Türkiye’de Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Yansımaları: Hükümet Programları Üzerinden Nitel Bir İnceleme

Year 2015, Volume: 20 Issue: 1, 127 - 141, 01.03.2015

  yrd.doç.dr.mustafa Lamba

Abstract

The aim of this study is to review the reflections of New Public Management (NPM) approach in Turkey, of which application field has expanded all over the world since the 1980’ies, by examining government programs. It is aimed to determine how often and how the basic principles and elements of the NPM approach are included in the government programs prepared after the 43rd Government Program , by means of Qualitative Analysis Program MAXQDA11. Findings obtained indicate that the most frequently-used notions are the concepts toward the field of economics such as efficiency/effectiveness, regulation/arrangement, competition, productivity, quality, private sector, privatization, deregulation, participative democracy/participative management/governance and transparency. Service-provision and management-related notions, such as citizen-oriented and resultoriented service, specialization and flexible employment are used more often after the 60th Government Program. It is observed that there has been usually an increasing inclination of the frequency and total number of these notions starting from the first program until the last one today. As a result, it might be claimed that the basic principles and elements of the NPM approach have been also included in a considerable extent in the government programs in addition to legislative regulations and application-oriented studies

Keywords

-

TÜRKİYE’DE YENİ KAMU YÖNETİMİ ANLAYIŞININ YANSIMALARI: HÜKÜMET PROGRAMLARI ÜZERİNDEN NİTEL BİR İNCELEME

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 1980’li yıllardan itibaren dünyada uygulama alanı hızla genişleyen Yeni Kamu Yönetimi(YKY) anlayışının Türkiye’deki yansımalarının, hükümet programları üzerinden incelenmesidir. Çalışma kapsamında yer alan 43. Hükümet Programı’ndan itibaren hazırlanan tüm hükümet programlarında, YKY anlayışının temel ilke ve unsurlarına hangi sıklıkta ve nasıl yer verildiği, MAXQDA11 nitel analiz programı yardımı ile tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgular, hükümet programlarında en sık kullanılan kavramların, etkinlik/etkililik, regülasyon/düzenleme, rekabet, verimlilik, kalite, özel sektör/kesim, özelleştirme, serbestleştirme, katılımcı demokrasi/katılımcı yönetim/yönetişim ve şeffaflık gibi daha çok ekonomik alana yönelik kavramlar olduğunu göstermiştir. Hizmet sunumu ve yönetsel alanı ilgilendiren; vatandaş odaklılık, sonuç odaklılık, uzmanlaşma ve esnek istihdam gibi kavramlar ise 60. Hükümet Programı’ndan itibaren daha sık kullanılmıştır. Kavramların kullanılma sıklığı toplamlarında ise ilk programdan günümüze kadar genellikle artan bir eğilim olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak, YKY anlayışının temel ilke ve unsurlarına, yasal düzenlemeler ve uygulamaya yönelik çalışmaların yanında, hükümet programlarında da önemli ölçüde yer verildiği söylenebilir

Keywords

Kamu Yönetimi, Yeni Kamu Yönetimi, Hükümet Programı, Etkinlik, MAXQDA

References

• AL, H. (2008). Yeni Kamu Yönetimi, Değişim Yayınları, İstanbul.
• ATAAY, F. (2007), Neoliberalizm ve Devletin Yeniden Yapılandırılması, DeKi Basın Yayım, Ankara.
• ATEŞ, H. (2011). “Yeni Kamu İşletmeciliği Bağlamında Hesapverebilirlik”, Editör: Bekir Parlak, Kamu Yönetiminde Yeni Vizyonlar, Alfa Aktüel Yayınları, 2. Baskı, Bursa, 181-223.
• BİLGİÇ, V. (2003). “Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı”, (Edt.) Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk ve Bayram Coşkun, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, Seçkin Yayınları, Ankara, 25-38.
• BİLGİÇ, V. (2003). “Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı”, Editörler: Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk ve Bayram Coşkun, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, Seçkin Yayınları, Ankara.
• ERYILMAZ, B. (2011). Kamu Yönetimi, Okutan Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara.
• ERYILMAZ, B. (2013). Bürokrasi ve Siyaset, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• FÁBIÁN, A. (2010). “New Public Management And What Comes After”, Issues Of Business And Law, Vol: 2: 36-45.
• FERLIE, E., ASHBURNER, L., FITZGERALD, L. and PETTITGREW, A. (1996). The New Public Management İn Action, Oxford University Press, New York.
• GÜLER, B. A. (2005a). Yeni Sağ ve Devletin Değişimi: Yapısal Uyarlama Politikaları, İmge Kitabevi, 2. Baskı, Ankara.
• GÜLER, B. A. (2005b). Devlette Reform Yazıları, Paragraf Yayınevi, Ankara.
• HAKTANKAÇMAZ, M. İ. (2009). Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımı ve Türkiye’de Kamu Yönetimi Reformu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• HOOD, C. (1991). “A Public Management For All Seasons?”, Public Administration, Vol.69: 3-19.
• HUGHES, O. E. (2014). Kamu İşletmeciliği ve Yönetimi, Çeviren: Buğra Kalkan, Bahadır Akın ve Şeyma Akın, BingBang Yayınları, Ankara.
• KALIMULLAH, N. A., ALAM, K. M. A. and NOUR M. M. A. (2012). “New Public Management: Emergence and Principles”, Bup Journal, 1(1): 1-22.
• KETTL, D. F. (2005). The Global Public Management Revolution, Second Edition, Brookings Institution Press, Washington, D.C.
• KURT, M. ve UĞURLU, Ö. Y. (2007). “Yeni Kamu Yönetimi ve Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımının Gelişiminde Avrupa Birliği’nin Rolü: İlerleme Raporları İçerik Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 9(2): 81-109.
• LAMBA, M. (2014). “Yeni Kamu Yönetimi Perspektifinden Türkiye’de Kamu Yönetimi Reformları: Genel Gerekçeler Üzerinden Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3): 135-152.
• LAMBA, M., ALTAN Y.,, AKTEL M. ve KERMAN U. (2014). “Sağlık Bakanlığı’nda Yeniden Yapılanma: Yeni Kamu Yönetimi Açısından Bir Değerlendirme”, Amme İdaresi Dergisi, 47(1): 53-78.
• LANE, J. E. (2000), The Public Sector: Concepts, Models and Approaches, Third Edition, Sage Publications, London.
• OSBORNE, D., GAEBLER, T. (1993). Reinventing Government, How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector, Plume, USA.
• ÖMÜRGÖNÜLŞEN, U. (1997). “The Emergence Of A New Approach To The Public Sector: The New Public Management” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52(1): 517-565.
• PARLAK, B. ve SOBACI, Z. (2012). Ulusal ve Küresel Perspektifte Kamu Yönetimi: Teori ve Pratik, MKM Yayınları, 4. Baskı, Bursa.
• PETTIGREW J. “Reflections on NVivo and MAXQDA”, http://www.sagepub.com/paulus/study/Chapter%207/pettigrewMaxQDA%20vs%2 0Nvivo%208-b.pdf , 18.06.2014.
• POLLITT, C. (2007). “The New Public Management: An Overview of Its Current Status”, Administration and Public Management Review (Revista "Administratie si Management Public" (RAMP)), Issue: 08: 110-115.
• POLLITT, C. and BOUCKAERT, G. (2011). Public Management Reform: A Comparative Analysis of New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State, Third Edition, Oxford University Press.
• SCHÖNFELDER, W. (2011). “CAQDAS and Qualitative Syllogism Logic-NVivo 8 and MAXQDA 10 Compared”, Forum: Qualitative Social Research, 12(1), Art.21
• TBMM, Hükümet Programları web sayfası, 26.09.2014. http://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/e_kaynaklar_kutuphane_hukumetler.html,
• WILSON, E. and DOIG A. (1996), “The Shape of Ideology: Structure, Culture and Policy Delivery in The New Public Sector”, Public Money and Management, 16(2): 53- 61.