Ben Oyum: Tayfun Pirselimoğlu Sinemasında Arzu Üçgeni

Yıl 2020, Özel Sayı (2) Mayıs 2020, 282 - 295, 29.05.2016

Türker Körük

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.674540

Öz

René Girard’ın, bir edebiyat eserinin “romansal” bir düzlemde tanımlanabilmesi için öne sürdüğü arzu üçgeni kavramı, bir edebiyat eserinin hakikatinin eserdeki karakterlerin duydukları arzunun temelinde yattığını öne sürer. Bu arzuyu, Hegel’in mutsuz bilinç kavramı ve Sartre’ın bozuk inanç kavramıyla eklemleyen Girard, mimetik bir arzunun rol oynadığı ve başkasının arzusunu arzulamak olarak nitelediği, nesneyle özne (arzulayanla-arzulanan) arasına ikinci bir özne (arzulatan) yerleştirdiği esnek bir üçgen figürü ile tanımlar. Girard’a göre, özneyle nesne arasına yerleştirilen ve “dolayımlayıcı” adını alan bu ikinci özne, esas öznenin arzusunun temel kaynağı olup, bir edebiyat eserini romantik bir arzu yalanından kurtaran sahiciliği de içinde taşır.
Bu metin, Tayfun Pirselimoğlu filmlerinde Girardçı arzunun açığa çıkarılmasını irdeleme amacı taşımaktadır. Yapacağımız tanımlarla, genel yapısı itibariyle bir kimlik değişimi, bir başkası olma durumu olarak niteleyeceğimiz ve inceleyeceğimiz Tayfun Pirselimoğlu Sineması’nın, Girard’ın Cervantes’ten Proust’a kadar önemli yazarlarda izini sürdüğü arzunun açığa çıkarılmasına koşut bir yaklaşımla ele alınabileceğini ve yönetmenin filmlerindeki karakterlerin arzularının bir “dolayımlayıcı” ile oluş(turul)up, bir “dolayımlayıcı” ile dönüşüme uğra(tıl)dığını öne süreceğiz.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Tayfun Pirselimoğlu, Üçgen Arzu, Rene Girard

Kaynakça

• Aristoteles, (1987). Poetika, İstanbu: Remzi Kitabevi Yayınları. Aristoteles, (2001). Metafizik, İstanbul: Sosyal Yayınlar. Aristoteles, (2001). Ruh Üzerine, İstanbul: Alfa Yayınları. Carroll, Noël, (2012). Sanat Felsefesi, Ankara: Ütopya Yayınları. Girard, René, (1988). "To Double Business Bound": Essays on Literarure, Mimesis, and Anthropology, Londra: The Athlone Press. Girard, René, (2013). Romantik Yalan ve Romansal Hakikat, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Hegel, G. W. F., (1977). Phenomenology of Spirit, Oxford: Oxford University Press. Platon, (2001). Timaios, İstanbul: Sosyal Yayınlar. Sartre, J.-P., (1966). Being and Nothingness, New York: Washington Square Press. Yücel, Fırat (25.09.2014), “Tayfun Pirselimoğlu ile ‘Ben O Değilim’ Üzerine”, Altyazı Dergisi, www.altyazi.net/soylesiler/tayfun-pirselimogluyla-ben-o-degilim-uzerine/Erişim Tarihi.19.09.2019.