Sağlık Çalışanlarının Medikal Turizm Farkındalıklarının Değerlendirilmesi: Alanya Örneği

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 10, 31.12.2024

Soner Uçan , Arife Albayrak Coşar

Öz

ÖZ
Amaç: Sağlık turizmi, küresel ölçekte büyümekte olup ekonomik, sosyal ve sağlık hizmetleri açısından önemli bir sektör haline gelmektedir. Sağlık çalışanları medikal turizmin sürdürülebilirliği ve uluslararası rekabet gücünün artırılmasında kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle bu çalışma, sağlık çalışanlarının medikal turizm farkındalıklarını belirlemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu araştırma bir kamu hastanesinde görev yapan 175 sağlık çalışanı ile yapıldı. Veriler tanıtıcı bilgi formu ve Sağlık Çalışanları Sağlık Turizmi Ölçeği ile toplandı. Verilerin istatistiksel analizinde bağımsız örneklem testlerinden t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Dunn Sidak testleri kullanıldı.
Sonuçlar: Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının Sağlık Turizmi Farkındalık Ölçeğinden almış olduğu toplam puan ortalamaları 3,39±0,78, kurumsal yeterlilikler alt boyutunda 3,38±0,88; sağlık turizminin etkileri alt boyutunda 3,21±0,68; sağlık turizminin sorunları alt boyutunda 3,46±0,77; XXXX’nın sağlık turizmi potansiyeli alt boyutunda 3,38±0,50 ve hastanenin sağlık turizmi uygulamaları alt boyutunda 3,36±0,65 olarak bulundu. Sağlık çalışanlarının sağlık turizmi farkındalıklarının cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, mesleği ve kurumda çalışma yılına göre değişmediği (p<0,05), gelir-gider durumu ve meslekte çalışma yılına göre değiştiği bulundu (p<0,05).
Tartışma: Araştırma sonuçları, sağlık çalışanlarının medikal turizm farkındalıklarının orta düzeyde olduğunu ve bu farkındalığın meslekteki kıdem ve gelir durumuna göre değişiklik gösterebileceğini ortaya koymaktadır. Sağlık çalışanlarının sağlık turizmi farkındalığını artırmak amacıyla hizmet içi eğitimler düzenlenmesi, sağlık ve turizm sektörleri arasında iş birliğinin güçlendirilmesi, sağlık öğrenimi gören öğrencilerin müfredatına sağlık turizmi ile ilgili derslerin eklenmesi ve staj/uygulama imkânlarının sağlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Farkındalık, medikal turizm, sağlık çalışanı, sağlık turizmi

Etik Beyan

Araştırmanın etik yönü Çalışmanın yürütülmesi için öncelikle Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Sosyal Bilimler Alanı Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurul onayı (12/07/2023 tarih ve 05/11 nolu karar) ve çalışmanın yapıldığı kurumdan yazılı izin alındı. Görüşme öncesinde katılımcılara çalışma hakkında bilgi verildi ve yazılı izinleri alındı. Katılımcılara istedikleri zaman araştırmadan ayrılabilecekleri, katılımın gönüllü olduğu ve elde edilecek kişisel verilerin gizli tutulacağı bilgisi verildi.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma için herhangi bir finansal destek alınmamıştır.

Teşekkür

Bu çalışmaya katılarak destek veren tüm sağlık çalışanlarına teşekkür ederiz.

Evaluation of Awareness of Healthcare Workers' on Medical Tourism: The Case of Alanya

Öz

ABSTRACT

Purpose: Medical tourism has become a globally expanding sector of significant economic, social, and healthcare importance, with healthcare professionals playing a pivotal role in ensuring its sustainability and enhancing its international competitiveness. Accordingly, this study aims to assess the medical tourism awareness levels of healthcare professionals.

Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 175 healthcare workers employed at a public hospital. Data were collected using a demographic information form and the Health Tourism Awareness Scale for Healthcare Workers. Statistical analyses included independent sample t-tests, one-way ANOVA, and Dunn-Sidak post-hoc tests.

Results: The mean total score of the participants on the Health Tourism Awareness Scale was 3.39±0.78. Subscale mean scores were as follows: 3.38±0.88 for "Institutional Competencies," 3.21±0.68 for "Effects of Health Tourism," 3.46±0.77 for "Problems of Health Tourism," 3.38±0.50 for "Health Tourism Potential of XXXX," and 3.36±0.65 for "Hospital Health Tourism Practices." No statistically significant differences were found in health tourism awareness levels based on gender, age, marital status, educational background, profession, or years of service in the institution (p>0.05). However, significant differences were observed based on income level and years of professional experience (p<0.05).

Conclusion: The results indicate that healthcare workers have a moderate level of awareness regarding medical tourism. This awareness varies depending on professional seniority and income level. To enhance healthcare workers’ awareness of medical tourism, it is recommended to organize in-service training programs, strengthen collaborations between the health and tourism sectors, integrate health tourism-related courses into the curricula of health sciences students, and provide opportunities for internships and practical training in this field.

Anahtar Kelimeler

Awareness, medical tourism, healthcare worker, health tourism

Kaynakça

• Aba, G., Gümüş, R., & Çakır, Y. N. (2019). Sağlık çalışanlarının medikal turizme yönelik algılarının incelenmesi: özel hastane örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), 93-105. https://doi.org/10.11611/yead.560169
• Acar, N., & Turan, A. (2016). Sağlık çalışanlarının sağlık turizmi farkındalığı üzerine araştırma: Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi çalışanları örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 17-36.
• Arkın, M., & Salha, H. (2023). Sağlık personelinin sağlık turizmi farkındalığı üzerine bir araştırma: Tekirdağ örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(1), 66-83. https://doi.org/10.26677/TR1010.2023.1197
• Aziz, A., Yusof, R. M., Ayob, M., Bakar, N. T. A., & Awang, A. H. (2015). Measuring Tourist Behavioural Intention Through Quality in Malaysian Medical Tourism Industry. Procedia Economics and Finance, 31, 280–285. https://doi.org/10.1016/s2212-5671(15)01179-x
• Beladi, H., Chao, C. C., Ee, M. S., & Hollas, D. (2015). Medical tourism and health worker migration in developing countries. Economic Modelling, 46, 391–396. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2014.12.045
• Bulut, A. ve Şengül, H. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(1),45-62. https://doi.org/10.29226/TR1001.2019.104
• Büyük, Ö., (2023). Medical Tourism in Turkey and Around the World: The Convergence of Health, Economy and Culture. Researches on Tourism (pp.55-76), Gaziantep: Özgür Yayınları.
• Cohen, E. (2008). Medical tourism in Thailand. AU-GSB e-Journal, 1 (1): 24-37.
• Çelik Kızıldağ, G. (2018). Hekim dışı sağlık personeli ve sağlık yöneticilerinin medikal sağlık turizmi konusunda farkındalıklarının değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara:Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, Y. & Sağlık, E. (2020). Medikal turizmin kurumsal yeterliliğinin ve potansiyelinin hekim görüşleriyle değerlendirilmesi: Samsun ili örneği. Turizm Çalışmaları Dergisi, 2(1),1-20.
• Dökme, S. (2016). Sağlık turizmi açısından Adana ilinin incelenmesi ve sağlık çalışanlarının medikal turizm faaliyetlerine bakış açısı: Bir hastane örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdoğan, M. (2018). Kamu sağlık politikalarında yeni bir açılım sağlık turizmi: SDÜ Hastanelerinde çalışan hekimlerin sağlık turizmi farkındalığı üzerine bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eriş, H., & Kemer, E. (2020). Medical tourism awareness of health workers. Indian Journal of Forensic Medicine and Toxicology, 14(4), 7884-7889.
• Freund, T., Everett, C., Griffiths, P., Hudon, C., Naccarella, L., & Laurant, M. (2015). Skill mix, roles and remuneration in the primary care workforce: Who are the healthcare professionals in the primary care teams across the world? In International Journal of Nursing Studies 52 (3), 727–743). https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2014.11.014
• Gökmen, B., Şapcılar, M. C., & Büyükşalvarcı, A. (2020). Turizm fakültesi akademisyenlerinin sağlık turizmine yönelik farkındalığının değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1180-1198. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.389
• Gökmen, B., Şapcılar, M. C., & Büyükşalvarcı, A. (2020). Turizm fakültesi akademisyenlerinin sağlık turizmine yönelik farkındalığının değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1180-1198. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.389
• Gül, T., Özdal Değirmencioğlu, A., Bulut, B., Dağ,E., Baştürk, Y. A., & Dağlı, M. (2022). Health service quality and patient communication ın medical tourism. Journal of Tourismology, 8(1), 115-137. https://doi.org/10.26650/jot.2022.8.1.1059252
• Hall, C. M. (2011). Health and medical tourism: a kill or cure for global public health?. Tourism Review, 66(1/2), 4-15. https://doi.org/10.1108/16605371111127198
• Hemberg, J. A. V., & Vilander, S. (2017). Cultural and communicative competence in the caring relationship with patients from another culture. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 31(4), 822-829. https://doi.org/10.1111/scs.12403
• İpek, E., Batmaz, O., & Yazıcı Ayyıldız, A. (2023). Sağlık Turizmi Farkındalığı: Kuşadası Örneği. 2nd International Conference on Engineering, Natural and Social Sciences. http://as-proceeding.com/://www.icensos.com/
• Kıraç, R., Göde, A., & Aydoğdu, A. (2020). Küreselleşmenin sağlık üzerine etkileri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 7(17), 26-33.
• Kıraç, R., Göde, A., & Aydoğdu, A. (2020). Küreselleşmenin Sağlık Üzerine Etkileri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 7(17), 26-33.
• Köroğlu, G., & Tengilimoğlu, D. (2021). Sağlık çalışanlarına göre medikal turizm endeksi faktörlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(2), 261-275.
• Leonard, M., & Frankel, A. (2011). Role of effective teamwork and communication in delivering safe, high-quality care. The Mount Sinai Journal Of Medicine, 78(6), 820-6. https://doi.org/10.1002/msj.20295.
• Leonard, M., Graham, S., & Bonacum, D. (2004). The human factor: the critical importance of effective teamwork and communication in providing safe care. Quality & safety in health care, 13 Suppl 1(Suppl 1), i85–i90. https://doi.org/10.1136/qhc.13.suppl_1.i85
• Majumdar, K. (2018). Medical Tourism in India and Its Future Prospects. International Journal of Preventive, Curative & Community Medicine, 4, 10-14. https://doi.org/10.24321/2454.325x.201809.
• Medical Tourismin Turkey and Around theWorld: The Convergence of Health, Economy and Culture. A. T. Bayram (Ed.). Researches on Tourism in, Gaziantep: Özgür Yayınları, 55-76.
• Öztürk, Y., Aydın, T. & Sert, S. (2023). Sağlık çalışanlarının sağlık turizmi farkındalık düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of History School, 16(64), 1263-1277. https://doi.org/10.29228/joh.69305
• Rad, N. F., Som, A. P. M., & Zainuddin, Y. (2010). Service quality and patients’ satisfaction in medical tourism. World Applied Sciences Journal, 10(1), 24-30.
• Ren, T., Hyun, H., & Park, J. (2017). Medical tourism services: The role of patients’ perceived health consciousness and value. Journal of Service Science Research, 9(2), 179–195. https://doi.org/10.1007/s12927-017-0009-z
• Sandberg, D. S. (2017). Medical tourism: An emerging global healthcare industry. In International Journal of Healthcare Management, 10 (4). 281–288. https://doi.org/10.1080/20479700.2017.1296213
• Singh, L. (2019). Medical tourism motivations: the driving force. Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 4(2), 77-86. https://doi.org/10.31822/jomat.621874
• Şahin, M., Yılmaz, M., & Karamustafa, K. (2023). Sağlık turizmi farkındalığı: Malatya ilinde sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(4), 1611-1632. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1166591
• Şantaş, F., Kurşun, A. & Kar, A. (2016). Hastane tercihine etki eden faktörler: sağlık hizmetleri pazarlaması perspektifinden alan araştırması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(1), 17-33.
• Tapia, J., Dieste, M., Royo, E. ve Calvo, E. (2022). Factors affecting the choice of medical tourism destination: Spain as a host country. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 23(1), 115-138. https://doi.org/10.1080/1528008X.2020.1848749
• Ural, A., & Kılıç, İ. (2018) Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık. Üstün, U. ve Uslu, Y. D. (2022). Türkiye’nin sağlık turizminde tercih edilme nedenleri üzerine bir çalışma: Medikal turizm endeksi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 33, 344-353. https://doi.org/10.31590/ejosat.1020647