevi, 3. Baskı, Ankara. Kılıç, A. (2012), Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Şefkat Abideleri Şifahaneler, MedikalPark Hastaneler Grubu Yayını, İstanbul. Mann Wall, B. (1998), History of Hospitals, http://www.nursing.upenn.edu/nhhc/ Welcome%20Page%20Content/History%20of%20Hospitals.pdf, Erişim Tarihi: 22.03.2015. Naranjo-Gil, D. and Hartmann, F., (2007), How CEOs Use Management Information Systems for Strategy Implementation in Hospitals, Health Policy, 81: 29–41. Hastanelerin Tarihsel Gelişimi Nasuhioğlu, İ. (1974), Tıp Tarihine Kısa bir Bakış, Diyarbakır Tıp Fakültesi Yayınları No: 9, Ayyıldız Matbaası A.Ş. Ankara. Özgener, Ş. ve Küçük, F. (2008), Hastanelerde Modern Yönetim Felsefesinin Verimliliğe Etkisi: Gevher Nesibe Hastanesinde Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20, ss: 543-560. Songur, H. ve Saygın, T. (2014), Şifahaneden Hastaneye: Sağlık Kuruluşlarının Değişimine Genel Bir Bakış, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19): 199-212. Sur, H, Dünyada Sağlık Hizmetlerinin Geçmişi ve Gelişimi, www.merih.net/m1/ whaysur12.htm, Erişim Tarihi: 19.03.2015. Tengilimoğlu, D., Işık, O. ve Akbolat, M. (2009), Sağlık İşletmeleri Yönetimi, Nobel Yayınevi, 1. Basım, Ankara. Turner, B.S. (2007) Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi, Çeviren: Ümit Tatlıcan, 2011, 1. Basım, Sentez Yayıncılık, Bursa. Yavuz, Y. (1988), Batılılaşma Döneminde Osmanlı Sağlık Kuruluşları, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 8(2): 123. Yıldırım, H.H. (2013), Türkiye Sağlık Sistemi: Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu, Sağlık-Sen Yayınları–21, Mattek Matbaacılık, Ankara. Yıldırım, N. (1994), Hastaneler, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt IV, İstanbul. http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-334/bakanlarimiz.html, Erişim Tarihi: 03.04.2015. http://www.tkhk.gov.tr/DB/6/766_DB_6_kamu-hastane-birliklerine-bagli-hastanelerin-yatak-sayilari-rol-tanimlari-ve-listeleri-sunum-rehberi, Erişim Tarihi: 10.04.2015.