Bergsonesk Critique of Semiotic Film Analysis

Year 2018, , 23 - 38, 25.12.2018

Mustafa Kemal Sancar

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.416987

Cited By: 3

Abstract

The semiotics studies based on Ferdinand de Saussure and Charles Sanders Peirce were used by Christian Metz as a method of cinema analysis. Metz, who described cinema as a language, it is the sum of the shootings, which is the smallest sign unit of the films. Accordingly, it is possible to reveal hidden meanings in film by revealing the structural relations between the indications. The aim of this study is to criticize the assumptions of the semiotics for films and the method of analyzing the films. Henri Bergson’s philosophical arguments were used for this critique. According to Bergson, the human mind perceives things in two different ways: through intelligence and intuition. Intelligence has the ability to perceive what is constant in your life. For this reason, things that happen in the flow of life can be perceived only by being stopped and conceptualized by intelligence. Intuition has the ability to perceive things in the flow. A film has intuitive meanings that can be perceived only in the film flow, as well as the constant things perceived by intellect. The semiotic film analysis leave out the meaning levels that can be comprehended by this intuition. In a film analysis, film is all possible in the universe but in a literary language. Because the meanings of the film in the flow of watching can only be described in a literary style.

Keywords

Semiotics, Film Criticism, Intuition, Henri Bergson

Göstergebilimsel Film Çözümlemelerinin Bergsoncu Eleştirisi

Abstract

Ferdinand de Saussure ve Charles Sanders Peirce tarafından temelleri
atılan göstergebilim çalışmaları, Christian Metz tarafından sinema analiz
yöntemi olarak kullanılmıştır. Sinemayı bir dil olarak niteleyen Metz;
filmlerin en küçük gösterge birimi olan çekimlerin toplamından ibaret olduğunu
ileri sürmüştür. Buna göre göstergeler arasındaki yapısal ilişkileri ortaya
koyarak filmin içindeki gizli anlamları açığa çıkarmak mümkündür. Bu çalışmanın
amacı, göstergebilimin filmlere yönelik ortaya koyduğu varsayımları ve filmleri
çözümleme yöntemini eleştirmektir. Bu eleştiri için Henri Bergson’un felsefi
argümanlarından yararlanılmıştır. Bergson’a göre insan zihni şeyleri iki farklı
yolla algılamaktadır: Zekâ ve sezgi yoluyla. Zekâ, hayatın içinde sabit olan
şeyleri algılama kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle hayatın akışı içinde
gerçekleşen şeyler zekâ tarafından ancak durdurularak ve kavramsallaştırılarak
algılanabilir. Sezgi ise şeyleri akış içinde algılama yetisine sahiptir. Bir
sinema filmi de zekânın algıladığı sabit şeylerin yanında ancak filmsel akış
içinde idrak edilebilecek sezgisel anlamlara sahiptir. Göstergebilimsel film
çözümlemeleri, bu sezgi ile kavranabilecek anlam düzeylerini analiz dışında
bırakmaktadır. Bir film çözümlemesinde filmin tüm anlam evreni ancak edebi bir
dil ile mümkündür. Çünkü filmi izleme akışı içinde gerçekleşen anlamlar
yalnızca edebi bir üslupla tarif edilebilir.

Keywords

Göstergebilim, Film Eleştirisi, Sezgi, Henri Bergson

References

• Andrew, J. Dudley, (2010). Büyük Sinema Kuramları (Çev. Zahit Atam), İstanbul: Doruk Yayımcılık.Altınörs, Atakan, (2013). “Bergson ve Dil Anlayışı Üzerine”, Henri Bergson (Önsöz), Metafiziğe Giriş, İstanbul: Paradigma Yayıncılık.Atılgan, Yusuf, (1985). Aylak Adam, İstanbul: İletişim Yayınları.Barthes, Roland, (1997). Göstergebilimsel Serüven (Çev. Mehmet Rifat, Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Bergson, Henry, (1959). Düşünce ve Devingen (Çev. Miraç Katırcıoğlu), İstanbul: Maarif Vekâleti Basımevi.Bergson, Henri, (2013). Metafiziğe Giriş (Çev. Atakan Altınörs), İstanbul: Paradigma Yayıncılık.Birkiye, Atilla, (1984). Yapısalcılığın Eleştirisine Doğru, İstanbul: Varlık Yayınları.Büker, Seçil, (2012). Sinemada Anlam Yaratma, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.Ehrat, Johannes, (2005). Cinema and Semiotic, Toronto: University of Toronto Press.Erkman, Fatma, (1987). Göstergebilime Giriş, İstanbul: Alan Yayıncılık.Deleuze, Gilles, (2014). Bergsonculuk (Çev. Hakan Yücefer). İstanbul: Otonom Yayıncılık.Guerlac, Suzanne, (2006). Thinking in Time: An Introduction to Henri Bergson, New York: Cornell University Press.Gündoğan, Ali Osman, (2013). Bergson, İstanbul: Say Yayınları.İnceoğlu, Çağrı, (2014). “Türkiye’de Akademik Sinema Yazınının On Yılı (2002-2011): Bibliyometrik Bir Analiz”, Selçuk İletişim Dergisi, 8(3), s. 182-200.Lotman, Yuriy M., (2012). Sinema Göstergebilimi (Çev. Oğuz Özügül), Ankara: Nirengi Kitap.Özden, Zafer, (2004). Film Eleştirisi, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.Piaget, Jean, (1999). Yapısalcılık (Çev. Ayşe Şirin Okyavuz Yener), Ankara: Doruk Yayımcılık.Rifat, Mehmet, (1990). Genel Göstergebilim Sorunları, İstanbul: Sözce Yayınları.Stam, Robert, (1986). “Film and Language”, Studies in the Literary Imagination, 19, s. 109-130.Şendur Atabek, Gülseren ve Atabek, Ümit, (2007). Medya Metinlerini Çözümlemek İçerik, Göstergebilim ve Söylem Çözümleme Yöntemleri, Ankara: Siyasal Kitabevi.Topçu, Nurettin, (2015). Bergson, İstanbul: Dergâh Yayınları.Wollen, Peter, (1989). Sinemada Göstergeler ve Anlam (Çev. Zafer Aracagök), İstanbul: Metis Yayınları.Yücefer, Hakan, (2014). “Deleuze’ün Bergsonculuğuna Giriş”, Gilles Deleuze, Bergsonculuk, İstanbul: Otonom Yayıncılık.Yücel, Tahsin, (1982). Yapısalcılık, İstanbul: Ada Yayınları.