Covid-19 Pandemi Sürecinin Yetişkin Bireylerde Uyku Kalitesi Üzerine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 3, 133 - 140, 17.12.2022

Nazike Duruk , Ferzan Kalaycı

https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1185414

Öz

Giriş: Uyku, organizmanın çevre ile iletişiminin geçici, kısmi ve periyodik olarak kaybolması ile oluşan fizyolojik bir süreçtir. Uyku gereksinimi yaş, cinsiyet, hastalık, fiziksel aktivite, emosyonel durum, ilaçlar, çevre ve alkol kullanımı gibi faktörlerden etkilenmektedir. Beklenmedik olayların yaşandığı süreçler (bulaşıcı hastalık, yangın, deprem vb.) kaygı ve korku yaratarak uyku kalitesini etkileyen diğer unsurlardandır. Uyku kalitesini etkileyen bu tarz durumların bireylerin günlük yaşantısında zorluklarla karşılaşmasına neden olmaktadır.

Amaç: Araştırmada Covid-19 pandemi sürecinin yetişkin bireylerde uyku kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırma kesitsel ve tanımlayıcı düzende yapılmıştır. Veriler online platformda Google Forms uygulaması ile toplanmıştır.

Bulgular: Veriler sorunlar ve çözümler olmak üzere 2 başlık altında kategorize edilmiştir. Sorunlar başlığında psikolojik ve ekonomik sorunların uyku kalitesini etkilediğinden bahsedilirken, çözümler başlığında uyku sorununa çözüm bulunamadığı ya da geleneksel yöntemlerin (sıcak duş, bitki çayı tüketimi vb.) kullanıldığına ilişkin ifadeler yer almaktadır.

Sonuç: Araştırmada, bireylerin Covid-19 pandemi sürecinin yarattığı kaygı ve ekonomik sorunlar nedeniyle uyku kalitesinin etkilendiği ve uyku sorununa çözüm bulamadığı ya da geleneksel yöntemleri kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

covid-19 virüsü, uyku, uyku kalitesi

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum ya da kuruluştan destek alınmamıştır.

Proje Numarası

proje kapsamında yapılmamıştır.

Teşekkür

Araştırmamızda yer alan katılımcılara teşekkür ederiz

The Effect of Covid-19 Pandemic Process on the Sleep Quality of Adults

Öz

Introduction: Sleep is a physiological process that occurs with the temporary, partial, and periodic loss of the organism's communication with the environment. The need for sleep is affected by factors such as age, gender, illness, physical activity, emotional state, drugs, environment, and alcohol use. The processes in which unexpected events occur (infectious disease, fire, earthquake, etc.) are among the other factors that affect sleep quality by creating anxiety and fear. Such situations, which affect sleep quality, cause individuals to encounter difficulties in their daily lives.

Aim: The aim of the study was to evaluate the effect of the Covid-19 pandemic process on sleep quality in adult individuals.

Method: The research was conducted in a cross-sectional and descriptive order. The data was collected with the Google Forms application.

Results: The data were categorized under two headings: problems and solutions. In the title of problems, it was mentioned that psychological and economic problems affect sleep quality, while in the title of solutions, there were statements that no solution could be found to the sleep problem or that traditional methods (hot shower, herbal tea consumption, etc.) were used.

Conclusion: In the study, it was concluded that the sleep quality of the individuals was affected due to the anxiety and economic problems caused by the Covid-19 pandemic process, and could not find a solution to the sleep problem or used traditional methods.

Anahtar Kelimeler

Covid 19, sleep, sleep quality

Proje Numarası

proje kapsamında yapılmamıştır.

Kaynakça

• Aksu, N. T., ve Erdoğan, A. (2017). Akciğer rezeksiyonu yapılan hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Journal of Turkish Sleep Medicine, 4(2), 35-42.doi:10.4274/jtsm.76486
• Aktaş, H., Şaşmaz, C. T., Kılınçer, A., Mert, E., Gülbol, S., Külekçioğlu, D., ve Demirtaş, A. (2015). Yetişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi ile ilişkili faktörlerin araştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(2), 60-70.
• Alvaro, P. K., Roberts, R. M., & Harris, J. K. (2013). A systematic review assessing bidirectionality between sleep disturbances, anxiety, and depression. Sleep, 36(7), 1059-106. doi: 10.5665/sleep.2810
• Asmundson, G., & Taylor, S. (2020). Coronaphobia: Fear and the 2019-nCoV outbreak. Journal of Anxiety Disorders, 70, 102196. doi: 10.1016/j.janxdis.2020.102196
• Atalay, H. (2011). Comorbidity of insomnia detected by the Pittsburgh sleep quality index with anxiety, depression and personality disorders. The Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 48(1), 54–59.
• Aydın, A., Selvi, Y., ve Özdemir, P. G. (2013). Depresyon hastalarinda aleksitiminin bedensellestirme ve uyku kalitesi üzerine etkisi/the effect of alexithymia on somatization and sleep quality in patients with depression. Noro-Psikyatri Arsivi, 50(1), 65.
• Aysan, E., Karaköse, S., Zaybak, A., ve İsmailoğlu, E. G. (2014). Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 193-198. Erişim adresi (11.03.2020): https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46807/586974.
• Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J., & Zheng, J. (2020). The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in China. Psychiatry Research, 5(287), 112934. doi: 10.1016/j.psychres.2020.112934
• Çaykuş, E. T., ve Çaykuş, T. M. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 95-113.
• Demi̇r, Ü. (2020). The effect of COVID-19 pandemic on sleeping status. Journal of Surgery and Medicine, 4(5), 334-339. doi: 10.28982/josam.737088
• Gamaldo, C. E., Shaikh, A. K., & McArthur, J. C. (2012). The sleep-immunity relationship. Neurologic Clinics Journal, 30(4), 1313–1343. doi: 10.1016/j.ncl.2012.08.007
• Gökçay, B., ve Arda, B. (2013). Sleep and sleep medicine in the light of medical history-tıp tarihi açısından uyku ve uyku araştırmaları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 3, 70-78. Erişim adresi (17.03.2020): https://dergipark.org.tr/tr/pub/mutftd/issue/43163/52351.
• Hale, T., Angrist, N., Hale, A. J., Kira, B., Majumdar, S., Petherick, A., Phillips, T., Sridhar, D., Thompson, R. N., Webster, S., & Zhang, Y. (2021). Government responses and COVID-19 deaths: Global evidence across multiple pandemic waves. Plos One, 16(7), e0253116. doi: 10.1371/journal.pone.0253116
• Huan, L., He, M., Deng, X., Zhu, Y., & Niu, W. (2020). The relationship between sleep duration and all-cause mortality in the older people: an updated and dose-response meta-analysis. BMC Public Health, 20(1), 1179. doi: 10.1186/s12889-020-09275-3
• İyigün, G., Angın, E., Kırmızıgil, B., Öksüz, S., Özdil, A., ve Malkoç, M. (2017). Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesinin mental sağlık, fiziksel sağlık ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, 4(3), 125-133. Erişim adresi (11.10.2020): https://dergipark.org.tr/tr/pub/jetr/issue/41952/505544.
• Karadağ, M. (2007). Uyku bozuklukları sınıflaması (ICSD-2). Türkiye Klinikleri Akciğer Arşivi, 8(3), 88-91. Erişim adresi:(10.05.2020) https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-uyku-bozukluklari-siniflamasi-icsd-2-54774.html.
• Karadakovan, A. (2014). Bilinç durumunun tanılanması, yorumlanması ve bakımı. Nörolojik Bilimler Hemşireliği içinde (s.107-119). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.
• Karakaş, A., Gönültaş N., ve Okanlı, A. (2017). Vardiyalı çalışan hemşirelerde uyku kalitesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-26. Erişim adresi (13.04.2020): https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/296130.
• Kaynak, H., ve Ardıç, S. (2011). Uyku fizyolojisi ve hastalıkları. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Kabeloğlu, V., ve Gül, G. (2021). Covıd-19 salgını sırasında uyku kalitesi ve ilişkili sosyal ve psikolojik faktörlerin araştırılması. Journal of Turkish Sleep Medicine, 2, 97-104.
• Lee, A. J., & Lin, W. H. (2007). Association between sleep quality and physical fitness in female young adults. The Journal of Sports Medicine And Physical Fitness, 47(4), 462–467.
• Mayda, A., Kasap, H., Yıldırım, C., Yılmaz, M., Derdiyok, Ç., Ertan, D., ve Karakaya, H. (2012). 4-5-6. sınıf tıp fakültesi öğrencilerinde uyku bozukluğu sıklığı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/duzcesbed/issue/4840/66577#article_cite.
• Odriozola-González, P., Planchuelo-Gómez, Á., Irurtia, M.J., & de Luis-García, R. (2020). Psychological effects of the COVID-19 outbreak and lockdown among students and workers of a Spanish university. Psychiatry Research, 8(290), 113108. doi: 10.1016/j.psychres.2020.113108
• Öztürk, M. O., ve Uluşahin, A. (2004). Ruh sağlığı ve bozuklukları (10. bs). Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Papilla, İ., ve Acıoğlu, E. (2004). Obstrüktif uyku apne sendromu. Hipokrat Dergisi, 13, 387-391.
• Pıçak, R., İsmailoğulları, S., Mazıcıoğlu, M., Üstünbaş, H. B., ve Aksu, M. (2010). Birinci basamakta uyku bozukluklarına yaklaşım ve öneriler. Turkish Journal of Family Medicine And Primary Care, 4(3). Erişim adresi https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjfmpc/issue/45309/567746.
• Rajkumar, R. P. (2020). COVID-19 and mental health: A review of the existing literature. Asian Journal of Psychiatry, 52, 102066. DOİ: 10.1016/j.ajp.2020.102066.
• Ramsawh, H. J., Stein, M. B., Belik, S. L., Jacobi, F., & Sareen, J. (2009). Relationship of anxiety disorders, sleep quality, and functional impairment in a community sample. Journal of Psychiatric Research, 43(10), 926–933. doi: 10.1016/j.jpsychires.2009.01.009
• Rossi, A., Panzeri, A., Pietrabissa, G., Manzoni, G. M., Castelnuovo, G., ve Mannarini, S. (2020). The anxiety-buffer hypothesis in the time of covıd-19: when self-esteem protects from the ımpact of loneliness and fear on anxiety and depression. Frontiers in Psychology, 10(11), 2177 doi: 10.3389/fpsyg.2020.02177
• Üstün, Y., ve Çınar Yücel, Ş. (2011). Hemşirelerin uyku kalitesinin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 29-38.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S.,& Ho, R. C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research And Public Health, 17(5), 1729. doi: 10.3390/ijerph17051729
• Wu, K. K., Chan, S. K., & Ma, T. M. (2005). Posttraumatic stress, anxiety, and depression in survivors of severe acute respiratory syndrome (sars)”, Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 18(1), 39-42. doi: 10.1002/jts.20004
• Xiao, H., Zhang, Y., Kong, D., Li, S.,& Yang, N. (2020). The effects of social support on sleep quality of medical staff treating patients with coronavirus disease 2019 (Covıd-19) in january and february 2020 in China. Medical Science Monitor: International Medical Journal of Experimental and Clinical Research, 26, e923549. doi: 10.12659/MSM.923549
• Yılmaz, F., Hekimoğlu Tunç, D., ve İbişoğlu, Ş. (2022). Health literacy and health behaviors in the Covid-19 Pandemic. Health Sciences Quarterly, 2(3), 157-166.