Hybrid Vigor and Heridity of Some Agronomic Traits in Diallel Cross Population of Durum Wheat (Triticum durum Desf.) Varieties

Year 1998, Volume: 12 Issue: 16, 1 - 16, 15.12.1998

Ali Topal Süleyman Soylu

Abstract

The heridity and hybrid vigor of some agronomic traits in 4x4 diallel reciprocal cross population of three varieties and one local population in durum wheat was investigated.
In this research plant height, spike length, spikelet number/ spike, kernels / spike, kernel weight / spike, fertile tillers /plant and grain yteld / plant were measured. The additive gen actions were found to be significant for all the traits studied except for kernel weight / spike and grain yield. General combining ability effects were found to be high and significant for short plant height, kernel / spike, fertile tillers / plant and grain yield / plant for Çakmak-79 and spike length for local po-pulation and short plant height, spikelet number / spike, kernels / spike, kernel weight / spike for Akbaşak 073/44 and spikelet / spike for Karabaşak. The combinations of heterosis effectual were found for all traits in population. Narrow

Keywords

Diallel Cross, Heridity, Durum Wheat

Supporting Institution

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Makarnalık Buğday (T. durum Desf.) Diallel Melez Populasyonunda Bazı Tarımsal Karakterlerin Kalıtımı ve Melez Gücü Üzerine Araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada üç makarnalık buğday çeşidi ve bir yerel çeşit (iri buğday) olmak üzere 4 buğday çeşidi ile bunların restprokal 12 F1 melezinden oluşan populasyonda çeşitli tarımsal özelliklerin kalıtımı incelenmiştir. Denemede bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakcık sayısı, başakta dane sayısı, başakta dane ağırlığı, fertil kardeş sayısı ve bitki başına verim ele alınmıştır. İncelenen özelliklerden başakta dane, ağırlığı ve bitki verimi dışında diğer özellikler için eklemeli gen etkileri önemli bulunmuştur:: Yapılan analizler sonucunda Çakmak-79 çeşidi kısa boyluluk. başakta dane sayısı, fertil kardeş sayısı ve bitki başına verim özelliklerinde, yerel çeşit başak uzunluğu. Akbaşak-073/44 çeşidı kısa boyluluk, başakta başakcık sayısı, başakta dane sayısı ve başakta dane ağırlığı, Karabaşak çeşidi ise başakta başakcık sayısı özelliklerinde genel kombinasyon gücü bakımından yüksek ve önemli bulunmuştur. Populasyonda ele alınan her karakter içiri heterosis etkisi gösteren kombinasyonlar görülmüştür. Dar anlam- da kalıtım derecesi başak uzunluğunda 0.91 ile en yüksek olurken, diğer özellikler için bu değer 0.39 tle 0.75 arasında değişmiştir.

Keywords

MAKARNALIK BUĞDAY, MELEZ POPULASYON, TARIMSAL KARAKTER

Supporting Institution

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

References

• Amaya, A.A., Busch, R.H., Lebsock, K.L., 1972. Estimates of Genetic Effects of Heading Date, Plant Height and Grain Yield in Durum Wheat. Crop. Sci. 12: 478-481.
• Aydem, N., 1979. Beş Makarnalık Buğday Çeşidinin Diallel Melez Döllerinde Bazı Agronomik Özelliklerin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. Doçentlik Tezi. E.Ü. Z.F., İzmir.
• Cantrell, R.G. and Haro-Arlas, E.S., 1986. Selection for Spikelet Fertility in a Semi Dwarf Durum Wheat Population. Crop Sci. 26: 691-693.
• Chiang, M.S., Smith, J.D., 1967. Diallel Analysis of Inheritance of Quantitative Cha- racters in Grain Sorghum. 1. Heterosis and Breeding Depression. Can. J. Ge- net. Cyttol. 9: 44-51.
• Demir, 1., Açıkgöz, N., Püskülců, H., 1975. Bazı Makarnalık Buğday Melezlerinin Çeşitli Karakterlerinde Hibrid Gücü Üzerinde Bir Araştırma. E.Ü.Z.F. Dergisi 12 (2): 69-79, İzmir.
• Demir, 1., Korkut, K.Z., Turgut, 1., 1980. Kantitatif Genetik ve Bitki Islahı. TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi Tebliğleri Tarla Bitkileri Seksiyonu, 1-10, Adana.
• Demir, 1., Ekmen, G., Öngören, G. ve Altınbaş, M., 1986. Buğday Melezlerinde Line x Tester Analizi ve Bundan Islahta Yararlanma Olanakları. Bitki Islahı Sim- pozyumu Bildiri Özetleri, İzmir.
• Datlocil, L., 1983. The Yield Structre of F1 Hybrids of Spring Wheat. Sbor. UVTIZ. Genet. a Slecht., 19 (2): 103-111.
• Ekiz, H., 1996. Farklı Stoplazmaların Ekmeklik Buğdayın (Triticum aestivum L.) Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkileri. Doktora Tezi. S.Ü. Fen Bil. Enst. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya.
• Ekmen, G. ve Demir, 1., 1990. Bazı Buğday Melezlerinde Bazı Verim Komponentleri- nin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enst. Dergisi 1 (2): 153-158, İzmir.
• Ekse, A.O. ve Demir, 1., 1985. Ekmeklik Buğdaylarda Verim, Verim Ögeleri ve Prote- inin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. Ege Tar. Ara. Ens. Yay. No: 56. Falconer, D.S., 1980. Introduction to Quantitative Genetics. Oliver and Boyd Ltd. London.
• Fehr, W.R., 1987. Principles of cultivar development, I. Theory and technique Mc Graw Hill Inc., New York.
• Fonseca, S. and Patterson, F.L., 1968. Hybrid Vigor in a Seven Parent Diallel Cross in Common Winter Wheat. Crop Sci. 8: 85-88.
• Genç, 1., 1980. Buğdayda Kardeşlenmenin Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi Tebliğleri Tarla Bitkileri Seksiyonu, 125-135, Adana.
• Griffing, B., 1956. Concept of General and Specifie Combining Ability in Relation to Diallel Crossing Systems. Aust. J. Biol. Sci. 9: 463-493. Hayman, B.I., 1954. The Theory and Analysis of Diallel Crosses Genetics. 39: 789- 809.
• Jinks, J.L., 1954. A Survey of The Genetical Basis of Heterosis in a Variety of Diallel Crosses. Heredity 9: 223-238.