2003-2023 Yılları Arasında Öfke ile İlgili Yapılan Tezlerin İncelenmesi
Yıl 2024,
Sayı: Özel Sayı (Ö3), 28 - 40, 30.06.2024
Ayşe Gül Koçak
,
Tuğba Bingöl
Öz
Bu araştırmada öfke ile ilgili yürütülen yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 2003-2023 yılları arasında Türkiye’de çeşitli yaşam dönemlerinden ve çeşitli tanı gruplarından bireyler üzerinden çeşitli bağlamlarda öfkeyi araştıran tezlerin incelenmesinden oluşan betimsel içerik analizi çalışmasıdır. Çalışmada öfke konusunun hangi yıllarda çalışıldığı, yürütülen tezin türü, yazım dili, yürütülen tezlerde çalışılan alanların neler olduğu ve çalışma grubunun kimlerden oluştuğu, yürütülen tezlerde hangi yöntemlerin kullanıldığı ve hangi konuların çalışıldığı gibi kriterler esas alınmıştır. Anahtar kelime olarak “öfke” kelimesi, temel alınmış ve YÖK tez veri tabanında erişime açık tezler incelenmiştir. Kriterlere uygun olmayan tezlerin elenmesi sonucunda çalışmaya 551 tez alınmıştır. Çalışmaya dahil etme kriterleri; tezde öfke konusunun çalışılması ve tezin son 20 yılda yayımlanmış olmasıdır. Çalışma sonucunda öfke konusu ile ilgili yürütülen tezlerin daha çok psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, hemşirelik ve din alanlarında yapıldığı görülmüştür.
Etik Beyan
Makalede etik çalışma kurallarına uyulmuştur.
Kaynakça
- Anger, M., Bon, L., Hamel-Desbruères, A., Bensaber, F., Eustache, F., Baleyte, J. M., & Guillery-Girard, B. (2012). Recollection in autism spectrum disorder: From past to the future, Neuropsychiatrie de l'Enfance et de l'Adolescence, Volume 60, Issue 5, Supplement, Page S201.
- Averill, JR. (1983). Studies on anger and aggression: Implications for theories of emotion. Am Psychol, 38, 1145-1160.
- Bal, C. G. (2019). Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzının Demografik Özelliklerle İlişkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 63-72.
- Berkowitz, L. (1990). On the formation and regulation of anger and aggression: A cognitive-neoassociationistic analysis. Am Psychol, 45, 494-503.
- Bilge, A., & Ünal, G. (2005). Öfke, öfke kontrolü ve hemşirelik yaklaşımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 21(1), 189-96.
- Bitti, P.E.R., Gremigni, P., Bertolotti, G., & Zotti, A.M. (1995). Dimensions for anger and hostility in cardiac patients, hypertensive patients, and controls. Psychother Psychosom, 64, 162-172.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
- Çoruk, A., & Akçay, R. C. (2012). Yönetim Süreçleri Açısından Yöneticilerin Duygu Yönetimi Davranışları Ölçeği. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 81-94.
- Deffenbacher, JL. (1992). Trait anger: theory, findings, and implications. Advances in Personality Assessment, 9, 177-201.
- Dökmen, Ü. (1987). Yüz ifadeleri konusunda verilen eğitim duygusal yüz ifadelerini teşhis becerisi ve iletişim çatışmalarına girme eğilimi üzerindeki etkisi. Psikoloji Dergisi, 6(21):75-79.
- Ellis A, (1997). How to Control Your Anger Before It Controls You. Secaucus, NJ: Carol Publishing Group.
- Goleman, D. (1998). Duygusal zekâ. İstanbul: Varlık.
- İmamoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının öfke ve öfke ifade tarzları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
- Jessup, E. (2023). The experience of adolescents who transitioned to college during the pandemic. Current Opinion in Psychology, Volume 54, December 2023, 101693.
- Kafaji, T. (2013). The triumph over the mediocre self: A manual for the art and science of living. Author House: Bloomington, IN.
- Karataş, Z. (2008). Lise öğrencilerinde öfke ve saldırganlık. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 277-294.
- Kassinove, H., & Sukhodolsky, D. G. (1995). Anger disorders: basic science and practice issues. Anger Disorders: Definition, Diagnosis and Treatment. Kassinove H (Ed.,), Washington, Taylor & Francis.
- Lazarus, R. S. (1991). Emotion and adaption. New York: Oxford University Press, Inc.
- Lerner, H. (1996). Öfke Dansı (Çev: Gül S. ). İstanbul, Varlık Yayınları.
- Özmen, S. K. (2004). Aile içinde öfke ve saldırganlığın yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 27-39.
- Scherger, J. M. (1979). Understanding, and controlling anger. Helping Clients with Special Concerns. Elsenberry S, Patterson LE (Eds), London, Houghton Mifflin Company.
- Siegel, J. M. (1986). The multidimensional anger inventory. J Pers Soc Psychol, 5, 191-200.
- Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz dergisi, 11(2).
- Stoner, S. B., & Spencer, W. B. (1987). Age and gender differences with the Anger Expression Scale. Educ Psychol Meas, 47, 487-492.
- Tavris, C. (1989). Anger: Misunderstood Emotion. New York, Simon&Schuster.
- Vahip, I.(2002). Evdeki şiddet ve gelişimsel boyutu: Farklı bir açıdan bakış. Türk psikiyatri dergisi, 13(4), 312-319.