Hemşirelik Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine Yönelik Tutumlarının Meslek Seçimine Etkisinin Belirlenmesi

Yıl 2023, , 107 - 114, 16.08.2023

Berna Bayır , Beyza Nur Ay Hamza Özcihan

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1242705

Öz

Giriş: Toplumun hemşirelik mesleğine cinsiyetçi yaklaşımının o toplumda yetişen öğrencilerin görüşlerini ve öğrencilerin hemşirelik mesleğine uygunluklarını etkileyebileceği düşünülmektedir.
Amaç: Araştırmada hemşirelik bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlarının meslek seçimi üzerine etkisini belirlemek amaçlandı.
Yöntem: Kesitsel ve ilişki arayıcı tipte bir araştırmadır. Evreni hemşirelik bölümü öğrencileri oluşturdu. Araştırma örneklemini 226 öğrenci oluşturdu. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği, Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeğiyle toplandı. Verilerin analizinde tek yönlü varyans, korelasyon ve regresyon analizleri
kullanıldı.
Bulgular: Öğrencilerin %96’sı 18-25 yaş aralığında, %81,9’u çekirdek aile yapısına sahipti. Bu öğrencilerin sırasıyla 37,30 ± 3,83 ve 37,50 ± 3,59 ortalamaları ile en yüksek Eşitlikçi Cinsiyet Rolü alt boyutu ortalamasına sahip
olduğu belirlendi. Mesleki Uygunluk alt boyutunda en yüksek ortalamalar 6,82 ± 1,75 ile 18-25 yaş grubunda olan 7,11 ± 1,61 ile İç Anadolu Bölgesinde yaşayan öğrenciler aldı. Eşitlikçi cinsiyet rolü ile mesleki uygunluk alt boyutları arasında, Geleneksel Cinsiyet Rolü ile Yaşamsal Nedenler alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki belirlendi (p = 0,05). Aile türü değişkeninin ve mesleği isteyerek seçmenin, Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği üzerine etkisi olduğu bulundu (p = 0,05).
Sonuç: Aile türü değişkeninin ve mesleği isteyerek seçmenin mesleki uygunluk üzerine etkisi olduğu görüldü. Eşitlikçi Cinsiyet Rolü alt boyutu ile Mesleki Uygunluk, Geleneksel Cinsiyet Rolü ile Yaşamsal Nedenler alt boyutu arasında pozitif bir ilişki olduğu belirlendi. Bu doğrultuda toplumsal cinsiyet rollerinin hemşirelik mesleğine uygunluk üzerine etkisi olabileceği söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet rolü, hemşirelik eğitimi, halk sağlığı hemşireliği, meslek eğitimi, toplum sağlığı

Destekleyen Kurum

---

Proje Numarası

---

Determination of the Effect of Nursing Students' Attitudes Towards Gender Roles on Career Choice

Öz

Introduction: The society's sexist approach to the nursing profession may affect the views of students raised in that society and the suitability for the nursing profession.
Aim: The study aimed to determine the effect of nursing students' attitudes towards gender roles on their choice of profession.
Method: It is a cross-sectional and correlational study. The population was made up of nursing students. The sample constituted 226 students. Data were collected using Personal Information Form, Gender Roles Attitude Scale, and Nursing Career Choice Scale. Analyses were done using One-way variance, correlation, and regression
analyses.
Results: The students mostly (96%) were between the ages of 18-25 and 81.9% had a nuclear family structure. These students had the highest Egalitarian Gender Role sub-dimension mean of 37.30 ± 3.83 and 37.50 ± 3.59, respectively. In the sub-dimension of Vocational Suitability, the highest averages were found in the 18-25 age group
with 6.82 ± 1.75 and in students living in Central Anatolia Region with 7.11 ± 1.61. There was a significant relationship between Egalitarian Gender Role and Vocational Suitability sub-dimensions, and between Traditional Gender Role and Vital Reasons sub-dimensions (p = 0.05). Family type and choosing the profession willingly influenced the Scale of Vocational Choice in Nursing (p = 0.05).
Conclusion: Family type and voluntary choice of profession influenced occupational suitability. There was a positive relationship between the Egalitarian Gender Role and Occupational Congruence, and between the Traditional Gender Role and Survival Reasons sub-dimensions. Gender roles may affect on suitability for the nursing
profession.

Anahtar Kelimeler

Community health, gender role, nursing education, public health nursing, vocational education

Proje Numarası

---

Kaynakça

• Acar Savran, G. (2019). Beden emek tarih diyalektik bir feminizm için (2. bs). İstanbul: Kanat Kitap.
• Aktaş, S., Erkek, Z.Y., & Korkmaz, H. (2018). An examination of the attitudes of midwives and nurses towards gender roles and the influencing factors. Journal of Human Sciences, 15(2), 823-834. doi:10.14687/jhs.v15i2.5343
• Alkaya, S.A., Yaman, Ş., & Simones, J. (2018). Professional values and career choice of nursing students. Nursing Ethics, 25(2), 243-252. doi:10.1177/0969733017707007.
• Aydın Özkan, S., & Küçükkelepçe, D.S. (2019). Do university students personality traits affect their attitudes towards gender roles? Perspectives in Psychiatric Care, 55(4), 562-569. doi: 10.1111/ppc.12375.
• Başar, F., & Demirci, N. (2018). Attitudes of nursing students toward gender roles: A cross-sectional study. Contemporary Nurse, 54(3), 333–344. doi: 10.1080/10376178.2018.1504623
• Bölükbaş, N. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen faktörler. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 1(1),10-17.
• Hemşirelik Kanunu (1954, 25 Şubat). Resmî Gazete (Sayı: 8647). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.6283.pdf
• Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2007, 2 Mayıs ). Resmî Gazete (Sayı: 26510). Erişim adresi (30.06.2021): https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm
• International Council of Nurses (ICN). (2002). Nursing Definitions; Definition of Nursing. : Erişim adresi (30.06.2021): https://www.icn.ch/
• Kahraman, A.B., Ozansoy Tunçdemir, N. ve Özcan, A. (2015). Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
• Kırağ, N. (2015). Hemşirelik mesleğinin seçiminde ilişkili olan faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 226-231.
• Kızılkaya Beji, N., & Murat, M. (2022). University students’ attitudes toward gender roles and infertility: A descriptive and correlational study. Perspectives in Psychiatric Care, 58(4), 2601-2611. doi: 10.1111/ ppc.13100.
• Liminana-Gras, R.M., Sanchez-Lopez, M.P., Román, A.I.S.S., & Corbalan-Berna, F. J. (2013). Health and gender in female-dominated occupations: The case of male nurses. The Journal of Men’s Studies, 21(2), 135-148.
• Manganaro, L.L., & Alozie, N.O. (2011). Gender role attitudes: Who supports expanded rights for women in Afghanistan? Sex Roles, 64, 516–529. doi: 10.1007/s11199-011-9931-6
• Önler, E., ve Saraçoğlu G.V. (2010). Hemşirelikte meslek seçiminin güvenirlilik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 3(2),78-85.
• Özdemir, F.K., ve Şahin, Z.A. (2016). Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (1), 28-32.
• Pekel, E. (2019). Toplumsal cinsiyet rolleri ve kadının çalışma hayatındaki konumu. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 30-39.
• Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu (1995). İnsan Hakları Belgeleri Birleşmiş Milletler Pekin deklerasyonu. Erişim adresi (30.06.2021): https://www.ihd.org.tr/birlesmis-milletler-pekin-deklarasyonu/
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (TDK) (2023). Cinsiyet. Erişim adresi (04.03.2023): https://sozluk.gov.tr/
• Zeren, F., ve Köşgeroğlu, N. (2020). Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin hemşirelik mesleğine yansımaları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(3), 293-299. doi: 10.37989/gumussagbil.734808
• Zeyneloğlu, S., & Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric properties gender roles attitude scale. Hacettepe University Journal of Education, 40, 409-420.
• Zysberg, L., & Berry, D. (2005). Gender and students’ vocational choices in entering the field of nursing. Nursing Outlook, 53(4), 193-198. doi: 10.1016/j.outlook.2005.05.001