Şiî-İmâmiyye mezhebinin en önemli inançlarından biri olarak gaybet düşüncesi, on ikinci imam olarak kabul edilen Muhammed b. Hasan el-Mehdî el-Muntazar’ın babasının vefatı sonrası bir mahzene girerek gözlerden kaybolması ve kıyamete yakın bir süreçte yeryüzüne geri döneceği şeklindeki inancı ifade etmektedir. Bu iddianın ortaya atılması ile başlayan süreçte bu inancın toplum nezdinde benimsetilmesi ve muhaliflere karşı savunulması amacıyla çeşitli teşebbüsler olmuştur. Bu teşebbüslerden ilki ayet, hadis ve ahbar üzerinden bir temellendirme yaparak gaybeti savunan Ahbari ekoldür. Diğeri ise Şeyh Müfîd ile başlayan Usûlî ekolün öncülüğünü yaptığı akli izahlar ile konuyu ele alan tavırdır. Her iki ekolün gaybeti izah ederken kullandığı argümanların bir değerlendirmesini sunmak için başvurduğumuz eserler neticesinde, gaybet inancının her iki ekolde de temel bazı meseleler üzerinden ortaya konduğu anlaşılmıştır. İmamın doğumu, gaybetin nedeni, gaybetin süresi, imamın uzun yaşaması, gaybetteki imamın faydası ve imamın zuhuru gibi meseleler hakkında Ahbârîler nakilleri öncelemişler, Usûlîler ise bu meseleleri aklen izah etmeye çalışmışlardır. Ancak her iki ekolün de zaman zaman akla ve nakle başvurmak suretiyle benzer bir tavır takındığı görülmüştür. Ahbârî ekolün önemli aklî yorumlarda bulunması; rasyonel argümanların öne çıktığı Usûlî ekolün ise bazı meselelerin izahında nakle ağırlık vermiş olması ise önemlidir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Issue: 41 |
Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences take part in national and international indices such as Akademia Social Sciences Index (ASOS), Business Source Corporate Plus (EBSCO), Scientific Indexing Services (SIS), Turkish Education İndex (TEİ), Directory of Research Journals Indexing (DRJI), Akademic Resource İndex (ResearchBib), Journal Factor, CiteFactor, Information Matrix for the Analysis of Journals (MİAR), Index Copernicus (IC), Social Sciences Citation Index (SOBİAD).