A STUDY ON TAX PERCEPTIONS OF PUBLIC OFFICIALS IN TURKEY

Year 2018, Volume: 23 Issue: 2, 655 - 668, 30.04.2018

Şaban Ertekin

Abstract

Based on the use of lawful power of the state during collection, taxation may cause a feel of constraint or burden on taxpayers, and may negatively affect their behaviors and reflections against taxation. Along with demographic and psychological background of taxpayer, work-environmental factors are -at the same time- efficient on these behaviors and reflections. Being taxpayers, public servants also feel burdens of taxation, in spite of the fact that they have no tax return (or declaration) obligation except from taxes on consumption, property taxes and withholding taxes on their salaries. On the other hand, because it is the state budget what stands for the main resource of their salaries that make it possible for them to consume, the importance of taxes through their mental life is increasing. For this reason, in this study, tax perceptions of and felt tax burden on Turkish public servants are put forward; and it is analyzed whether these outcomes differentiate or not due to various demographic features. On this endeavor, a Likert type questionnaire that consists of 29 questions have been applied on 400 public servants in İzmir, and finally effects of demographic factors have been analyzed by Mann-Whitney U and Kruskal-Walls H tests. It was concluded in the analysis results that a large part of the taxpayers were paid by public officials and that there was no tax justice among public officials

Keywords

Tax Perception, Tax Awareness, Public Servant, Compliance on Taxes

TÜRKİYE’DE KAMU GÖREVLİLERİNİN VERGİ ALGILARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Verginin hukuki cebir unsuruna dayalı olarak tahsil edilmesi, mükellefler üzerinde baskı hissi oluşturarak, vergi algılarını ve vergiye karşısındaki tutum ve davranışlarını olumsuz etkileyebilir. Bu tutum ve davranışlar üzerinde mükellefin demografik özellikleri ile psikolojik yapısı ile birlikte çevresel faktörler de etkili olur. Elbette vergi mükellefleri olarak kamu görevlileri de bu baskıyı hissetmekte, ancak Türkiye’de kamu görevlileri harcama ve servet vergileri ile beyana dayalı olmayan tevkifata dayalı ücret gelirlerinin dışında bir mükellefiyetleri bulunmamaktadır. Buna karşılık, harcamalarına esas teşkil eden ücret gelirlerinin kaynağının bütçe olması, verginin bu görevliler açısından da önemini artırmaktadır. Bu sebeple bu çalışmada, Türkiye’de kamu görevlilerinin vergi algısı ve hissedilen baskı düzeyi tespit edilmeye ve çeşitli demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı analiz edilmeye çalışılmıştır. Bunun için İzmir’de 400 kamu görevlisine Likert tipteki 29 sorulu anket uygulanmış, vergi algısının demografik özelliklere göre değişip değişmediği Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarında kamu görevlileri arasında vergilerin büyük bir kısmının kamu görevlileri tarafından ödendiğine ve vergi adaletinin olmadığı yönünde yaygın bir inanış olduğu sonucu elde edilmiştir.

Keywords

Vergi Algısı, Vergi Bilinci, Kamu Görevlisi, Vergi Uyum

References

• AKTAN, C.C. (2006). ”Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı” http://www.canaktan.org/ekonomi/kamu_maliyesi/vergi-psiko/vergi-psik.pdf E:04.01.2016)
• ÇATALOLUK, C.(2008). “Vergi Karşısında Mükelleflerin Tutum ve Davranışları” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.20, Konya
• ÇELİK, K. ve EROĞLU, O. (2014). İlköğretim Çağında Vergi Algısının İncelenmesi: Zonguldak İli Örneği, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, ss.301-326, Çankırı
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI. (2015). http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/istatistikler/kamu-personeli-istatistikleri (E:15.12.2015)
• İNCEOĞLU, M. (2010). Tutum Algı İletişim 5. Baskı Beykent Üniversitesi Yayınları No:69 İstanbul
• KAHRİMAN, H. (2016). Vergiye Gönüllü Uyum Çerçevesinde Türkiye’de Gelir İdaresinin Organizasyon Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 12, Yıl 12, Sayı 1.
• TORGLER, B. DEMİR, İ. MACİNTYRE, A. SCHAFFNER, M. (2008). Causes and Consequences of Tax Morale: An Empirical Investigatio, Economıc Analysıs&Polıcy, Vol.38 No. 2
• TOSUNER, M., DEMİR, İ.C. (2009), “Vergi Ahlakının Sosyal ve Kültürel Belirleyenleri” Süleyman Demirel Üni. İİBF Dergisi, C.14, S.1
• MUTER, NACİ B. SAKINÇ, S. A., ÇELEBİ A.K. (1993)”Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması” Manisa Celal Bayar Üni. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, Manisa
• ORVİSKA, M. HUDSON, J. (2002). Tax Evasion, Civic Duty and The Law Abiding Citizen European Journal of Political Economy Vol. 19 (2002) 83 – 102
• SAĞLAM, M. (2013). “Vergi Algısı ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İİBF Öğrencilerinde Vergi Algısı ve Bilinci” Sosyo-Ekonomi Dergisi, C:20, S:20
• SCHMÖLDERS, G. (1968). Mali Psikoloji. Maliye Araştırma Merkezleri Konferansları, Onbeşinci Seri, İ.Ü.İ.F. Maliye Enstitüsü Yayınları, No:34, İstanbul. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/7859 15.01.2018
• ŞAHBAZ, K. AKGÜL, Ö, YARDIMCIOĞLU, F. (2014). “Fırıncı Esnafının Vergi Bilinci ve Vergi Algısı: Sakarya İli Örneği”, Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, C:2, S:3
• TAYTAK, M. (2010). “İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Ampirik Bir Araştırma”, Maliye Dergisi, S:158
• ÖMÜRBEK, N. ÇİÇEK, HG. ÇİÇEK, S. (2007). “Vergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerine Yapılan Anketin Bulguları”, Maliye Dergisi, S:153
• ÖZEN, A. ALTUNOĞLU, B.K. ÖZTORNACI, E. (2015). Orta Öğretim Düzeyindeki Öğrencilerin Vergi Algılama Düzeylerine İlişkin Ampirik Bir Değerlendirme, Yönetim Ve Ekonomi, C:22 S:2 Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fak. Manisa.