KADIN DOĞUM UZMANI HEKİMLERİNİN TERATOJENİTE DANIŞMANLIĞI HAKKINDAKİ KİŞİSEL TERCİH VE TECRÜBELERİ

Year 2020, , 535 - 540, 25.12.2020

Mehtap Savran , Mekin Sezik , Neşe Zayim , Halil Aşcı

https://doi.org/10.17343/sdutfd.816003

Abstract

Teratojenite Bilgi Servisleri, gebelik sırasında ilaç maruziyetine bağlı riski değerlendiren birimlerdir. Ancak ülkemizde henüz az sayıda olmaları nedeniyle bu değerlendirme çoğunlukla kadın doğum uzmanı hekimler tarafından yapılır. Mevcut kesitsel anket çalışması, Göller Bölgesi ve Antalya’da çalışan kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının teratojenite danışmanlığı konusundaki tercih ve tecrübelerini değerlendirmeyi amaçlamıştır.
Ankete katılan 103 hekimden soruların tamamını cevaplayan 97 katılımcının anket formları değerlendirilmiştir. Katılımcıların %64’ü kadın olan tüm grubun ortalama yaş ve mesleki deneyimlerinin sırasıyla 41,1 + 8,7 ve 14,5 + 8,5 yıl olarak saptanmıştır. Katılımcıların büyük çoğunluğu kamuya ait üçüncü basamak sağlık kuruluşunda çalışıyorken (%36,1), kamuya ait ikinci basamakta, özel hastanede ve kendine ait özel poliklinikte çalışanların oranları %29,9, %30,9 ve %3,1 olarak sıralanmıştır. Hekimlerin yarıdan fazlası (%53,6) günde 20 ve üzeri gebe muayene ettiğini belirtirken, teratojenite risk danışmanlığı yapma sıklıkları %36,1’inde ayda en az 1, %32’inde her hafta ve %26,8’inde her gün şeklinde ifade edilmiştir. Teratojenite danışmanlığı sırasında kullanılan kaynaklar internet (%77,3), kitaplar (%70,1), meslektaşlar (%34) ve olgu sunumları (%16,5) olarak sıralanmıştır. Hekimlerin %87,4’ü bu kaynakları yılda birkaç kereden fazla, geri kalanı da yılda birkaç kereden az kullandıklarını belirtmiştir. En sık danışmanlık verilen ilaç grupları antibiyotikler (%69,1), analjezikler (%45,4), antidepresanlar (%26,8) ve antiepileptikler (%17,5) olarak ifade edilmiştir. Son 5 yılda teratojenite danışmanlığı ile ilgili eğitim alan hekim sayısı kısıtlıdır (%9,3). Hekimlerin %79,4’u ileri danışmanlık için hastalarını bir perinataloji uzmanına yönlendirirken, tıbbi farmakolji uzmanı veya teratojenite bilgi servislerine (TBS) yönlendirme oranı %14,4 düzeyinde kalmıştır
Teratojenite danışmanlığı gebelik ve kullanılan ilaca ait detaylı öyküye hakim olmayı, güncel ve detaylı bir literatür taramasını ve hastanın ilaca bağlı risk artışını tam olarak anladığından emin olmayı gerektiren bir süreçtir. Devam eden gebeliklerin takibi ise, ilaca ilişkin önemli epidemiyolojik bilgiler sağlayabilir. Mevcut anket verilerinin nitel yöntemlerle detaylandırılması konuyla ilgili daha kapsamlı bilgi sağlayacaktır.

Keywords

Gebelik, ilaç, Teratojenite Bilgi Servisi

Supporting Institution

Yoktur

Project Number

Bir proje kapsamında yapılmamıştır

References

• KAYNAKLAR 1. Miral M, Beji. N.H. Gebelikte İlaç Kullanımı ve Danışmanlık. Arc Health Sci Res 2017; 4: 142-148.
• 2. Schaefer C. Arzneimitteltherapiesicherheit in der Schwangerschaft – eine besondere Herausforderung [Drug safety in pregnancy-a particular challenge]. Bundesgesundheitsblatt Gesundheitsforschung Gesundheitsschutz. 2018 Sep;61(9):1129-1138. 3. De Santis M, Carducci B, Cavaliere AF, De Santis L, Straface G, Caruso A. Drug-induced congenital defects: strategies to reduce the incidence. Drug Saf. 2001;24(12):889-901
• 4. Kaplan Y. C. Can H, Demir Ö, Karadas B, Yılmaz İ, Temiz T. K. İlaçların gebelikte kullanımlarına dair risk iletişiminde yeni dönem: FDA gebelik risk kategorileri değişiyor. Türk Aile Hek Derg 2014; 18 (4):195-198
• 5. Mitchell AA, Gilboa SM, Werler MM et al. National Birth Defects Prevention Study. Medication use during pregnancy, with particular focus on prescriptiondrugs: 1976-2008. Am J Obstet Gynecol 2011;205(1):51.e1-8
• 6. Öztürk Z. İlaç Kullanan Gebeye Yaklaşım: Teratojenite Riski ve Danışmanlık Hizmeti.Sted. 2014; 23 (5): 1-5
• 7. Savran M, Sezik M, Zayim N, Asci H. Personal preference and experiences of Turkish obstetrician and gynaecologists on counselling about risks for medication-induced birth. 17th World Congress in Fetal Medicine, 2018. Athen, Greece. (poster presentation)
• 8. Kayaalp O. Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji 1. 13.basım 2018
• 9. Szweda H, Jóźwik M. Urinary tract infections during pregnancy - an updated overview. Dev Period Med. 2016;20(4):263-272. PMID: 28216479.
• 10. Nordeng S, Nordeng H, Høye S. Bruk av antibiotika i svangerskapet [Use of antibiotics during pregnancy]. Tidsskr Nor Laegeforen. 2016 Feb 23;136(4):317-21. Norwegian. doi: 10.4045/tidsskr.15.0451. PMID: 26905846.
• 11. Olukman M., Parlar A., Orhan EC, Erol A. Gebelerde ilaç kullanımı: Son bir yıllık deneyim. Uzmanlık sonrası eğitim ve güncel gelişmeler dergisi. 2006: 3 (4); 255-261
• 12. Kaplan Y.C, Kelekçi S, Demir Ö. Gebelikte ilaç maruziyeti sonrasında risk değerlendirmesi, risk iletişimi ve perinatal değerlendirme. Nobel Medicus. 2015 ; 11 (1): 14-21
• 13. Feibus KB. FDA's proposed rule for pregnancy and lactation labeling: improving maternal child health through well-informed medicine use. J Med Toxicol 2008; 4: 284-288.