Türkiye’de 1980 Sonrası Kamu Gelirleri İle Eğitim Harcamaları Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Analizi

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 3, 17 - 38, 01.09.2014

  Doç.Dr.Halit Çiçek Öğr.Gör.Alper Tiryaki Arş.Gör.Doğan Bozdoğan

Öz

Education is one of the important elements of human capital. Adequacy of training in a country's level of development clearly reveals. Long-term development plan for the success of the training is the absolute need to be taken into consideration

Anahtar Kelimeler

-

TÜRKİYE’DE 1980 SONRASI KAMU GELİRLERİ İLE EĞİTİM HARCAMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: GRANGER NEDENSELLİK ANALİZİ

Öz

Eğitim beşeri sermayenin önemli unsurlarından bir tanesidir. Eğitimin yeterliliği bir ülkenin
gelişmişlik düzeyini açıkça ortaya koymaktadır. Uzun vadeli kalkınma planlarının başarısı için
eğitimin mutlak suretle göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Devletin, kamusal mal ve hizmetlerin teminini gerçekleştirmek için yaptığı harcamalara kamu
harcamaları; bu harcamaları gerçekleştirmek için elde ettiği kaynaklara da, kamu gelirleri
denilmektedir. Bu noktada eğitim harcamaları önemli bir kamu harcaması kalemi olarak dikkat
çekmektedir.
Çalışmada Türkiye’de 1980 sonrası eğitim harcamaları ile kamu gelirleri arasında bir ilişki olup
olmadığı Granger nedensellik analizi vasıtasıyla incelenmiştir. Böylelikle kamu gelirlerinin, kamu
harcamalarının bir kalemi olan eğitim harcamalarının finansmanı yönündeki etkinliği
değerlendirilebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Geliri, Eğitim Harcaması, Granger Nedensellik Analizi

Kaynakça

• AKDOĞAN A. (1997). Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Geliştirilmiş 6. Baskı, Ankara.
• ARSLAN İ. Ve BALCI İ (2007). The Analysis of the Relationship Between Human Capital and Economic Growth in Information Scoiety (1990-2006), Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Cilt 1, Avcı Ofset Matbaacılık, İstanbul, 2007.
• ÇİÇEK H. ve BOZDOĞAN D. (2011). “Avrupa Birliğinde Eğitim ve Sağlık Hizmetlerinde Yapılan Vergisel Teşvikler: Almanya, İngiltere ve Fransa Örnekleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(38): 193-209.
• ÇOBAN O. (2004) “Beşeri Sermayenin İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği’’, İ.Ü. SBF Dergisi, Mart, Sayı 30
• ÇÖMLEKÇİ N. (1971). Türkiye’nin İktisadi Kalkınmasında Eğitimin Rolü, Eskişehir İktisadi Ticari İlimler Akademisi Yayınları No: 85/45, Sevinç Matbaası, Ankara.
• DEMİRELİ E., AKKAYA G. C. ve İBAŞ E. (2010), “Finansal Piyasa Etkinliği: S&P 500 Üzerine Bir Uygulama”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, (11)/2.
• DENİSON E.W. (1962) “Education,Economic Growth and Gaps in Information”, The Journal of Political Economy.
• DİCKEY D.A. & Fuller W. A. (1979) “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root”, Journal of America Statistical Association, Vol. 74, No: 366.
• ERDEM M., ŞENYÜZ D. ve TATLIOĞLU İ. (2003) Kamu Maliyesi, Ekin Yayınları, 3. Basım, Bursa.
• ERGİNAY A. (1974). Kamu Maliyesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Yayınları, Sevinç Matbaası, Ankara.
• GRANGER C.W.J. (1988). Some Recent Developments in a Concept of Causality, Journal of Econometrics.
• GÜRSOY B. (1975). Kamu Maliyesi”, Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Sevinç Matbaası, Ankara.
• IŞIĞIÇOK E. (1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
• İNCE M. (1976). Devlet Borçlanması, Kalite Matbaası, Ankara.
• KARAARSLAN E. (2005). Kamu Kesimi Eğitim Harcamalarının Analizi, Maliye Dergisi, Sayı 149.
• KARSLI M. (2004). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Öğreti Yayınları, Ankara.
• KAYIM H. (1985). İstatistiksel Ön Tahmin Yöntemleri, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları, Ankara.
• KORKMAZ E. (1982). Vergi Yapısı ve Gelişimi, İstanbul.
• MEB, Millî Eğitim İstatistikleri (2012-2013). Örgün eğitim, Ankara.
• ÖNER E. (1998). Türkiye’de Bütçe Harcamalarının Genel Bir Değerlendirilmesi , IX. Türkiye Maliye Sempozyumu: Türkiye’de Bütçe Harcamaları, 15-17 Mayıs 1997, Antalya/Türkiye, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümü, İstanbul.
• ÖZBİLEN Ş. (1997). Kamu Maliyesi’, Ünyay Yayıncılık, Muğla.
• ÖZMEN A. (1986). Zaman Serileri Analizinde Box-Jenkins Yöntemi ve Banka Mevduat Tahmininde Uygulama Denemesi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• ÖZSOY C. (2009). Türkiye’de Eğitim ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin Var Modeli ile Analizi, The Journal of Knowledge Economy and Knowledge Management.
• ÖZSOYLU A. (1998). Türkiye’de Kamu Sektörü, Kamu Maliyesi Ders Notları, Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F., Adana.
• PSACHAROPOULOS, G. ve WOODHALL M. (1994). Eğitimin Ekonomik Büyümeye Katkısı, Eğitim Ekonomisi Seçilmiş Yazılar, (Çeviren: Yüksel Kavak, Berrin Burgaz), Ankara: Pegem Yayın No: 14.
• ÖZGEN B. F., GÜLOĞLU B. (2004). Türkiye'de iç Borçların iktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi, METU Studies In Development.
• SEVÜKTEKİN M. ve NARGELEÇEKENLER M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• SHULTZ T.W. (1968). Reflections on Investment in Man, Journal of Political Economy, October.
• SÖNMEZ S. (1986). Piyasa Ekonomisi ve Devlet Müdahalesi, İş Bitiren Ekonomi: Liberalizm, Devlet Müdahalesi ve 24 Ocak, Bilim ve Sanat Kitapları, İstanbul3.
• SUSAM N. ve OKTAYER N. (2007). “Türkiye Ekonomisinde Genel Bütçe Vergi Gelirleri İçinde Dolaylı ve Dolaysız Vergiler (1995-2005)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, (1)/2.
• ŞAHİNKAYA S. (1993). “İstikrar Programları Üzerine Bazı Gözlemler ve Yeni İktisat Politikası Yaklaşımı”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, C. 18, Ankara, 1993.
• ULUTÜRK S. (1998). Türkiye’de Planlı Dönemde Kamu Harcamalarının Gelişimi ve Devletin Ekonomideki Rolü, Akçağ Basım Yayım Dağıtım, Ankara.
• YILMAZ H. (1996). Türkiye'de Vergi Yapısı ve 1980'den Sonra Sektörel Vergi Yüklerinin Gelişimi, Uzmanlık Tezi-DPT, Ankara.