Okullarda İletişim Becerileri ile Örgütsel Bağlılığa İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2025, Sayı: Kongre Özel Sayısı (Ö4), 124 - 135, 29.06.2025

Rabia Nur Kaplan , Nihan Turhan

Öz

Bu araştırmanın amacı okullarda iletişim becerileri ile örgütsel bağlılığa ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada kişilerin örgüt içerisinde kolektif bilinci oluşturmak için bir araya gelmesi ve çevresiyle uyum sağlamaya çalışması olarak tanımlanan iletişim, farklı çalışmalara konu olan örgütsel bağlılığın çalışanlar üzerindeki görüşlerini ortaya çıkarmıştır. Okullarda iletişim becerileri ile örgütsel bağlılığa ilişkin öğretmen görüşleri ele alınmaktadır. Bu araştırmada nitel yöntem kullanılmış olup, araştırma durum çalışması desenine göre geliştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme tekniğine göre belirlenmiş olup, katılımcılar 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde İstanbul ili Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir devlet ve bir özel okulda görev yapan 21 öğretmenden oluşturulmuştur. Araştırmanın veri toplanma aracı ise, araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analize göre bulgular elde edilmiştir. Araştırma bulgularında öğretmen görüşlerine göre okullarda iletişim becerilerinde etkili iletişim kurma, geri bildirimde bulunma ve dinleme becerisi kategorileri ortaya çıkmıştır. Örgütsel bağlılıkta içselleştirme, özdeşleşme ve uyum kategorileri ortaya çıkmıştır. Okul içerisinde iletişim becerileri ve örgütsel bağlılığa ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde her ikisinde de etkili iletişim, saygı ve güven kodları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

İletişim becerileri , örgütsel bağlılık , öğretmen görüşleri

Kaynakça

• Akın, M. A., İş, E., & Akbaba, Ş. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıklarının değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 219-243.
• Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-13.
• Atalay, M., & Kanmaz, A. (2023). Öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına etki eden faktörlere ilişkin yönetici görüşleri. Social Science Development Journal, 57-72.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bayram, L. (2009). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, (59), 125-139.
• Cemaloğlu, N. (2007). Örgütlerin kaçınılmaz sorunu: Yıldırma. Bilig, 42, 111-126.
• Cengiz, A. A. (2000). Enformasyon çağında örgüt bağlılığını geliştirmenin yollarına genel bir bakış. Anadolu Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1-2), 509-538.
• Cüceloğlu, D. (2001). İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çam, S. (1997). İletişim Becerileri Eğitim Programının Öğretmen Aaylarının Ego Durumlarına ve Problem Çözme Becerisi Algılarına Etkisi. (Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çaybaş, T. (2021). Okul Yöneticilerinin İletişim Becerilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri: Bir Karma Yöntem Araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Doğan, S., & Karakuş, B. (2020). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel güven hakkındaki görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 994-1014.
• Erdoğan, İ., & Korkmaz, A. (1990). İletişim ve Toplum. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Gençer, E. Ö., Taşyürek, F., Duran, Y., & Böge, M. (2023). Öğretmenlerin örgütsel sessizlik ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. International Academic Social Resources Journal, 8(51), 2960-2971.
• Gönenç, E. (2007). İletişimin tarihsel süreci. İletişim Fakültesi Dergisi, (28), 87-102.
• Kazak, E., & Güzel, F. K. (2020). Okullarda yaşanan örgütsel sessizliğe ilişkin öğretmen görüşlerinin nitel analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 393-414.
• MEB. (2015). Etkili İletişim. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 273-294.
• Nazik, M., & Bayazıt, A. (2005). İnsan İlişkileri ve İletişim. İstanbul: YA-PA.
• Özan, M. B., & Özdemir, T. Y. (2013). İlköğretim kurumu öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri: Nitel bir çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 469-486.
• Saltık, B., Ünsar, A. S., & Oğuzhan, A. (2015). Örgütsel iletişimin örgütsel bağlılığa olan etkisi: Bir alan araştırması. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 52(600), 47-58.
• Sönmez, V., & Alacapınar, F. (2019). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 419-426.
• Teksin, N., Şenel, K., Çam, O. G., & Yıldız, S. (2023). Okul müdürlerinin itibarlı davranışlarına yönelik öğretmen görüşleri. International Academic Social Resources Journal, 8(53), 3632-3640.
• Yazıcı, S., & Utkugün, C. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre etkili iletişim becerisine sahip bir öğretmende bulunması gereken özellikler. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 248264.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, D., Bakırcı, Ş., & Karaca, Ş. (2022). Öğretmenlerin iletişim becerileri üzerine bir inceleme. AÇÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-17.