ENTELEKTÜEL SERMAYENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: HASTANELER İÇİN AKREDİTASYON STANDARTLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 4, 525 - 538, 19.10.2020

Betül Sarı , Belma Keklik , Eyüb Ekmen

Öz

Bu çalışma ile sağlık işletmelerinde yönetici pozisyonunda çalışan bireylerin entelektüel sermayeye yönelik algılarını tespit etmek ve entelektüel sermayenin işletme performansına olan etkisini hastaneler için akreditasyon standartları kapsamında ölçmek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmış olup verilerin değerlendirilmesi bilgisayar ortamında Statistical Package for the Social Sciences (SPSS 25.0) paket programı kullanılarak yapılmıştır. Veriler normal dağılmadığı için non parametrik testler kullanılmıştır. Frekans analizi, regresyon ve spearman korelasyon analizleri yapılmıştır.
Araştırma sonucunda yöneticiler açısından hastane için entelektüel sermayeye yönelik algılanan en önemli sermaye türünün yapısal sermaye olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Entelektüel sermaye ile demografik değişkenlerin akreditasyon kriterlerini yordanmasına ve akreditasyon kriterleri ile demografik değişkenlerin entelektüel sermaye yordanmasına ilişkin yapılan regresyon analizleri sonucunda yaş, yöneticilik tecrübesi ve çalışma süresi ile ilişki tespit edilmiştir. Entelektüel sermaye ile akreditasyon kriterleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek için gerçekleştirilen korelasyon analizi sonucunda ise entelektüel sermaye ile akreditasyon kriteleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Entelektüel sermaye, sağlık hizmetleri, akreditasyon standartları, örgüt performansı.

Kaynakça

• AKDAĞ, G. (2012). Otel İşletmelerinde Entelektüel Sermaye ve Örgüt Performansı İlişkisi: Akdeniz Bölgesindeki Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• AKPINAR, A.T. ve AKDEMİR, A. (2000). Intellectual Capital, First International Joint Symposium on Business Administration, Çanakkale, 332-340.
• BAYRAM, Ö. (1999). Bilginin Serüveni: Dünü, Bugünü ve Yarını. Türk Kütüphaneciler Derneğinin Kuruluşunun 50. Yılı Uluslararası Sempozyum Bildirileri, Ankara, ss.72.
• BAYRAMOĞLU, V. (2020). “Sağlık Sektöründe Entelektüel Sermaye” Https://Www.Academia.Edu/20764259/SA%C4%9ELIK_SEKT%C3%96R%C3%9CNDE_ENTELLEKT%C3%9CEL_SERMAYE Erişim Tarihi: 21.07.2020
• BECKER, G. S. (1964). Human capital. New York: Columbia UniversityPress.
• BONTİS, N. (1998). “Intellectual Capital: An Exploratory Study That Develops Measures And Models. Management Decision”, 36(2): 63-76.
• BONTİS, N. and CHOO, C. W. (2001). The Strategic Management of Intellectual Capitaland Organizational Knowledge, New York: Oxford UniversityPress.
• BONTİS, N., KEOW, W. C. C., and RİCHARDSON, S. (2000). “Intellectual Capitaland Business Performance in Malaysian Industries”, Journal of Intellectual Capital, 1(1): 85-100.
• BOZBURA, T. (2004). “Measurementand Application of Intellectual Capital in Turkey”, Learning Organization, 11(4/5): 357-367.
• BRAMHANKAR, A., ERİCKSON, S. and APPLEBEE, I. ,(2007). “Intellectual Capitaland Organizational Performance: an Empirical Study of the Pharmaceutical Industry”, The Electronic Journal of Knowledge Management, 5 (4): 357-362.
• CABRİTA, M. and VAZ, J., (2006). “Intellectual Capitaland Value Creation: Evidence from the Portoguese Banking Industry”, The Electronic Journal of Knowledge Management, 4(1): 11-20.
• CEZLAN, Ç. (2014). Entelektüel Sermayenin Firma Yenilikçiliği ve Firma Performansına Etkisi: Sağlık İşletmelerine Yönelik Bir Uygulama, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• CHEN, M.; CHENG, S. and HWANG, Y., (2005). “An Empirical Investigation of the Relationship Between Intellectual Capitaland Firms Market Value and Financial Performance”, Journal of Intellectual Capital. 6(2): 159-176.
• CHWALOWSKI, M. (1997). “Intellectual Capital Matters!”, The Electricity Journal, 10(10), 88-93.
• ÇAĞLAR, İ. (2003). “Türk İşletmeciliğinde Entelektüel Sermaye Yönetimi Üzerine Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 1-21.
• ÇALIŞKAN, M. M. (2015). “Bilgi Ekonomisinde Entelektüel Sermaye: Borsa İstanbul’da Bankacılık Sektörü Uygulaması” Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3): 121-137.
• ÇETİN, A. (2005). “Entelektüel Sermaye ve Ölçülmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, XX,1: 359-378.
• EDVİNSSON, L.,and MALONE, M. S. (1997). Intellectual Capital: Realizing Your Company’s True Value by Finding It’s Hidden Roots. New York.
• EREN, E ve AKPINAR, S., (2004). “Yapısal Sermayenin İşletme Performansı Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması”, Öneri, 6(22), 9-17.
• ERKAN, H., ATİK, H., TABAN, S., ÖZSOY, C. (2013) “Bilgi Ekonomisinin Tanımı ve Özellikleri”, Bilgi Ekonomisi, Editör: Erol Kutlu, B. Tuğberk Tosunoğlu, 1, Eskişehir: Açıköğretim Yayınları.
• GENÇ, A.K. (2018). Entelektüel Sermaye ve Büyük Ölçekli İşletmelerin Katma Değerine Etkisi: Türkiye’de Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• GHOSH, D. and WU, A., (2007). Intellectual Capital and Capital Markets: Addional Evidence, Journal of Intellectual Capital, 8(2), 216-235.
• GÖRMÜŞ, A. Ş. (2009). “Entelektüel Sermaye ve İnsan Kaynakları Yönetiminin Artan Önemi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 11(1): 57- 75.
• İPÇİOĞLU, İ. ve ŞAHİN, F. (2012). “Örgüt Kültürü ve Entelektüel Sermaye İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 (1): 153- 165.
• KAMUKAMA, N., AHİAUZU, A., and NTAYİ, J. M. (2011). “Competitive Advantage: Mediator of Intellectual Capitaland Performance”, Journal of Intellectual Capital, 12(1): 152-164.
• KARACAER, S., ve KAPUSUZOĞLU, A. (2010). “İMKB Turizm Sektöründe Entelektüel Sermayenin Firma Değeri Üzerindeki Etkisinin Analizi” Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1): 98-108.
• KARACAN, S. (2004). “Entelektüel Sermaye ve Yönetimi”, İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, 69, 177-199.
• KELLECİ, M. A. (2003). Bilgi Ekonomisi, İşgücü Piyasasının Temel Aktörleri ve Eşitsizlik: Eğilimler, Roller, Fırsatlar ve Riskler, Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Stratejik Araştırmalar Dairesi, Yayın No: DPT. 2674, Temmuz http://ekutup.dpt.gov.tr/isgucu/kellecim/bilgiekon.pdf (27.01.2019).
• KOÇAK, O., ve Uygun, B. (2011). “Entelektüel Sermayenin Temel Unsuru: Altın Yakalılar”, Uluslar arası 9. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Bildirileri, Saraybosna-Bosna Hersek, 23-25 Haziran 2011.
• KURGUN, O ve AKDAĞ, G. (2013). “Entelektüel Sermaye ve Örgüt Performansı İlişkisi: Akdeniz Bölgesindeki Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”, NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 155-176.
• LYNN, B. (1998). “Intellectual Capital”, The Management Accounting Magazine, 72(1): 9-22.
• MADİTİNOS, D., CHATZOUDES, D., TSAİRİDİS, C., and THERİOU, G. (2011). “The Impact of Intellectual Capital on Firms Market Value and Financial Performance”, Journal of IntellectualCapital, 12 (1): 132-151.
• NAPAHİET, J. (2002). Social and Intellectual Capital. USA: Academy of Management Proceedings.
• ÖRNEK, A. Ş., ve Ayas, S. (2015). Entelektüel Sermaye ile Yenilikçi İş Davranışının İşletme Performansına Etkisi; Bilişim Sektörü Uygulaması. İşletme Fakültesi Dergisi, 16 (2), 91-116.
• PABLOS, P.O: “Evidence Of Intellectual Capital Measurement From Asia, Europe and The Middle East”, Journal of Intellectual Capital, 3(2): 287-302.
• PETTY, R., and GUTHRİE, J. (2000). “Intellectual Capital Literature Review: Measurement, Reportingand Management”. Journal of Intellectual Capital, 1(2): 155- 176.
• PEW T.H., PLOWMAN, D. and HANCOCK, P. (2007). "Intellectual capital and financial returns of companies", Journal of Intellectual Capital, 8(1): 76-95.
• PUCAR, S. (2012). “The Influence of Intellectual Capital on Export Performance”, Journal of Intellectual Capital, 13(2): 248-261.
• RAMEZAN, M. (2011). “Intellectual Capital And Organizational Organic Structureın Knowledge Society: How are These Concepts Related?”, International Journal of Information Management, 31, 88-95.
• SEETHARAMAN, A., SOORİA, H. H, SARAVAANAN, A.S (2002). “Intellectual Capital Accounting and Reporting in The Knowledge Economy”, Journal of Intellectual Capital, 3(2): 128- 148.
• STEWART, T. A. (1997). Entelektüel Sermaye: Örgütlerin Yeni Zenginliği. (Çev: Nurettin Elhüseyni). İstanbul: Mess Yayınları.
• TALUKDAR, A. (2008). “What is Intellectual Capital? And why it should be measured”, Attainix Consulting. (http://www.attainix.com/Downloads/WhatIsIntellectualCapital.pdf).
• TSENG, C. Y. and GOO, Y. J. J. (2005). “Intellectual Capital and Corporate Value in an Emerging Economy: Empirical Study of Taiwanese Manufacturers”, R&D Management, 35(2): 87-201.
• TÜFEKCİ, N. (2012). “Örgüt Kültürünün Örgüt Performansına Etkisinin Hastaneler İçin Akreditasyon Standartları Kapsamında Ölçülmesi: Isparta İlindeki Devlet, Özel Ve Üniversite Hastanesinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Isparta.
• YILDIZ, S. (2011). ‘’Entelektüel sermayenin işletme performansına etkisi: bankacılık sektöründe bir araştırma’’. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3): 11-28. YÖRÜK, N. ve ERDEM, M.S. (2008). “Entelektüel Sermaye ve Unsurlarının, İMKB’de İşlem Gören Otomotiv Sektörü Firmalarının Finansal Performansı Üzerine Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 22 (2): 397-413.