Sinemanın Dijitalleşmesiyle Yönetmenin Kendini Görünmez Kılma Çabası: Abbas Kiarostami Örneği

Year 2019, Özel Sayı (1) Mayıs 2019, 297 - 313, 10.05.2019

Mehmet Emre Gül

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.515207

Cited By: 1

Abstract

Sinemanın
dijitalleşmesi yönetmenlere yapım ve yönetim açısından çeşitli imkanlar ve
tercihler sunmaktadır. Dijital sinema kavramı; ilk olarak, bilgisayar ortamında
oluşturulan, günlük yaşamda kaydedilmesi mümkün olmayan yapay görselleri içeren
çağrışımlar yapsa da bundan daha fazlasını kapsamaktadır. Ticari/popüler sinema
yapan yönetmenlerin ve yapım şirketlerinin daha fazla yararlandığı düşünülen
dijital sinemanın olanaklarından, sinemayı sanat olarak gören, hikaye
anlatımına yeni bir boyut kazandırarak sinemayla felsefi kavramları tartışmaya
açan ve sinemayı gerçekliğe daha çok yakınlaştırma amacındaki bağımsız ve
minimalist yönetmenler de önemli ölçüde faydalanmaktadır. Bu çalışmada İranlı
yönetmen Abbas Kiarostami’nin dijital sinemanın olanaklarını kullanarak eserin
içinde kendini nasıl gizlediği ve yönetmenin değişen rollerini tartışmaktır. Nitel
araştırma tekniklerinden durum çalışması yöntemiyle Kiarostami’nin filmlerinde dijital
sinema teknolojisinin imkanlarını kullanma tarzına, filminde rol verdiği
oyuncularla ve izleyicileriyle kurduğu iletişime 2002 yapımı Ten (10) ve 2008 yapımı Şirin filmleri üzerinden bakılacaktır. Dijital
sinema teknolojisini oldukça özgün bir şekilde kullanan Abbas Kiarostami’nin
Ten ve Şirin filmleri de hikaye, oyunculuk, görüntü düzenlemesi/çerçeveleme,
kurgu teknikleri ve filmde kullanılan mekanlar bağlamında incelenecektir.

Keywords

Dijtal Sinema, İran Sineması, Abbas Kiarostami, Ten, Şirin

References

• Aktaş, C. (2015). Şark’ın Şiiri: İran Sineması, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Atam, Zahit (2005), “Ne Kadar Güçlü Olursan Ol, İnsanın Özgürlügü İçin Bir Çözüm Bulmalısın”, Cafer Panahi ile Söyleşi, Yeni İnsan Yeni Sinema Dergisi, Sayı: 16: 146-152
• Aytaçlı, B. (2012). Durum çalışmasına ayrıntılı bir bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
• Bergan, R. (2008). Film, Zeynep Berik (çev.), İstanbul: İnkilap
• Cronin, Paul (2017), “Abbas Kiyarüstemi ile Sinema Dersleri” (Çev. Pelin Arda), Redingot Kitap, İstanbul
• Dabaşi, H. (2013). İran Sineması. Çev. B. Aladağ/B. Kovulmaz Agora kitaplığı, İstanbul.
• Dönmez-Colin, G. (2012). Öteki'nin sinemaları: Ortadoğu ve Orta Asya sinemalarında kişisel bir yolculuk. Agora Kitaplığı. (Çev. Jefroudi, M.)
• Elsaesser, T., & Hagener, M. (2014). Film kuramı: duyular yoluyla bir giriş. Dipnot Yayınları.
• Erkılıç, H. (2018). Dijital Sinema Teorisi Üzerine: Akışkan Sinema ve Akışkan Sinema Teorisi. SineFilozofi, 2(4).
• Kıraç, Rıza (2000), “Şiddet, Oryantalizm ve Minimalizm-90’lı Yıllarda Türk Sinemasına Genel Bir Bakış-Bölüm 2”, 25. Kare, Sayı:31: 11-17.
• Kırel, S. (2007). “İran’da Sinema: İran Sineması ve Üretim Dinamikleri ve Anlatıya Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme. Üçüncü Sinema ve Üçüncü Dünya Sineması, Es Yayınları, İstanbul.
• Köprü, M. (2009). Bazin’in Dijital Kameraları, Eisenstein’ın Bilgisayar EfektlerineKarşı: Geleneksel Kuramların Bakışıyla Yeni Film Teknolojiler. İletişim Araştırmaları. Cilt:7, Sayı:1-2, ss. 49-77
• Monaco, J. (2011). Bir film nasıl okunur?: sinema dili, tarihi ve kuramı: sinema, medya ve multimedya dünyası. Oğlak Yayıncılık.
• Nafisi, H. (2008). “İran Sineması” Dünya Sinema Tarihi Ed. Geoffrey Nowell-Smith, (Çev. A. Fethi), , Kabalcı Yayınları, İstanbul, 772-766.
• Nişancı, İ. (2011). Kurgunun Güncel Sorunsalı: Eisenstein’ın Dikey Kurgusunun Evrimi. İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı:41, ss.63-80.
• Ormanlı, O. (2014). Dijitalleşme Ve Türk Sineması. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 2 (2), 32-38. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/tojdac/issue/13009/156739
• Öztaş, P. (2012). Pelikülden Dijitale Sinemada Seyir Kültürü ve Seyircinin Değişen Konumu.
• Parsa, Alev, Akçora, Elçin (2016). “Dijital sinemada yeni anlatım formları: Görsel Efektler”. 1. Uluslararası Görsel Sanatlar ve Estetik Sempozyumu, pp: 219-240.
• Ranciere, J. (2010). Özgürleşen Seyirci, çev. E. Burak Şaman, İstanbul: Metis.
• Teksoy, R. (2005). Dünya Sinema Tarihi. İstanbul, Oğlak Yayınları.Torun, A. (2015)
• Usai, P.C (2008). “İran Sineması” Dünya Sinema Tarihi Ed. Geoffrey Nowell-Smith, (Çev. A. Fethi), , Kabalcı Yayınları, İstanbul, 22-30.
• Filmler
• Şirin (2008), Yön. Abbas Kiarostami, Oyn. Mahnaz Afshar, Pegah Ahangarani, Taraneh Alidoosti, vd.
• Ten ( 2002), Yön. Abbas Kiarostami, Oyn. Mania Akbari, Amin Maher, Kamran Adl vd.
• İnternet Kaynakları
• https://www.theguardian.com/film/2005/apr/28/hayfilmfestival2005.guardianhayfestival (Erişim Tarihi: 10.10.2018)
• http://www.cinerituel.com/2016/10/asghar-farhadi-master-class-konusmasi-tam-metin.html (Erişim Tarihi: 18.10.2018)