BELÇİKA ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDAKİ MORAL DERSLERİNİN DİN EĞİTİMİ AÇISINDAN TEORİK BİR ANALİZİ

Yıl 2018, Sayı: 31, 234 - 274, 30.06.2018

Abdulhalim İnam

Öz

Toplumsal
yaşayışın ahenkle yürümesindeki en önemli etmenlerden biri kuşkusuz ahlaktır. İnsanlar,
beşeri düzende yaşarken ahlaki kurallara uyarak ilişkilerini düzenlemektedir.
Bu kuralların bir bölümünün kökeninin dini, bazılarının ise toplumun gelenek,
görenek ve kültüründen beslenerek oluştuğu söylenmektedir. Bu makalede çok
kültürlü bir toplum olan Belçika’daki ortaöğretim kurumlarında din dersi
eğitimi almayan öğrencilere sunulan, toplumsal temelli moral (Ahlak)
derslerinin içeriği araştırılmakta; kullanılan materyaller analiz edilmektedir.
Bu çalışma bir literatür incelemesinden ziyade literatür ışığında ilgili çalışmaların
incelenmesi ve bu alanda yapılan derslerin sınıf
ortamında gözlemlenmesi, öğretmen ve öğrencilerle yapılan görüşmeler, müfredatın
amaç ve ünite içeriklerinin analiz edilerek avantaj ve dezavantajlarının
tespitinden oluşmaktadır. Çalışmada, 
ilkokul, ortaokul ve lisedeki ahlak derslerinin içeriği bir örnek olması
bakımından paylaşılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Ahlak Dersleri, Din eğitimi, Müfredat, Belçika

Kaynakça

• A. Clausse, « Qu’est-ce que l’éducation ? », in Socialisme, I, 1954.
• Ahmet Arslan, Felsefeye Giriş, Vadi yayınları, 2. Baskı, Ankara. 1996.
• Ahmet Cevizci, Felsefe Sözlüğü, Paradigma, İstanbul, 2010.
• André Tihon, Christianisme et société : approches historiques, recueil d’articles, éd. Facultés universitaires, Saint-Louis, Bruxelles, 2000
• Anne Van Haecht, L’enseignement rénové, de l’origine à l’éclipse, éd. ULB, Bruxelles, 1985
• Aristoteles, Nikomakhos’a Etik, Çev. Zeki Özcan, Sentez Yay., İstanbul, 2014.
• Ayşe Sıdıka Oktay, Kınalızâde Ali Efendi ve Ahlâk-ı Alâi, İz Yayıncılık, 2011.
• Cafer Sadık Yaran, Ahlak ve Etik, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2010.
• Caroline Sägesser ,Cultes et Laicite, Courrier Hebdomadaire Du CRİSP, Bruxelles, 2011.
• Caroline Sägesser, , Les Cours de Religion et de Morale dans L'enseignement Obligatoire, Courrier Hebdomadaire Du CRİSP, Bruxelles, 2012.
• Els Witte, Jan De Groof, Jeffrey Thyssen, Het schoolpact van 1958, éd. VUB press, Brussel, 1999.
• Ethique et Travail Social, Brigitte Bouquet, Dunod, 2003.
• Fransızca Fono Modern Sözlük, Fono Yayınları. İstanbul, 2002.
• Gerard Fourrez, Pour Une Ethique De l’enseignement Des Sciences, Vie Ouvriere,1985.
• Herve, La Hasquin, Renaissance du Livre, Bruxelles, 1978.
• İsmail Fenni Ertuğrul, Lûgatçe-i Felsefe, Yay. Haz., Recep Alpyağıl, Çizgi Kitapevi, Konya, 2015
• Jan De Groof, Liberté de choix en ce qui concerne l’enseignement d’une religion et de la morale non confessionnelle en Belgique - perspectives historiques de la relation Église-État, in Religious Education in Public Schools: Study of Comparative Law, publié par José Luis Martínez López-Muñiz, Jan De Groof, Gracienne Lauwers, éd.Springer, Dordrecht, 2000
• Jean Leclercq-Paulissen, Les grands combats : l’émancipation politique et la guerre scolaire en Belgique, in H. Hasquin, Histoire de la laïcité, éd. La Renais- sance du Livre, Bruxelles, 1979
• Kemal GÖZ, ‘‘Çevre Ahlakı ve İnsan,’’ Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(1)2011.
• La methode 6 ethique, Edgar Morin, seuil, 2004.
• Leclercq, Jean, Morale et Religions a L’ecole, Presses Universitaires de Louvain, Louvain, 2015.
• Lory (Jacques). Libéralisme et instruction primaire, 1842-1879, Introduction à l’étude de la lutte scolaire en Belgique, éd. UCL, 1979
• Louis Alvin (éd. Par), Discussion de la loi sur l’instruction primaire, imprimerie Th. Lesigne - Meurant, Bruxelles 1843
• Louis Gerard Jean, Sociologie de l ethique, logiques sociales l Harmattan, 1991.
• M. Van Den Wingaert, Ontstaan en stichting van de PSC - CVP, Antwerpen-Ams- terdam, De Nederlandse Boekhandel, 1976.
• Madeleine Braekman, L’enseignement Religieux Scolaire en Belgique: Quels Problèmes?
• Mustafa Çağırıcı, Gazzâlî’ye göre İslam Ahlâkı, İstanbul, 1982.
• Mustafa Çağırıcı, İslam Düşüncesinde Ahlâk, İstanbul, 1989.
• Ouvrage collectif, La défense de l’école publique avant 1914, éd. Ligue de l’En- seignement et de l’Éducation permanente, Bruxelles, 1986.
• Patrick Hullebroeck, Histoire des cours de morale dans l’enseignement officiel De la naissance de la Belgique au Pacte scolaire (1830 - 1959), Ligue de L’enseignement et de L’education Permanente, Bruxelles, 2016.
• Pol Defosse, Dictionnaire historique de la laïcité en Belgique, éd. Luc Pire, Bruxelles, 2005
• Programme De Morale Pour les Troıs Cycles, 2005.
• Quel Avenir?, Institut Calvin, Bruxelles, 1997.
• Recep Kılıç, Ahlakın Dini Temeli, TDV Yayınları, Ankara, 1992.
• Roger Desmed, À propos du mémoire de la loge des Amis Philanthropes sur l’en- seignement primaire obligatoire et laïque (1859-1860), in revue belge de philolo- gie et d’histoire, volume 53, n°2, 1975, p. 357-401.
• Taha Eğri - Sunar, Lütfi, “Türkiye’ İş Ahlakı Çalışmaları: Mevcut Durumlar ve Yönelimler”, İş Ahlakı Dergisi, Mayıs, 2010.
• Zehra Turan, “Moral (Ahlak )Derslerinin Bir Unsuru Olarak Değerler Eğitimi Uygulamaları: Belçika Örneği’’Zeki Salih Zengin, “İslamda Ahlak ve Etik”, ULİSA BÜLTEN, 2016.
• http://www.academia.edu/20118477/Moral_Ahlak_Derslerinin_Bir_Unsuru_Olarak_Değerler_Eğitimi_Uygulamaları_Belçika_Örneği, 11.02.2018.
• http://www.ulb.ac.be/cal/mouvement/cal/convention/15.oct.2005_textes/rapportatelier-7pdf) 18.03.2018.
• http://www.o-re-la.org/index.php/analyses/item/2102-la-frequentation-des-cours-de-religion-et-de-morale-dans-l-enseignement-francophone-en-belgique, 16.05.2018.www.lalibre.be/Actu/belgique les cours-de-religion-ou-de-morale-sont-facult.be 16.05.2018
• http://www.o-re-la.org/index.php/actualites/item/2099-revue-de-presse-20-décembre 16.05.2018.http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/252.pdf, 13.05.2018.