İcadından Günümüze Portre Fotoğrafında “Yerel ve Global” Kimlik Kurgusu

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 20, 652 - 665, 31.12.2017

Ahmet Beyhan Özdemir , Pınar Boztepe Mutlu

https://doi.org/10.21602/sduarte.339189

Öz

İCADINDAN GÜNÜMÜZE PORTRE FOTOĞRAFINDA “YEREL VE GLOBAL” KİMLİK
KURGUSU*

LOCAL AND GLOBAL IDENTITY
CONSTRUCT IN PORTRAIT PHOTOGRAPHY SINCE ITS INVENTION

Öz    

Günümüzde sanatsal
üretimin yerel ve evrensel kodlarıyla beraber iktidarın küresel dağılımına bağlı
olduğu tartışmaları mevcuttur. Bireyci ve pragmatist bir çağın zorunlulukları,
‘kimlik ve temsil’ olgusunun eleştirel bir çerçevede tartışılmasını da
gerektirir. Öznel ya da sosyal, her türlü iletişim alanını etkileyen dil, uyum
ve temsil ilişkileri, çağımızın modern insanını tanımlayıcı nitelikler
kazandırmıştır.

Yerel ve global tarih
bilincinin insan trajedileri üzerine kurulu olduğunu düşündüğümüzde fotoğraf
sanatında iz bırakan belgesel fotoğrafçıların sistematik bir biçimde ürettiği
portreleri incelemek gerekir. Örneğin, Kuzey Amerika’nın son yerli kabilelerini
fotoğraflayan Edward S. Curtis’in (1868-1952) “kimliğin parçalanmasına” (yok
edilmesine) yönelik ifadesi etnografik ve antropolojik disiplin açısından
değerlendirilir. August Sander’in (1876-1964) 1920’lerde Alman insanının portre
fotoğraflarından oluşan “tipolojik” çalışması kimliğin oluşmasına kapı aralayan
bir bakışı temsil eder. “Yabancılaşma”nın temsilcilerinden Robert Frank (1924-)
“Amerikalılar” serisinde estetik arayışlarına bir kültürü dâhil ederken,
H.Cartier Bresson (1908-2004) “Avrupalılar” çalışmasında “kültürel değişimi”
ifade etmiştir. Bu makale günümüz dünyasında varoluş biçimi
haline gelen kimliğin globalize edilmesinin fotoğraf sanatı ve Portre Fotoğrafı
alanındaki karşılıklarını vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kimlik. Fotoğraf Sanatı. Portre Fotoğrafı. Fotoğraf Tarihi.

 

Abstract

 

Nowadays, it is argued that artistic production, along with its local
and universal codes, depends on the global distribution of power. In fact, this
individualistic and pragmatic era requires a critical approach in discussing identity and representation.  The relations between language, harmony and
representation, which affect all kinds of communication media, whether
subjective or social, define modern man.

Given that local and global history consciousness is based on human
tragedies, it becomes necessary to examine the portraits systematically
produced by documentary photographers who marked the art of photography. For
example, the works of Edward S. Curtis (1868-1952), who photographed the last
local tribes in North America and created an expression showing the
“deconstruction of identity” (destruction), are analyzed from an ethnographic
ad anthropological point of view. August Sander’s (1876- 1964) “typological”
work composed of portrait photographs of German people in the 1920s represents
an approach paving the way for identity construction.  Robert Frank (1924), who is one of the
representatives of “alienation”, involves a culture in his search for
aesthetics with his collection of photographs called “The Americans” while H. Cartier
Bresson (1908-2004) displays “cultural transformation” in his work “The
Europeans”. This
article highlights the equivalent aspects in
Photography Art and Portrait Photography, of
the globalization of identity which is still ongoing and has even turned into a
survival strategy in today’s world.

Keywords: İdentity. Photography Art. Portrait Photography. History of
Photography

---

* Bu çalışma, 9-10 Haziran 2015 tarihlerinde İstanbul’da
gerçekleştirilen ‘Contemphoto’ 15 II. International Visual Culture and
Contemporary Photography Conference, Urban Identities’ adlı konferansta sözlü
bildiri olarak İngilizce sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Fotoğraf Sanatı, Portre Fotoğrafı, Fotoğraf Tarihi

Kaynakça

• KAYNAKÇA Arozena, T. (2009) “Global Affects, İdentity Effects The Ghost İn The Machine, Thomas Ruff” Published in noviembre under Creative Commons license. Baudrillard, J. (1998).Kusursuz Cinayet, Çev: Necmettin Sevil. İstanbul: Ayrıntı. Boztepe, M. P. (2014). 1945 Sonrası Japon Fotoğrafını Oluşturan Etkenler, Master Thesis, İzmir DEU. Cadava, E. (2008). Işık Sözcükleri, Tarihin Fotografisi Üzerine Tezler. İstanbul:Metis. Coleman A.D. (1998). Light readings: A Photography Critic's Writings, 1968-1978. University Of New Mexico Press. Albuquerque . Exhibition Catalog (2011). The Truth is Not in the Mirror, Photography and Constructed İdentity. Haggerty Museum Of Art. Marquette University. Freund,G.(2006). Fotoğraf ve Toplum. Çev: Şule Demirkol. İstanbul: Sel Yayıncılık. Hall, S. (2003). Introduction: who needs identity? In S. Hall & P. du Gay (Eds.), Questions of Cultural İdentity London: Sage Publications. Morley, D.Robins, K. (2000). Kimlik Mekanları Çev: Emrehan Zeybekoğlu. İstanbul: Ayrıntı. Ozdemir, A.B. (1996). “Fotografik Dilyetisinin Evrimi Bağlamında Müdahale Sorunsalı” (PHD Thesis) DEU SBE. İzmir. Tumay, S. (2007). “Kimliğin Hiper Gerçek Boyutu ve Fotoğraf”. Yedi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi.İzmir.