Moran Olasılık Matris Yöntemiyle Hazne Tasarımı: Yenidere Barajı Örneği

Year 2006, Volume: 10 Issue: 2, 255 - 261, 10.04.2009

Ü.G. Bacanlı A.C. Koç

Abstract

Akarsudan çevrilmesi gereken su, doğal akım miktarını aştığı zaman artan talep yüzeysel bir biriktirme haznesi ya da yeraltısuyu gibi başka bir su kaynağından sağlanabilir. Birçok durumda en uygun çözüm tek bir haznenin oluşturulmasıdır. Ancak ihtiyacın artması durumunda yeni hazneler ilave edilebilir. Bir akarsudan belirli bir ihtiyacı karşılamak üzere gerekli depolama hacmi, akımların büyüklüğüne ve değişkenliğine, ihtiyaca ve bu ihtiyacın karşılanmasındaki güvenilirlik derecesine bağlıdır. Biriktirme hazneleri tasarımında çok sayıda yöntem kullanılmaktadır. Sunulan çalışmada, DSİ tarafından planlanan 55 106 m3 hacimli bir baraj projesi nedeniyle, Yenidere alt havzası uygulama alanı olarak seçilmiş ve tek biriktirme haznesi için kapasiteverim– risk ilişkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, Büyük Menderes havzasında Yenidere çayı üzerinde bulunan EİE-Yenidere (7-83) akım gözlem istasyonunda gözlenmiş yıllık ortalama akım verileri kullanılarak, Moran olasılık matris yöntemi ile hazne kapasitesi hesaplanmış ve elde edilen sonuçlar Yenidere Barajının planlanan hazne kapasitesi ile karşılaştırılarak irdelenmiştir.

Keywords

Düşük akım hidrolojisi, Kritik dönem, Moran olasılık matris yöntemi, Hazne kapasitesi-verim-risk ilişkisi