Karaman’daki Tartan Konağında Bulunan Geleneksel Halılar

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 30, 1377 - 1402, 31.12.2022

Derya Konuk

https://doi.org/10.21602/sduarte.1174615

Cited By: 1

Öz

Dokuma, maddi kültürlerimizin güzel ve önemli bir kısmını içinde barındıran toplumların yaşam tarzlarını, görenek ve geleneklerini simgeleyen ve nesilden nesile aktarılan kültürel bir miras niteliğini taşımaktadır. Halılar gerek renkleri gerek teknikleri ve gerekse kullanılan motif ve anlamları ile dokunduğu yörenin estetik anlayışını, ekonomik ve kültürel yaşantısını, kişisel ve toplumsal değer yargılarını yansıtarak dokunduğu bölgeye göre farkındalık göstermektedir. Bu araştırmanın amacı; Karaman ilinde bulunan Tartan Konağı’nın içerisinde bulunan geleneksel dokumaları kayıt altına almak ve literatüre kazandırmaktır. Tartan Konağını 1861 yılında Tartanoğlu hacı Ahmet Ağa tarafından yaptırılmıştır. Selçuklu- Osmanlı mimari tarzının ve süslemelerinin tarzını taşıyan konak Çekül Vakfı tarafından onarılarak günümüze kazandırılması yönünden ilk adım atılmış ve Karaman İl Özel İdaresine 2005 yılında mirasçılarınca devredilmiş, iki yıl süren restorasyondan sonra 2007 yılında ziyaretçilere açılmıştır. Çalışmada 92 adet halı dokumaya ulaşılmış olup desen tekrarına düşmemek için çalışmaya 11 adet dokuma eklenmiştir. Dokumalar yerinde incelenerek gözlem fişleri oluşturulmuş olup, tasarım analizleri çalışmaya dahil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tartan Konağı, Geleneksel Dokumalar, Havlı Dokumalar, Motif, Tasarım

Kaynakça

• Akpınarlı, H. F.(2004). Kırım El Sanatlarının Dünü ve Bugünü. Ankara: AYK Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Aslanapa, O. , Durul Y. (1973). Selçuklu Halıları. İstanbul: Ak Yayınları.
• Aytaç A. (2000). Geleneksel Türk El Dokumacılığı Sanatı. Konya.
• Baykara, T. (1964). “Kökboya”, İ. Ü. Coğrafya Enstitüsü Dergisi, cilt 7, sayı 14, sayfa 221-226.
• Bayram, B. (1997). Meslek Yüksekokulları İçin El Dokusu Halıcılık. Kayseri:Erciyes Üniversitesi Basımevi.
• Boynukalın, İ.R. (2016). Tartan Konağı ve Tartan Ailesinin Kısa Tarihi. Karaman: Özkaracan Matbaacılık Cilt San. ve Tic. Ltd.Şti. Güdü, Ö, Özdemir S ve Bozak, D. (2015). “El Sanatları ve Turizm İlişkisi Çerçevesinde Türk Halı Dokumacılığının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesinde Yer Alan Örnekler Doğrultusunda Değerlendirilmesi.”Sakarya:14. Geleneksel Turizm Paneli. Sayfa 564-576.
• Tekçe, F. (1993). Pazırık Altaylarından Bir Halının Öyküsü. Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları,Sanat Tarihi Dizisi,64/5.
• Soysaldı, A. , H. Yarmacı. (2009). “Çanakkale İli Yenice İlçesi Köyleri Halılarının Kompozisyon ve Renk Şemaları”, Konya:II. Uluslararası Türk El Dokumaları (Tekstil) Kongresi ve Sanat Etkinlikleri. Sayfa 105-113.
• Yarmacı, H. , Başaran F.N. (2019). "Çanakkale İli Çan Halıları" Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 35, Sayfa 149-163.
• Görsel Kaynaklar Derya Konuk arşivinden (2021).