BibTex RIS Cite

THE CONCEPT OF CUSTODY AND MIRACLE OF THE 14TH CENTURY RIFAÎ SHAIKH IBN AL-SARRAJ

Year 2013, Issue: 31, 89 - 107, 01.12.2013

Mehmet Necmettin Bardakçı Mehmet Saffet Sarıkaya Nejdet Gürkan

Abstract

In the Islamic sufism, the concept of custody and miracle has been developed differently from its beginning. There are some different viewpoints regarding the guardingship; some consider it acting as if seeing God as a requirement, while others require having extraordinary powers as a must for it. Some sufis consider living ethically within the framework of God’s orders and forbiddens as honouring of God. However, some pay attention to the extraordinary miracles. Because of the influence of folk beliefs, Ibn al-Sarrâj has an understanding of bringing the extraordinary events forward regarding custody and miracles

Keywords

Ibn al-Sarraj sufism custody miracle unseen information

References

  • BAĞDATLI İSMAİL PAŞA, Îzâh el-Meknûn fi’z-Zeyli Alâ Keşfi’z-Zunûn, İstanbul 1945.
  • BAĞDATLI İSMAİL PAŞA, Hediyyetü’l-Ârifîn Esmâu'l-Müellifîn ve Âsâru'l-Musannıfîn, Beyrut 1955.
  • BARDAKÇI, M. Necmettin, Sosyo-Kültürel Hayatta Tasavvuf, 2. Baskı, Rağbet Yayınları, İstanbul (2005).
  • BUHARİ, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhârî, I-VIII, İstanbul (1981).
  • BURSALI, Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, Matbaa-i Âmire İstanbul (1333 h.); tıpkıbasım, hazırlayan: M. Tatçı- C. Kurnaz, Ankara (2000).
  • el-CEVHERÎ, İsmail b. Hammad, es-Sıhah Tacü’l-Luga ve Sıhahi’lArabiyye, I-IV, Kahire (1982).
  • CÜRCÂNÎ, S. Şerif, Kitabu’t-Ta’rifat, Dâru’r-Reşâd, Kahire (1991).
  • EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. Eş’as, Sünenu Ebî Dâvûd, I-II, tahkik: K. Y. Hût, Daru’l-Cinân, Beyrut (1988).
  • GAZZÂLÎ, Ebû Hâmid Muhammed, İhyâu Ulûmı’d-Dîn, I-IV, Müessesetü’l-Halebî, Kahire (1957).
  • GÖLPINARLI, Abdülbaki, Menakıb-ı Hacı Bektaş-ı Velî Vilâyetnâme, İstanbul (1958), tıpkıbasım İnkilâp Kitabevi, İstanbul (1990).
  • HAKÎM TİRMİZÎ, M. b. Ali b. Hasan Nevâdiru’l-Usûl fi Marifeti Ehâdisi’r-Rasûl, I- II, tahkik: M. A. Atâ, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut (1992).
  • HAKÎM TİRMİZÎ, M. b. Ali b. Hasan, Hatmü’l-Evliyâ, tahkik: O. Yahya, Ma'hadü'l-Âdâbi'ş-Şarkıyye, Beyrut (1965).
  • HUCVİRÎ, Ali b. Osman Cüllâbî, Keşfu’l-Mahcûb, Hakikat Bilgisi, hazırlayan: S. Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul (1982) .
  • İBN FÂRİS, Ahmed b. Faris b. Zekeriyyâ, Mu’cemu Makâyısı’l-Luga, IVI, tahkik: A. M. Hârun, Dârü’l-Cil, Beyrut (1991).
  • İBN HACER eL-ASKALANÎ, ed-Dürerü’l-Kâmine fi A’yâni’l-Mieti’sSâmine, Beyrut 1931.
  • İBN HANBEL, Ahmed, Müsned, I-XXXV, 2. Baskı, thk. Ş.Arnavud vd., Müessesetü’r-Risale, Beyrut, (1999).
  • İBN KÂDİ ŞÜHBE, Ebu’s-Sıdk Takiyyüddin Ebu Bekir b. Ahmed, Tarihu İbn Kadı Şühbe, tahkik: Adnan Derviş, Dımaşk 1977-1994.
  • İBN MÂCE, Muhammed b. Yezid el-Kazvînî, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul (1992).
  • İBN MANZUR, M. b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânu’l-Arab, I-XV, Daru’s-Sadır, Beyrut (1970).
  • İBNÜ’L-ARABÎ, Muhyiddin Muhammed b. Ali, el-Fütûhâtü'1-Mekkiyye, I-IV, Kahire (1293h).
  • İBNÜ’S-SERRÂC, Teşvîkü’l-Ervâh ve Miftâhu’l-İrbâh, Süleymaniye Kütüphanesi, Amcazade Nu: 272, 316 varak (1315a).
  • İBNÜ’S-SERRÂC, Tuffâhu’l-Ervâh ve miftâhu’l-İrbâh, Princeton Üniversitesi Kütüphanesi, Robert Garret Bölümü, Nu: 97, 226 varak (1315b); Berlin Staatsbibliothek W. Ahlwardt Nu: 8794.
  • el-ISFAHÂNÎ, Ebû Nuaym, Hılyetü’l-Evliyâ ve Tabakât’ül-Asfiyâ, I-X, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut (1988).
  • el-ISFAHÂNÎ, Râgıb, el-Müfredât, tahkik: S. A. Dâvûdî, Beyrut-Dımaşk (1997).
  • KARA, Mustafa, “Maruf Kerhî ve Tasavvuf-Şia İlişkisi Üzerine”, Fikir ve Sanatta Hareket, Haziran-Temmuz (1980), ss. 3-14.
  • KELÂBÂZÎ, Ebû Bekir, Doğuş Devrinde Tasavvuf, Ta’arruf, hazırlayan: S. Uludağ, 2. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul (1992).
  • el-KUŞEYRÎ, Abdulkerim, er-Risâletü’l-Kuşeyriyye fi İlmi’t-Tasavvuf, 2. Baskı, Dâru’l-Hayr, Beyrut-Dımaşk (1995)
  • KÜÇÜK, Hülya, Küpten Sızan Sır, İntihâname-i Sultan Veled, İstanbul (2010).
  • MÜSLİM, İbn Haccâc el-Kuşeyrî, Sahihu Müslim, tahkik: M.F.
  • Abdulbaki, I-IV, Beyrut (1983); Ferîku Beyti’l-Efkâri’d-Devletiyye, Riyad (1998); www. http://shamela.ws/.
  • MÜTERCİM ASIM EFENDİ, Okyanus, Kâmusu’l-Muhît Tercümesi, I-III, Dersaadet, İstanbul (1333 h.).
  • en-NEBHÂNÎ, Yusuf b. İsmail, Câmiu Kerâmâti’l-Evliyâ, I-II, tahkik: İ. A. İvaz, Beyrut (2003).
  • OCAK, A. Yaşar, Bektaşi Menakıbnamelerinde İslam Öncesi İnanç Motifleri, 2. Baskı, Enderun Yayınları, İstanbul (1983).
  • OCAK, A. Yaşar, Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnameler, 2. Baskı, TTK Yayınları, Ankara (1992).
  • ÖZTÜRK, Eyüp, İbnü’s-Serrâc ve Müvelleh Dervişler (Teşvîku’l-Ervâh ve’l-Kulûb ilâ Zikri Allâmi’l-Guyûb İsimli Eseri Bağlamında), (Dr. Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara (2011).
  • er-RÂZÎ, Ebu Bekir, Tefsiru Garîbu'1-Kur'anı'1-Azîm, tahkik: Hüseyin Elmalı, Ankara (1997).
  • er-RÂZÎ, Fahruddin, Mefâtîhu’l-Gayb Tefsiru’l-Kebîr, I-XXXII, Daru’lFikr, Beyrut (1981).
  • SARIKAYA M. Saffet, Anadolu Aleviliğinin Tarihi Arkaplanı (XIXIII.yy), Ötüken Yayınları, İstanbul (2003).
  • SARIKAYA, Mehmet Saffet -Mehmet Necmettin BARDAKÇI-Nejdet GÜRKAN, İbnu’s-Serrâc’ın Eserleri Çerçevesinde XIII. Yüzyıl’da Güneydoğu Anadolu’da Dinî-Tasavvufî Hayat, Isparta 2012.
  • es-SELÂMÎ, Muhammed İbn Râfi’, el-Vefeyât, tahkik: Salih Mehdi Abbas - Beşşar Avvad Maruf, Beyrut 1982.
  • SERRÂC, Ebû Nasr, el-Luma’ fi’t-Tasavvuf, Matbaatü’s-Saade, Kahire (1960).
  • SUAD EL-HAKÎM, el-Mu’cemü’s-Sûfî el-hikme fî hududi'l-kelime, Daru Nedre, Beyrut (1981).
  • es-SÜLEMÎ, Ebû Abdurrahman, Tabakâtu’s-Sûfiyye, tahkik: N. Şeribe, 3. Baskı, Kahire (1986).
  • et-TEHÂNEVÎ, M. Ali, Keşşâfu Istılahâtı’l-Fünûn, I-II, editör: R. elAcem, Beyrut (1996).
  • et-TİRMİZİ, Ebû İsa Muhammed, Sünenü’-Tirmizi, I-V, el-Mektebetu'lİslamiyye, Kahire (1937).
  • YAZIR, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, 2. Baskı, İstanbul (1960).
  • YILDIRIM, Ahmet, Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadislerdeki Dayanakları, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara (2000).
  • ez-ZEMAHŞERİ, Cârullah Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzil ve Uyunü'l-Ekâvil fî Vücuhi't-Te’vil, I-V, Dârü'l-Fikr, Beyrut (1983/1403).

XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI

Year 2013, Issue: 31, 89 - 107, 01.12.2013

Mehmet Necmettin Bardakçı Mehmet Saffet Sarıkaya Nejdet Gürkan

Abstract

İslâm tasavvufunda velâyet ve kerâmet anlayışı ilk dönemden itibaren farklı boyutlarda gelişmiştir. Allah’ı görüyormuş gibi davranmayı veliliğin şartı görenlerin yanı sıra, bazı olağanüstü güçlere sahip olmayı veliliğin ayrılmaz parçası kabul eden bakış açılarına da rastlanmaktadır. Bir kısım sûfiler dinin emir va yasakları çerçevesinde ahlâklı bir hayat sürmeyi Allah’ın bir ikramı olarak önemserken, bazı sûfiler olağanüstü olayları içeren kevnî kerâmetlere itibar etmişlerdir. İbnü’s-Serrâc, yaşadığı bölgedeki halk inançlarının da etkisiyle olağanüstülükleri öne çıkaran bir velâyet ve kerâmet anlayışına sahiptir

Keywords

İbnü’s-Serrâc tasavvuf velâyet kerâmet gayb bilgisi

References

  • BAĞDATLI İSMAİL PAŞA, Îzâh el-Meknûn fi’z-Zeyli Alâ Keşfi’z-Zunûn, İstanbul 1945.
  • BAĞDATLI İSMAİL PAŞA, Hediyyetü’l-Ârifîn Esmâu'l-Müellifîn ve Âsâru'l-Musannıfîn, Beyrut 1955.
  • BARDAKÇI, M. Necmettin, Sosyo-Kültürel Hayatta Tasavvuf, 2. Baskı, Rağbet Yayınları, İstanbul (2005).
  • BUHARİ, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhârî, I-VIII, İstanbul (1981).
  • BURSALI, Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, Matbaa-i Âmire İstanbul (1333 h.); tıpkıbasım, hazırlayan: M. Tatçı- C. Kurnaz, Ankara (2000).
  • el-CEVHERÎ, İsmail b. Hammad, es-Sıhah Tacü’l-Luga ve Sıhahi’lArabiyye, I-IV, Kahire (1982).
  • CÜRCÂNÎ, S. Şerif, Kitabu’t-Ta’rifat, Dâru’r-Reşâd, Kahire (1991).
  • EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. Eş’as, Sünenu Ebî Dâvûd, I-II, tahkik: K. Y. Hût, Daru’l-Cinân, Beyrut (1988).
  • GAZZÂLÎ, Ebû Hâmid Muhammed, İhyâu Ulûmı’d-Dîn, I-IV, Müessesetü’l-Halebî, Kahire (1957).
  • GÖLPINARLI, Abdülbaki, Menakıb-ı Hacı Bektaş-ı Velî Vilâyetnâme, İstanbul (1958), tıpkıbasım İnkilâp Kitabevi, İstanbul (1990).
  • HAKÎM TİRMİZÎ, M. b. Ali b. Hasan Nevâdiru’l-Usûl fi Marifeti Ehâdisi’r-Rasûl, I- II, tahkik: M. A. Atâ, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut (1992).
  • HAKÎM TİRMİZÎ, M. b. Ali b. Hasan, Hatmü’l-Evliyâ, tahkik: O. Yahya, Ma'hadü'l-Âdâbi'ş-Şarkıyye, Beyrut (1965).
  • HUCVİRÎ, Ali b. Osman Cüllâbî, Keşfu’l-Mahcûb, Hakikat Bilgisi, hazırlayan: S. Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul (1982) .
  • İBN FÂRİS, Ahmed b. Faris b. Zekeriyyâ, Mu’cemu Makâyısı’l-Luga, IVI, tahkik: A. M. Hârun, Dârü’l-Cil, Beyrut (1991).
  • İBN HACER eL-ASKALANÎ, ed-Dürerü’l-Kâmine fi A’yâni’l-Mieti’sSâmine, Beyrut 1931.
  • İBN HANBEL, Ahmed, Müsned, I-XXXV, 2. Baskı, thk. Ş.Arnavud vd., Müessesetü’r-Risale, Beyrut, (1999).
  • İBN KÂDİ ŞÜHBE, Ebu’s-Sıdk Takiyyüddin Ebu Bekir b. Ahmed, Tarihu İbn Kadı Şühbe, tahkik: Adnan Derviş, Dımaşk 1977-1994.
  • İBN MÂCE, Muhammed b. Yezid el-Kazvînî, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul (1992).
  • İBN MANZUR, M. b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânu’l-Arab, I-XV, Daru’s-Sadır, Beyrut (1970).
  • İBNÜ’L-ARABÎ, Muhyiddin Muhammed b. Ali, el-Fütûhâtü'1-Mekkiyye, I-IV, Kahire (1293h).
  • İBNÜ’S-SERRÂC, Teşvîkü’l-Ervâh ve Miftâhu’l-İrbâh, Süleymaniye Kütüphanesi, Amcazade Nu: 272, 316 varak (1315a).
  • İBNÜ’S-SERRÂC, Tuffâhu’l-Ervâh ve miftâhu’l-İrbâh, Princeton Üniversitesi Kütüphanesi, Robert Garret Bölümü, Nu: 97, 226 varak (1315b); Berlin Staatsbibliothek W. Ahlwardt Nu: 8794.
  • el-ISFAHÂNÎ, Ebû Nuaym, Hılyetü’l-Evliyâ ve Tabakât’ül-Asfiyâ, I-X, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut (1988).
  • el-ISFAHÂNÎ, Râgıb, el-Müfredât, tahkik: S. A. Dâvûdî, Beyrut-Dımaşk (1997).
  • KARA, Mustafa, “Maruf Kerhî ve Tasavvuf-Şia İlişkisi Üzerine”, Fikir ve Sanatta Hareket, Haziran-Temmuz (1980), ss. 3-14.
  • KELÂBÂZÎ, Ebû Bekir, Doğuş Devrinde Tasavvuf, Ta’arruf, hazırlayan: S. Uludağ, 2. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul (1992).
  • el-KUŞEYRÎ, Abdulkerim, er-Risâletü’l-Kuşeyriyye fi İlmi’t-Tasavvuf, 2. Baskı, Dâru’l-Hayr, Beyrut-Dımaşk (1995)
  • KÜÇÜK, Hülya, Küpten Sızan Sır, İntihâname-i Sultan Veled, İstanbul (2010).
  • MÜSLİM, İbn Haccâc el-Kuşeyrî, Sahihu Müslim, tahkik: M.F.
  • Abdulbaki, I-IV, Beyrut (1983); Ferîku Beyti’l-Efkâri’d-Devletiyye, Riyad (1998); www. http://shamela.ws/.
  • MÜTERCİM ASIM EFENDİ, Okyanus, Kâmusu’l-Muhît Tercümesi, I-III, Dersaadet, İstanbul (1333 h.).
  • en-NEBHÂNÎ, Yusuf b. İsmail, Câmiu Kerâmâti’l-Evliyâ, I-II, tahkik: İ. A. İvaz, Beyrut (2003).
  • OCAK, A. Yaşar, Bektaşi Menakıbnamelerinde İslam Öncesi İnanç Motifleri, 2. Baskı, Enderun Yayınları, İstanbul (1983).
  • OCAK, A. Yaşar, Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnameler, 2. Baskı, TTK Yayınları, Ankara (1992).
  • ÖZTÜRK, Eyüp, İbnü’s-Serrâc ve Müvelleh Dervişler (Teşvîku’l-Ervâh ve’l-Kulûb ilâ Zikri Allâmi’l-Guyûb İsimli Eseri Bağlamında), (Dr. Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara (2011).
  • er-RÂZÎ, Ebu Bekir, Tefsiru Garîbu'1-Kur'anı'1-Azîm, tahkik: Hüseyin Elmalı, Ankara (1997).
  • er-RÂZÎ, Fahruddin, Mefâtîhu’l-Gayb Tefsiru’l-Kebîr, I-XXXII, Daru’lFikr, Beyrut (1981).
  • SARIKAYA M. Saffet, Anadolu Aleviliğinin Tarihi Arkaplanı (XIXIII.yy), Ötüken Yayınları, İstanbul (2003).
  • SARIKAYA, Mehmet Saffet -Mehmet Necmettin BARDAKÇI-Nejdet GÜRKAN, İbnu’s-Serrâc’ın Eserleri Çerçevesinde XIII. Yüzyıl’da Güneydoğu Anadolu’da Dinî-Tasavvufî Hayat, Isparta 2012.
  • es-SELÂMÎ, Muhammed İbn Râfi’, el-Vefeyât, tahkik: Salih Mehdi Abbas - Beşşar Avvad Maruf, Beyrut 1982.
  • SERRÂC, Ebû Nasr, el-Luma’ fi’t-Tasavvuf, Matbaatü’s-Saade, Kahire (1960).
  • SUAD EL-HAKÎM, el-Mu’cemü’s-Sûfî el-hikme fî hududi'l-kelime, Daru Nedre, Beyrut (1981).
  • es-SÜLEMÎ, Ebû Abdurrahman, Tabakâtu’s-Sûfiyye, tahkik: N. Şeribe, 3. Baskı, Kahire (1986).
  • et-TEHÂNEVÎ, M. Ali, Keşşâfu Istılahâtı’l-Fünûn, I-II, editör: R. elAcem, Beyrut (1996).
  • et-TİRMİZİ, Ebû İsa Muhammed, Sünenü’-Tirmizi, I-V, el-Mektebetu'lİslamiyye, Kahire (1937).
  • YAZIR, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, 2. Baskı, İstanbul (1960).
  • YILDIRIM, Ahmet, Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadislerdeki Dayanakları, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara (2000).
  • ez-ZEMAHŞERİ, Cârullah Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzil ve Uyunü'l-Ekâvil fî Vücuhi't-Te’vil, I-V, Dârü'l-Fikr, Beyrut (1983/1403).
There are 48 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Mehmet Necmettin Bardakçı This is me

Mehmet Saffet Sarıkaya This is me

Nejdet Gürkan This is me

Publication Date December 1, 2013
Published in Issue Year 2013 Issue: 31

Cite

APA Bardakçı, M. N., Sarıkaya, M. S., & Gürkan, N. (2013). XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(31), 89-107.
AMA Bardakçı MN, Sarıkaya MS, Gürkan N. XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. December 2013;(31):89-107.
Chicago Bardakçı, Mehmet Necmettin, Mehmet Saffet Sarıkaya, and Nejdet Gürkan. “XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, no. 31 (December 2013): 89-107.
EndNote Bardakçı MN, Sarıkaya MS, Gürkan N (December 1, 2013) XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 31 89–107.
IEEE M. N. Bardakçı, M. S. Sarıkaya, and N. Gürkan, “XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, no. 31, pp. 89–107, December 2013.
ISNAD Bardakçı, Mehmet Necmettin et al. “XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 31 (December 2013), 89-107.
JAMA Bardakçı MN, Sarıkaya MS, Gürkan N. XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013;:89–107.
MLA Bardakçı, Mehmet Necmettin et al. “XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, no. 31, 2013, pp. 89-107.
Vancouver Bardakçı MN, Sarıkaya MS, Gürkan N. XIV. YÜZYIL RİFÂÎ ŞEYHİ İBNÜ’S-SERRÂC’IN VELÂYET VE KERÂMET ANLAYIŞI. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013(31):89-107.