INTERNATIONALIZATION OF TURKISH STATE UNIVERSITIES: AN EVALUATION OVER STRATEGIC PLANS

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 4, 1191 - 1212, 30.10.2016

Devrim Vural Yılmaz

Öz

The political economy of globalization has brought about rapid and sweeping changes in higher education. In the 21th century universities have been shifting from “social, cultural and national” domain to “economic and international” domain. Internationalization of higher education has been going beyond academic activities and becoming a part of a broader agenda of political economy. Correspondingly, internationalization has become an important issue on higher education agenda in Turkey. Turkey, which has been a traditional sending country aims at being an international actor in higher education. For achieving this goal, this approach must be translated into a strategic management and internationalization must be handled as a public policy. The major actors of this process are certainly universities. Strategic planning creates an important opportunity for institutionalization and sustainability of internationalization attempts in universities. Thus in this paper, strategic plans of Turkish state universities are analysed in terms of internationalization and evaluations and goals of universities are examined by this way.

Anahtar Kelimeler

Higher education, Turkish higher education, internationalization in higher education, strategic planning, higher education management

TÜRKİYE’DEKİ DEVLET ÜNİVERSİTELERİNDE ULUSLARARASILAŞMA SÜRECİ: STRATEJİK PLANLAR ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Küreselleşmenin ekonomi politiği dünyada hızlı ve kapsamlı değişimlerin yaşanmasına neden olmakta, değişimin en yoğun yaşandığı alanların başında yükseköğretim gelmektedir. Üniversitenin eğitim-öğretim, araştırma ve toplumsal hizmet misyonlarında “sosyal, kültürel, ulusal” alandan “ekonomik ve uluslararası” alana doğru bir yönelim yaşanmaktadır. Yükseköğretimde uluslararasılaşma ise akademik faaliyetlerin ötesine geçmekte, daha geniş bir ekonomik ve siyasal gündemin parçası haline gelmekte, stratejik bir alana dönüşmektedir. Türkiye'de de yükseköğretimde uluslararasılaşma son yıllarda önemli bir gündem maddesi haline gelmektedir. Türk yükseköğretiminin modernleşme çabalarıyla başlayan uluslararasılaşma deneyimi uzun yıllar “gönderen ülke” olarak konumlanmakla birlikte son yıllarda uluslararası bir aktör olma iddiasına doğru evrildiği görülmektedir. Yükseköğretimde uluslararasılaşmaya ilişkin bu yaklaşımın başarılı olabilmesi için stratejik bir sürece dönüşmesi, bir kamu politikası olarak ele alınması gerekmektedir. Söz konusu stratejik yaklaşımın en önemli aktörleri ise şüphesiz üniversitelerdir. Üniversitelerde uluslararasılaşmaya ilişkin çalışmaların kurumsallaşması ve sürdürülebilirliği açısından stratejik planlama süreci önemli bir fırsat yaratmaktadır. Bu çalışmada bu değerlendirmeden yola çıkılarak Türkiye’deki üniversitelerin stratejik planlarında uluslararasılaşmanın yeri araştırılmakta, bu sürece yönelik değerlendirmeleri ve hedefleri incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretim, Türk yükseköğretimi, yükseköğretimde uluslarasılaşma, stratejik planlama, yükseköğretim yönetimi

Kaynakça

• ACAR, İ. A., GENÇTÜRK, M., GÖKTEPE, Ö., KEÇECİ, D., KIRDEMİR, V., & YILMAZ, C. (2005). Üniversitelerde stratejik planlama sürecinde eğitime yönelik sürdürülebilir kalite uygulamaları-Süleyman Demirel Üniversitesi örneği. http://hdl.handle.net/11467/848 Erişim tarihi: 12.09.2016
• AKDEMİR A.ve ULUKAN C. (2012). Stratejik Yönetim, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• AKTAN, C. C. (2008). Stratejik yönetim ve stratejik planlama. Çimento İşveren Dergisi, 22(4), 4-21.
• AKTAN, C.C. (2007). Yüksek öğretimde değişim: global trendler ve yeni paradigmalar, C.Can Aktan (Ed.) Değişim çağında yükseköğretim (s.1-43). Yaşar Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• ALTBACH, P., REISBERG, L. VE RUMBLEY, L. (2009). Trends in global higher education,tracking an academic revolution. Paris: UNESCO.
• BEERKENS, E., BRANDENBURG, U., EVERS, N., VAN GAALEN et al. (2010). Indicator projects on internationalisation – approaches, methods and findings. A report in the context of the European project “Indicators for Mapping and Profiling Internationalisation” (IMPI). European Commission. 09.10.2014 tarihinde http://www.impiproject.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=14&Itemid=19 adresinden elde edildi.
• BRANDENBURG, U. and DE WİT, H. (2010). The end of internationalization. International Higher Education, 62, 15-17.
• CALLAN, H. (2000). Higher education internationalization strategies: Of marginal significance or all-pervasive? The international vision in practice: A decade of evolution. Higher Education in Europe, 25(1), 15-23.
• ÇETİNSAYA, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. 15.04.2014 tarihinde https://yolharitasi.yok.gov.tr adresinden elde edildi.
• DELANTY, G. (2003). The university and modernity: A history of the present. in K. Robin and F.Webster (Eds.), The virtual university? Information, markets and management (pp. 3-48). New York: Oxford University Press.
• HASTÜRK, M. (2006). Stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme. http://docplayer.biz.tr/6089831-Stratejik-planlama-ve-performans-esasli-butceleme.html. Erişim Tarihi: 01.10 2016
• HUDZIK, J. K. and STOHL, M. (2009). Modelling assessment of the outcomes and impacts of internationalisation. In de Wit, H. (Eds). Measuring success in the internationalisation of International Education (pp.9-23). Amsterdam: EAIE.
• KNIGHT, J. (1994). Internationalization: Elements ve checkpoints (Vol 7). Ottawa, Canada: Canadian Bureau for International Education (CBIE).
• KNIGHT, J. (1997). Internationalization of higher education: A conceptual framework. J. Knight, ve H. de Wit (Ed.), Internationalization of higher education in the Asia Pacific countries içinde (5-19). Amsterdam: European Association ofInternational Education (EAIE).
• KNIGHT, J. (1999). Internationalization of higher education. J. Knight ve H. de Wit (Ed.), Quality and internationalization in higher education, içinde (13-28). Paris: IMHE/OECD.
• KNIGHT, J. (2004). Internationalization remodeled: Definition, approaches and rationales. Journal Studies in International Education, 8(1), 5-31.
• KNIGHT, J. (2005). Borderless, offshore, transnational and cross-border education: Definition and data dilemmas. London: Observatory on Borderless HigherEducation.
• KNIGHT, J. (2007). Cross-border tertiary education: An introduction. In S. Vincent-Lancrin (Ed.) Cross-border tertiary education: A way towards capacity development. Paris: OECD and the International Bank for Reconstruction and Development/The World Bank: 21-46.
• KNIGHT, J. and DE WIT, H. (1995). Strategies for internationalisation of higher education: Historical and conceptual perspectives. H. de Wit (Ed.), Strategies for internationalisation of higher education: A comparative study of Australia, Canada, Europe and the United States of America içinde (5-32). Amsterdam: EuropeanAssociation for International Education.
• KNIGHT, J. and DE WİT, H. (1997). Internationalisation of higher education in Asia Pacific countries. Amsterdam: The European Association for International Education (EAIE).
• KNIGHT, J., (2001). Monitoring the quality and progress of internationalization. Journal of Studies in International Education, 5 (3): 228-243.
• KÜÇÜKCAN, T. ve GÜR, B. S. (2009). Türkiye’de yükseköğretim: Karşılaştırmalı bir analiz. Ankara: SETA Yayınları.
• MORSHIDI, S. (2009). Trends in international higher education and regionalism: Issuesand challenges for Malaysia. 21.02.2012 tarihinde http://www.wasedagiari.jp/ sysimg/imgs/wp2008-E-17.pdf. adresinden elde edildi.
• NAFSA. (2012). Measuring and assessing internationalization. 20.10.2014 tarihinde http://www.nafsa.org/_/File/_/downloads/measuring_assessing.pdf adresinden elde edildi.
• OECD (2006). Education policy analysis, focus on higher education 2005-2006. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2006). The knowledge based economy, organisation for economic co operation and development. Paris, France: OECD.
• OECD (2012), Education at a glance 2012: OECD indicators. OECD Publishing. 22.02.2013 tarihinde http://dx.doi.org/10.1787/eag-2012-en. adresinden elde edildi.
• OECD and WORLD BANK (2007). Cross-border tertiary education: A way towardscapacity development, OECD and the International Bank for reconstruction and development. Paris: The World Bank.
• PETERS, M. (2001). National education policy constructions of the knowledge economy: Towards a critique. Journal of Educational Enquiry, 2(1), 1-22.
• PETERS, M. (2002). University, globalisation ve the knowledge economy. SouthernReview, 35 (2), 16-36.
• TEICHLER, U. (2012). International Student mobility in europe in the context of the Bologna process. Journal of International Education and Leadership, 2(1), 1 13.
• TEKELİ, İ. (2003). Eğitim üzerine düşünmek. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
• VAN DER WENDE M.C. (2001). Internationalization policies: About new trends and contrasting paradigms. Higher Education Policy, 14(3), 249-259.
• VAN DER WENDE, M. (1997). Missing links: The relationship between national policies for internationalization and those for higher education in general. T. Kälvemark ve M. Van der Wende (Ed.). National policies for the internationalization of higher education in Europe içinde (10-31). Stockholm: National Agency for Higher Education.
• WÄCHTER, B., (2003). An introduction: Internationalisation at home in context. Journal of Studies in International Education, 7(1), 5-11.
• YÖK (2007). Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi. Ankara: Meteksan
• 5018 SAYILI KANUN. Kamu Malî Yönetimi Ve Kontrol Kanunu, http://www.ekanun.net/5018-sayili-kanun/index.html Erişim Tarihi: 02.10 2016