FİLMLERLE KUZEYE YOLCULUK: NORDİK SİNEMA

Year 2023, Volume: 14 Issue: 1, 205 - 219, 18.04.2023

Onur Aytaç

Abstract

Nordik Sinema başlıklı kitap, Türkiye’de Nordik kültürüne dair artan ilginin de etkisiyle bölge
sinemasını ele alan ilk Türkçe kitaptır. Elif Demoğlu ve Ekin Gündüz Özdemirci tarafından
derlenen bu eser, Avrupa’nın kuzeyinde yer alan ülkelerde üretilen bazı filmleri inceleyerek
Nordik Sinemaya dair bir perspektif sunmaktadır. Ulusal sinemaların yanında ulus-ötesi
sinemaların da tartışıldığı çağımızda, ülkeleri aşarak bir coğrafyanın sinemasına ilişkin
ortaklıklar tespit edip belirli analizler yapmak sinema çalışmalarında genellikle eksik
bırakılan bu ölçeği tamamlamaktadır. Doğu Kitabevi tarafından basılan çalışmanın giriş
bölümünde Nordik Sinema kavramına dair tartışmalara değinip tanımlamalar yaparak belirli
bir çerçeve çizilmektedir. İlk bölümde ise bu sinemada öne çıkan temalar – doğa, gelenek ve
kimlik - kapsamında “İskandinav Sineması”ndan İzlanda Sinemasına Roy Anderson
filmlerinden mitolojiye geniş bir skalada değerlendirmelerde bulunulmaktadır. Sonraki
bölümde ise Nordik Sinemada etkili olan veya bu sinemanın ortaya çıkardığı tür ve akımlar
çerçevesinde Nordic Noir’dan kara mizaha, Dogma 95’ten Norwave’a pek çok tür/akım ve
biçim incelenmiştir. Son bölümde ise bölgedeki bir akademisyen ve bir sektör profesyoneli ile
söyleşi gerçekleştirerek kavramlar, eğilimler, türler, fonlamalar ve endüstri bağlamında
Nordik Sinemaya içeriden bakan görüş, bilgi ve düşüncelere yer verilmiştir. Türkçe literatür
bakımından Nordik Sinema yazınına katkı sunan bu eserle beraber Nordik Sinema terimi de
Türkçe’ye tamamen yerleşmektedir. Bu alana yönelik yapılacak olan çalışmaları teşvik eden
eserin incelendiği kitap değerlendirme yazısında, yazılarda öne çıkan unsurların ele alındığı
bir inceleme gerçekleştirilmiştir.

Keywords

Nordik sinema, kuzey sineması, iskandinav sineması, Nordic Noir, Norwave

Thanks

Editoryal süreçteki emeklerinden dolayı Sn. Prof. Dr. Senem Duruel Erkılıç ve Sn. Dr. Selver Dikkol'a teşekkür ederim. Yazım sürecindeki önerileriyle beni destekleyen sevgili Burçak Görel'e özel olarak teşekkürlerimi sunuyorum.

JOURNEY TO NORTH THROUGH FILM: NORDİK SİNEMA

Abstract

Nordik Sinema, published by Doğu Kitabevi, is the first book in Turkish to deal with the growing interesting in Turkey in Nordic culture and the region’s cinema. Compiled by Elif Demoğlu and Ekin Gündüz Özdemirci, this work presents a perspective on Nordic cinema by examining some films produced in countries located in the north of Europe. Though transnational cinemas are often discussed side by side with national cinemas today, Nordik Sinema is one of the few works to take the next logical step: to cross national borders and identify and analyze commonalities with the cinema of a distant region. The book’s introduction sets out a framework for its discussions of the concept of Nordic cinema and offers definitions of certain key terms. The first section evaluates a wide range of themes germane to the field, from Scandinavian cinema and Icelandic cinema to Roy Anderson films, mythology, nature, tradition, and identity. The following section examines a number of genres and trends that have been influential in or emerged from Nordic cinema, including Nordic Noir, black humor, Dogma 95, and Norwave. The last section offers an insider view on Nordic cinema in terms of its concepts, trends, genres, funding, and film industry through interviews with a scholar and a sector professional in the region. The book is a valuable contribution to the Turkish-language literature on Nordic cinema, and this review of the book enumerates and examinees the prominent elements of the book under different headings.

Keywords

Nordic cinema, northern cinema, Scandinavian cinema, Nordic Noir, Norwave