KUTADGU BİLİG’DE YÖNETİM DÜŞÜNCESİ

Yıl 2024, Sayı: 48, 39 - 65, 30.04.2024

Ayça Beyoğlu

https://doi.org/10.61904/sbe.1323259

Öz

Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınan Kutadgu Bilig, yazılı Türk kültür mirasının en eski örneklerinden biridir. Tarihte, Türk devletlerinin başarılı bir yönetim geleneğine sahip oldukları bilinmektedir. Kutadgu Bilig’de birey, bilgi, ahlak ve adalet değerlerinin Türk devlet yönetimindeki önemi en güzel şekilde ifade edilmektedir. Kutadgu Bilig’in yönetenler ile yönetilenler arasındaki ilişkilerin nasıl şekillenmesi gerektiğine yönelik çıkarımları, modern yönetim dünyasındaki ilkelerin doğuşu niteliğinde izler taşıyan bir rehber niteliğindedir. Bu sebeple eserin günümüz şartlarında tartışılması önem taşımaktadır. Bu çalışma, eserin, yönetim dünyasının geleceğine yönelik mesajlarına dikkat çekmek ve Kutadgu Bilig’in 21. yüzyıl şartlarında yeniden tartışılması amacını taşımaktadır. Makalede, Yusuf’un kamu yönetimine dair ileri sürdüğü görüş ve öneriler kamu yönetimi disiplininin tarihsel gelişimi içerisinde yer alan tartışmalar dâhilinde sorgulanmaktır. Kutadgu Bilig’de yönetime dair olarak ileri sürülen görüş ve önerilerin yaklaşık bir asır sonrasında bile geçerlilikleri farklı adlandırmalar ve teoriler altında tartışılan değerler olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

KUTADGU BİLİG, YÖNETİM, KAMU YÖNETİMİ, YUSUF HAS HACİB, KAMU YÖNETİMİ DİSİPLİNİ

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Abadan, N. (1959). Bürokrasi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 92-74.
• Açık, T. (2016). Kutadgu Bilig’de Devlet Yönetimi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 419-438.
• Adalıoğlu, H. H. (2016). Bir Siyasetname Olarak Kutadgu Bilig. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 237-253.
• Akçakaya, M. (2016). Weber’in Bürokrasi Kuramının Bugünü ve Geleceği, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı Aralık 2016, 275-295.
• Aldemir, C., Ataol, A. ve Budak, G. (1998). Personel Yönetimi. Barış Yayınları.
• Arat, R. R. (2006). Kutadgu Bilig. Kabalcı Yayınevi.
• Arslan, M. (1987). Kutadgu Bilig’deki Toplum ve Devlet Anlayışı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Başer, S. (2006). Kutadgu Bilig’de Kut ve Töre. Sakarya Valiliği Yayınları.
• Beyoğlu, A. (2022). Kamu Yönetiminde Etkinlik ve Etkililik Çerçevesinde Örgütsel Verimlilik: Trakya Üniversitesi Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Çağbayır, Y. (2016). Kutadgu Bilig. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Çığman, Z. M. (2018). Kutadgu Bilig’de Savunulan Hakimiyet Anlayışı Ne Kadar Çağdaş?. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 3 (5), 63-81.
• Demirel, D. (2014). Kutadgu Bilig’de Devlet Yönetimi, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6 (1), 55-61.
• Dilaçar, A. (1988). Kutadgu Bilig İncelemesi. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Doğan, N. (2002). Kutadgu Bilig’in Devlet Felsefesi 1, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(12), 127-158.
• Eryılmaz, B. (2012). Kamu Yönetimi. Umuttepe Yayınları.
• Eryılmaz, B. (2013). Bürokrasi ve Siyaset, Bürokratik Devletten Etkin Yönetime, Alfa Yayınları.
• Feyzioğlu, N. (2010). Geçiş Döneminin Kutadgu Bilig’deki Yansımaları Üzerine Bir Değerlendirme, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (12), 151-165.
• Fodor, P. (1999). 15-17. Yüzyıl Osmanlı Hükümdar Aynalarında Devlet ve Toplum, Kriz ve Reform. (E. Çoban, Çev.) Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih İncelemeleri Dergisi, 281-302.
• Görüşük, L. (2015). Doğu ve Batı Medeniyetlerinin Devlet ve Siyaset Söylemleri, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 11 (43), 73-96.
• Gözler, K. (2000). Türk Anayasa Hukuku. Ekin Yayınevi.
• Güler, B. A. (2003). Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye, Praksis, 9, 93-116.
• Güler, B. A. ve Keskin, N. (2005). Devlet Reformunu Tarihten Çalışmak, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Tartışma Metinleri No:88.
• Gürkan, C. (2014). Modern Kamu Maliyesinin Oluşumu: Maliye Tarihine Alternatif Kuramsal Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 69 (1), 43-76.
• İnalcık, H. (1966). Kutadgu Bilig’de Türk ve İran Siyaset Nazariye ve Gelenekleri, Reşid Rahmeti Arat İçin, Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, Ankara, 259-271.
• Karahan, A. (1988). Türk Kültürü ve Edebiyatı. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınları.
• Köroğlu, Ö. T. (2010). Türkiye’de Personel Yönetiminden İnsan Kaynaklarına Geçişte Esneklik ve Memur Statüsü, Türk İdare Dergisi, 469, 139-164.
• Latham, E. (1953). Hierarchy and Hieratics. D. Waldo (Ed.), Ideas and Issues in Public Administration, (ss. 105-116). McGraw-Hill Book Company, New York.
• Mcnally, J. J. (2018). The Functions of the Executive, (Review of the Book by Chester I. Barnard), Academy of Management Learning and Education, 17 (1), 1-3.
• Mert, A. (2017). Kutadgu Bilig Nüshalarının Eskicilik Açısından Karşılaştırılması, Bilig, 80, 179-215.
• Mucuk, İ. (2003). Modern İşletmecilik. Türkmen Yayınevi.
• Özer, M. A. (2015). Yeni Kamu Yönetimi, Gazi Kitabevi.
• Portlakkaya, T. (2009). Bir Siyasetname Olarak Kutadgu Bilig’in Türk Devlet Yönetimindeki Yeri ve Önemi. (YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Saylı, H. ve Kızıldağ, D. (2007). Yönetsel Etik ve Yönetsel Etiğin Oluşmasında İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Analiz, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 231-251.
• Shafritz, J. ve Hyde, A. (2016). Kamu Yönetimi Klasikleri. (H. Akdoğan ve S. Altuntop, Çev.) Global Yayıncılık.