Örtü Altı Koşullarında Yetiştirilen Şeker Mısırı (Zea mays saccharata Sturt.) Çeşitlerinde Uygun Dikim Zamanlarının Belirlenmesi

Year 2017, Volume: 12 Issue: 1, 39 - 48, 30.06.2017

Nihal Kula Tahsin Karadoğan

Abstract

Bu
araştırma; Antalya ili örtü altı cam sera koşullarında farklı dikim
zamanlarının (25 Aralık 2014, 12 ve 26 Ocak 2015) üç şeker mısır çeşidinin
(Merit, Challenger, Vega) verim ve verim unsurları ile bitki büyüme gün
derecelerinin belirlenmesi amacıyla 2014-2015 yıllarında yürütülmüştür. Deneme
Tesadüf Blokları Deneme Planında Bölünmüş Parseller Deneme desenine göre 3
tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada fidelikte önce fideler yetiştirilmiş,
ardından belirtilen tarihlerde seraya dikim gerçekleştirilmiştir.

Araştırma
sonuçlarına göre,
şeker mısır çeşitlerinin olgunlaşma süresi, bitki boyu farklılık göstermiştir. Dikim
zamanının gecikmesine paralel olarak olgunlaşma süresi uzamıştır. Yine dikim
zamanının gecikmesi ile bitki boyu ve koçan boyunda artış görülmüştür. Bu
artışlar çeşide bağlı olarak farklılık göstermiştir. Dekara pazarlanabilir
koçan verimi Merit, Challenger ve Vega çeşitlerinde sırası ile 1436.9, 913.6 ve
740.9 kg olarak belirlenmiştir. İlk dikim zamanında dekara pazarlanabilir koçan
verimi 733.9 kg iken, ikinci ve üçüncü dikim zamanında 1212.4 kg ve 1145.2 kg
olarak bulunmuştur.

Merit
çeşidinin dekara koçan verimi (1436.9 kg/da) Challenger ve Vega çeşidinden
üstün olduğu belirlenmiştir. Dekara koçan verimi 25 Aralık dikiminde düşük
olmuş, diğer dikimler dikkate alındığında önemli bir farklılık çıkmamıştır. Çalışmada
en fazla koçanda tane sayısı (475.7 adet/koçan) ve dekara
pazarlanabilir koçan verimi (1622.6 kg/da) 12 Ocak da dikim yapıldığında Merit
çeşidinden alınmıştır.

Bu
veriler ışığında pazarlanabilir koçan verimi, taze tane sayısı dikkate
alındığında Merit çeşidinin 12 Ocak tarihinde dikilmesi gerektiği, örtü altı
şeker mısırı yetiştiriciliği yapan çiftçiler için önerilebilir.

Keywords

Şeker mısırı, çeşit, örtü altı, dikim zamanı, verim ve verim unsurları

Determination of Suitable Planting Dates of Sweet Corn (Zea mays saccharata Sturt.) Cultivars Grown Under Greenhause Conditions

Abstract

This study was carried out to identify the effects of planting dates (25 December 2014, 12 and 26 January 2015) on the yield and yield components using three commercial sweet corn cultivars grown under greenhouse in Antalya during 2014-2015 years. The experiment was conducted as a randomized complete block design with split plot arrangement with 3 replications. The three commercial sweet corn hybrid cultivars, Vega F1, Challenger F1 and Merit F1 were seeded into trays in nursery, and planted in the mentioned planting dates.

According to the results of the study, maturation time and plant height of sweet corn were changed among the cultivars. Maturing times, plant height and ear length of sweet corn increased with the delay in planting. However, these values were different according to in cultivars.

As compared to the other two hybrids, the Merit F1 was superior for ear length as well as number of kernel per ear. The marketable ear yield for Merit, Challenger and Vega F1 cultivars were 1436.9, 913.6, and 740.9 kg/da, respectively. The marketable ear yield was 733.9 kg for the first planting while they were measured as 1212.4 kg and 1145.2 kg/da in second and third planting dates.

Merit F1 yielded the highest ear yield (1436.9 kg/da). The ear yield was lowest in 25th December planting while there was no significant difference between the latter plantings for the trait. The results of this study showed that the highest kernel number (475.7 kernel/ear) and marketable ear yield (1622.6 kg/da) were obtained with Merit F1 at 12 January planting date. Thus, Merit F1 is a suitable hybrid to be recommended for January 12th planting date under greenhouse in Antalya.

Keywords

Sweet corn, cultivars, greenhouse, planting date, yield and yield components

References

• Akman, Z., 1991. Şeker Mısırında (Zea mays saccharataSturt. ) Ekim Sıklığı ve Ekim Zamanının Verim ve Agronomik Karakterler Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Akman, Z., ve Sencar, Ö., (1991). Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt) Ekim Sıklığı ve Ekim Zamanının Verim ve Diğer Agronomik Karakterler Üzerine Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tokat Ziraat Fakültesi Dergisi. 7(1), 25-34.
• Akman, Z., 1998. The Effects of Cultivars and Sowing Date on Yield and Agronomic Characters in Sweet Corn, II. Balkan Symposiumon Field Crops. (II), 343-346, Novi-Sad, Yugoslavia.
• Akman, Z., 2002. Effect of Tiller Removing and Plant Density on Ear Yield of Sweet Corn (Zea mays saccharata sturt). Pak. J. Biol. Sci., 5, 906-908.
• Alan. Ö., Sönmez, K., Budak, Z., Kutlu, İ., Ayter, N.G., 2011. Eskişehir Ekolojik Koşullarında Ekim Zamanının Şeker Mısırın (Zea mays saccharata Sturt.) Verim ve Tarımsal Özellikleri Üzerine Etkisi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 25 (4), 34-41.
• Aldrich, S.R., Scott, W.O., Leng .E.R., 1982. Modern Corn Production AL Publications, Illionis, U.S.A,100-105.
• Atakul, Ş., 2011. Diyarbakır Koşullarında Farklı Ekim Zamanlarının Beş Şeker Mısırı (Zea mays L. saccharata Sturt.) Çeşidinde Taze Koçan ve Tane Verimi ile Bazı Tarımsal Özelliklere Etkisi. Yüksek Lisans, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Ayhan, H., 2011.Ordu Ekolojisinde Farklı Ekim ve Dikim Zamanlarının Tatlı mısırda Koçan Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Bozokalfa, K.M., Eşiyok, D. ve Uğur, A., 2004. Ege Bölgesi Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Bazı Hibrit Şeker Mısır (Zeamays L. var. saccharata) Çeşitlerinin Verim, Kalite ve Bitki Özelliklerinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(1),11-19.
• Büyükerdem, N.İ., Akman, Z., 2008. Effects of Different Zinc Containing Fertilizers Aplications on Ear Yield and Some Agronomic and Quality Characters of Sweet Corn. Journal of Plantand Evironmental Sciences 1,21-27.
• Can, M., ve AKMAN, Z. (2014). Uşak Ekolojik Şartlarında Farklı Azot Dozlarının Şeker Mısırın (Zea mays Saccharata Sturt.) Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi. SDU Journal of the Faculty of Agriculture/SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2).
• Dahmardeh, M., 2012. Effects of Sowing Date on the Growth and Yield of Maize Cultivars (Zeamays L.) and the Growth Temperature Requirements.African Journal of Biotechnology, 11(61),12450-12453.
• Dickerson, W.G., 1996. Home and Market Garden Sweet Corn Production. http://aces.nmsu.edu/pubs/_h/h-223.pdf. (erişim tarihi: 07.03.2017).
• Eşiyok, D., Bozokalfa, M.K., 2005. Ekim ve Dikim Zamanlarının Tatlı Mısırda (ZeamaysL.var. saccharata ) Verim ve Koçanın Bazı Agronomik Karakterleri Üzerine Etkisi.Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(1),35-46.
• Erdal, Ş., ve Pamukçu, M., 2005. Tatlı Mısır (Zea mays L. Var saccharata Sturt ). Derim, 22(2) 41-46.
• Garcia, A.G., Guerra, L.C., Hoogenboom, G., 2009. Impact of Planting Date and Hybrid on Early Growth of Sweet Corn. Agronomy Journal, 101, 193-200.
• İdikut, L. Cesur, C. Tosun, S., 2005. Şeker Mısırda Ekim Zamanı ve Yetiştirme Tekniğinin Hasıl Verim ve Bazı Özelliklere Etkisi KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 8 (1),91- 100.
• Kara, B., Akman, Z., 2002. Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) Koltukve Uç Alma İle Yaprak Sıyırmanın Verim ve Koçan Özelliklerine Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2),9-18.
• Kara, B., 2011. Fresh Ear Yield and Growing Degree-Days of Sweet Corn in Different Sowing Dates in Southwestern Anatolia Region. T. J. of Field Crops, 16(2), 166-171.
• Kara, B., Atar, B., 2013. Effects of Mulch Practices on Fresh Ear Yield and Yield Components of Sweet Corn. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 37 (3), 281-287.
• Kara, B., Atar, B., Akman, Z., 2013. Şeker Mısırda Fide Şaşırtmanın Taze Koçan Verimi ve Erkenciliğe Etkisi. Türkiye X. Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013 Konya, S:772-776.
• Küçükyağcı, Ş., 2010. Bazı Şeker Mısır Tiplerinin Tokat-Kazova Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi.Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Mangual Crespo, G., 1977. Yield of Two Sweet Corn Varieties and Two Hybrids in the Isabella Area. Journal of Agriculture of University of Puerto Rico 61 (2), 175-178.
• Sade, B., 2002. Mısır Tarımı. Konya Ticaret Borsası, Yayın No,1, Konya.
• Shirzadi, M.H., 2009. Effects of Sowing Date on Grain Development Trends in Maize Hybrids in Jiroft Environment. Plant Ecophysiology, 1, 37-41.
• Turgut, İ. Balcı, A., 2002. Bursa Koşullarında Değişik Ekim Zamanlarının Şeker Mısırı (Zea mays saccharata Sturt. ) Çeşitlerinin Taze Koçan Verimi ile Verim Öğeleri Üzerine Etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (2), 79-91.
• USDA, 1992. States Standarts for Grades of Sweet Corn. http:⫽ www. ams. usda. gov/standards/cornswt.pdf. (erişim tarihi: 07.03.2017).
• Ülger, A.C., Tansı, V., Sağlamtimur, T., Kızılşimşek, M., Çakır, B., Yücel, C., Baytekin, H., Öktem, A., 1996. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde İkinci Ürün Mısırda Bitki Sıklığı ve Azot Gübrelemesinin Hasıl verimi ile Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisinin Saptanması.
• Vijay, J., Tuse, B. P., Jawale, S. M., Shaikh, A.A., Dalavi, N.D., 2009. Effect of Fertilizer Levels and Dates of Sowing on Growth and Yield of Sweet Corn (Zea mays saccharata Sturt). Journal of Maharashtra Agricultural Universities. 34 (1), 108-109.
• Waligora, H., 1997. The İnfluence of Sowing Terms on Vegetation Period and Morphological Characters of Sweet Corn. Pracez Zakresu Nauk Rolniczych, 83,135-140.
• Waters, J. L., Burrows, R.L., Benne, M.A., Schoenecker, J., 1990. Seed Moisture and Transplant Management Techniques İnfluence Sweet Corn Stand Establishment. Growth, Development and Yield. Journal of the American Society for Horticulture Science. 115 (6), 887-892.
• Wyatt. J.E., Mullins, J.A., 1989. Production of Sweet Cornfrom Transplants. Hort Science 4 (6), 103.