Ebru Sanatının Havlu ve Peştamal Yüzeyine Uygulanabilirliğinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 31, 340 - 356, 30.06.2023

Pelin Aykar , Reyhan Polat , Duygu İrem Can

https://doi.org/10.21602/sduarte.1262477

Öz

Geleneksel Türk sanatlarından biri olan ebru, kıvamlaştırıcı maddeler katılarak yoğunluğu artırılmış su yüzeyine serpilen boyalar sayesinde desen yapılması ve desen yapılmış yüzeyin üzerine bırakılan kağıda desenlerin aktarılması ile elde edilir. Desen oluşumunun yalnız uygulayıcıya değil, teknedeki suyun kıvamına, doymasına ve boyanın su yüzeyinde açılmasına bağlı olması sebebi ile desenin aynısının eldesi mümkün olmamaktadır. Bu özelliği, ebru sanatının kağıt dışındaki farklı malzemeler üzerine uygulanması konusunda da ilgiyi artmıştır. Çalışmada; ebru tekniğinin Türk dokuma tarihinin önemli bir unsuru olan havlu ve peştamal yüzeyleri üzerine uygulanması ile kültürel mirasın günümüz koşullarında yorumlanması hedeflenmiştir. Ebru sanatının ev tekstili alanında kullanılması amacı ile yapılan çalışmalar test sonuç raporları ile desteklenmiştir. Pamuk ipliği ile üretilmiş havlu ve peştamaller üzerinde gerçekleştirilen toprak boya ile akrilik boya denemeleri, laboratuvar sonuçları vesilesi ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

ebru sanatı, havlu, peştamal, dokuma, kültürel miras

Teşekkür

Hikmet Barutçugil

Kaynakça

• İmre, M. (2012). “Türk Havlusunun Avrupa Yolculuğu” , Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınları, Sayı 27, s.1-6.
• Türkyılmaz, T. A. (2021). Bursa’nın Tekstili, Fetihten Kurtuluşa (1326-1922), Bursa: Bursiad.
• Tozun, H. ve Uzunca, G. (2015). “Ebru Sanatının Tekstilde Kullanımı” , İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Malatya: İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Yayınları, Sayı 12, s.93-99.
• Barutçugil H. (2022). Hikmet Barutçugil ile Ebristan Ebru Evi’nde yapılan görüşme, İstanbul:16 Aralık. MEGEP. (2012). Tekstil Teknolojisi Renk Haslığı Testleri (Su İle), Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.